چسب ضد پیری مغز کشف شد!
پژوهشگران دانشگاه مککواری موفق به شناسایی عملکردی کلیدی از پروتئین PDI (دیسولفید ایزومراز) شدهاند که میتواند نقش مهمی در مقابله با پیری سلولی و بیماریهای تحلیلبرنده عصبی ایفا کند.
به گزارش newatlas این پروتئین که در مایع سیتوپلاسمی سلولها یافت میشود، معمولاً در شکلگیری صحیح سایر پروتئینها نقش دارد، اما بررسیهای اخیر نشان میدهد که توانایی نفوذ به هسته سلول و ترمیم آسیبهای DNA را نیز دارد.
با افزایش سن، توانایی بدن در ترمیم رشتههای DNA کاهش مییابد؛ امری که موجب پیری زودرس، زوال شناختی و افزایش ریسک ابتلا به بیماریهایی مانند آلزایمر، پارکینسون و اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) میشود.
سینا شادفر عصبزیستشناس مرکز تحقیقات بیماری نورون حرکتی در دانشگاه مککواری، با اشاره به آسیبهای مکرر DNA در طول روز، گفت: «همانطور که بریدگی پوست نیاز به ترمیم دارد، DNA سلولها نیز دائماً نیازمند ترمیم است.»
برخلاف سلولهای پوستی یا خونی، نورونها توان تقسیم و تجدید ندارند و آسیبهای وارده به آنها بهمرور میتواند باعث مرگ این سلولهای حیاتی شود. در این میان، پژوهشگران دریافتند که پروتئین PDI قادر است وارد هسته سلول شده و نقش «چسب» یا «کاتالیزور» ترمیم آسیبهای DNA را ایفا کند؛ حتی در سلولهایی که تقسیم نمیشوند.
برای اثبات این موضوع، محققان PDI را از سلولهای سرطانی انسانی و سلولهای مغزی موشهایی که دچار آسیب ژنتیکی شده بودند، حذف کردند. در غیاب این پروتئین، سلولها قادر به ترمیم آسیب نبودند، اما با افزودن مجدد آن، توانایی ترمیم بازیابی شد. همچنین، در آزمایشی بر روی ماهیهای گورخری زنده، افزایش فعالیت PDI موجب کاهش آسیبهای DNA ناشی از پیری شد.
تیم تحقیقاتی اکنون در حال بررسی روشهایی برای استفاده درمانی از PDI از جمله درمانهای مبتنی بر mRNA بهمنظور هدایت دقیق این پروتئین به سمت DNA آسیبدیده است. اگرچه تمرکز اصلی پژوهشگران بر بیماری نورون حرکتی است، اما این یافتهها میتوانند بهطور بالقوه در درمان یا پیشگیری از طیف گستردهای از بیماریهای عصبی مرتبط با آسیب DNA، از جمله آلزایمر و پارکینسون نیز کاربرد داشته باشند.
شادفر در ادامه گفت: «این تحقیق میتواند نحوه مواجهه ما با بیماریهای نورودژنراتیو را متحول کند. هدف نهایی ما مداخله زودهنگام و جلوگیری از پیشرفت این بیماریهاست. طی ۳۰ سال گذشته، مرگومیر ناشی از MND حدود ۲۵۰ درصد افزایش یافته و موارد زوال عقل، از جمله آلزایمر، تا سال ۲۰۴۱ بیش از دو برابر خواهد شد.»
در عین حال، سطح بالای PDI در برخی تومورها باعث شده که این پروتئین در برابر درمانهای سرطانی مانند شیمیدرمانی نقش محافظتی برای سلولهای سرطانی ایفا کند. به گفته شادفر، «PDI همچون یک مأمور دوجانبه است؛ در سلولهای سالم به ترمیم DNA کمک میکند، اما در سرطان بهوسیله تومور ربوده میشود و بهجای بدن، از تومور محافظت میکند. به همین دلیل شناخت دقیق این پروتئین از اهمیت بالایی برخوردار است.»
نتایج این پژوهش در ژورنال Aging Cell منتشر شده است.
انتهای پیام/
