نگارگری نقش بسته بر سرمایه‌های فرهنگی

به گزارش خبرگزاری برنا در اصفهان : نوزدهمین نشست تخصصی نگارگری و تذهیب که در ساعت 17 بعدازظهر روز چهارشنبه 27 آبان ماه در خانه هنرمندان برگزارشد به مفهوم زمان در آثار نگارگری پرداخت.

در این نشست که با حضور استاد مجیدصادق‌زاده در میان جمعی از هنرمندان نگارگر برگزار شد مفهوم زمان در سه محور فیزیک و کیوان‌شناسی، فلسفه، هنرواحساس بررسی شد.

صادق‌زاده بااشاره به چگونگی برخورد هنرمند با زمان در محور هنر و احساس گفت: در مفهوم زمان آنچه در هنر برای هنرمند مطرح می‌شود در واقع رفتاری است که هنرمند بسته به زمان زندگی خود مطرح می‌کند.

وی افزود: در دوره مدرنیسم پس از مطرح‌شدن تحلیل آثارهنری و زیبایی‌شناسی، رقابت میان دو هنر نقاشی و عکاسی با توجه به مفهوم زمان ایجادشد.

وی ادامه‌داد: شرایط نگارگری به عکاسی ارتباطی ندارد اما شرایط این رشته هنری نیز با زمان تغییرکرده‌است و در همین خصوص می‌توان این سئوال را مطرح‌کرد که انسان زمان را می‌سازد؟ یا زمان انسان را می‌سازد؟

سخنران این برنامه در تعریف زمان خاطرنشان‌کرد: زمان چیزی است شامل عناصری که انسان باید خودش را با آن منطبق کند. زمان را می‌توان لحظه، ساعت، روز، ماه، سال مطرح‌کرد و دارای مفاهیم گسترده‌ای است.

وی تأکیدکرد: هرهنرمندی باید مقیاس زمانی خود را مشخص‌کند و گاه یک هنرمند فراتر از زمان خود می‌اندیشد و به خلق اثرمی‌پردازد.

وی بااشاره به مفاهیم مختلفی که زمان می‌تواند در آثارهنری داشته‌باشد با ذکر مثال‌هایی به توضیح این مفاهیم پرداخت و گفت: زمان گاه با معنای پیشرفت تکنولوژی همراه است، گاه فاصله دو مکان را مشخص‌می‌کند و زمان می‌تواند ارزشی ناپایدار باشد و قراردادی برای عبور از دوره‌ای به دوره دیگر، زمان گاه درحد لحظه کوتاه است و گاه در حد یک اختراع بشری مطرح‌می‌شود، زمان می‌تواند قبل و بعد داشته باشد و گاه به مفهوم بودن یا به صورت یک خواسته مطرح‌‌شود.

استادصادق‌زاده با اشاره به اینکه یک نگارگرباید اولویت‌هایی برای استفاده زمان در آثارش داشته‌باشد ادامه‌داد: من به عنوان نگارگر باید ترجیح دهم چه چیزی در آثارم بیاید و چه چیزی در آن نباشد و خودم انتخاب کنم که از چه چیزی در آثارم استفاده کنم برای مثال وقتی طرحی از دوره قاجار یا سبک نگارگری آن را مورد استفاده قرارمی‌دهیم باید بدانیم در آن زمان چه نکاتی درآثارمطرح بوده‌است.

وی افزود: تفاوت زمان‌ها را می‌توان در آثار هنرمندان مطرح دید، برای مثال کمال‌الدین بهزاد نگارگرایرانی چندمکان را در یک زمان در یکی از آثارش نقش‌کرده است و کلود مونه هنرمند نقاشی است که یک مکان (کلیسا) را در چندزمان مطرح‌کرده‌است.

وی خاطرنشان‌کرد: نوع دیگری از زمان که در دنیای غرب مورد توجه نیست، توجه به شأن زمان در تولید اثر هنری است، که این شأنی را می توان در آثار نگارگری مشاهده‌کرد، برای مثال در تابلوی یتیم‌نوازی حضرت علی(ع) اثر استادفرشچیان به‌خوبی می‌توان‌ توجه‌به‌شأن را دریافت، زیر این تابلو 21 ماه رمضان برای ترسیم این اثر نقش‌بسته‌است که توجه به شأنیت زمان را مشخص می‌کند.

وی گفت: زمان گاه توجه به موضوعات اجتماعی است، در آثاربسیاری از هنرمندان زمان با همین مفهوم به‌کارفته است. مانند تابلوی بلیط بخت‌آزمایی، تابلوی قحطی اثرحسین بهزاد، تابلوی بی‌دفاع که در سالهای دفاع‌مقدس نقاشی‌شده‌است.

صادق‌زاده افزود: یک نگارگر می‌تواند زاویه دیدش را انتخاب‌کند، و حتی به ابداع تکنیک بپردازد یعنی لطافت و ظرافت را در نگاره خود حفظ کند ولی از تکنیک‌های سریع‌تر همراه با زمان استفاده نماید.

وی ادامه‌داد: در نگارگری جدید در صدسال گذشته اتفاقات و ابداعاتی رخ‌داده‌است که همگی به پشتوانه روش‌های سنتی قدیمی اتفاق افتاده و میسرشده‌است. نگارگری پشتوانه‌ای براساس سرمایه‌های فرهنگ ایرانی دارد که فرهنگ ایرانی قدمتی بیش از یک هزاره دارد.

وی خاطرنشان‌کرد: وقتی جامعه بشری ایران با هرکشوردیگری دارای تفاوت‌هایی است پس خلاقیت نیز درجامعه ما با دیگر جوامع معنایی متفاوت دارد و بهتراست برای شناخت نگارگری دوران معاصرمان را بهتربشناسیم.

استادمجید‌صادق‌زاده در پایان این نشست به ارائه توضیحاتی در خصوص مفهوم زمان در آثارنگارگری پرداخت و بر روی آثارنگارگری و تابلوهای نقاشی هنرمندان مختلف دیگر کشورها کاربرد زمان را به وسیله ویدئوپرژکشن به‌ حضار نشان‌داد.