وقتی چادرهای برزنتی جای خود را به سیاه چادرهای عشایری میدهد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری برنا ، عشایر در ییلاق و قشلاق مکانهای معینی برای اقامت دارند که معمولاً در زیر این سیاه چادرها زندگی و استراحت میکنند. سیاه چادر بافی یکی از هنرهای زنان عشایر این استان است که از موی بز سیاه بافته میشود.
هر سیاه چادر از چند "لت" تشکیل میشود. و هر "لت" نواری بافته شده از موی بز سیاه است. در حقیقت لت تکهای از سیاه چادر است. زنان لتها را که به شکل یک نوار بافته شدهاند را به وسیله دستگاهی سنتی در محل زندگی خود میبافند. عرض هر لت بین ۴۰ تا ۶۰ سانتی متر و طول آن گاه شش، ۱۰ و یا ۱۵ متر است. زنان پس از بافتن لتها آنها را از دو طرف به هم میدوزند تا کم کم به شکل سیاه چادر در آید.
نقش مردان عشایر در این هنر، بریدن موی بز و همچنین دوختن لتها به یکدیگر است.
زنان وظیفه شستن، پاک کردن،حلاجی کردن موها، و تاباندن نخها بطوری که به حالت الیاف در آیند، است. تمامی مراحل بافتن سیاه چادر بر عهده زنان است و مردان هیچ گونه دخالتی در آن ندارند. دختران کوچک نیز مادران خود را در کار بافتن یاری میدهند و این فرصتی برای یادگیری و آموختن فنون دوختن سیاه چادر توسط مادران است. زنان برای بافتن یک سیاه چادر گاه بصورت دسته جمعی کار میکنند تا کار بافتن سریعتر به پایان برسد. این در حالیست که این هنر در این استان رو به فراموشی است و در حال حاضر کمتر زن عشایری اقدام به بافت سیاه چادر میکند.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی ، با اشاره به اینکه سیاه چادربافی یکی از هنرهای صنایع دستی این استان است که توسط زنان عشایر بافته میشود، گفت: اما این هنر در استان در حال منسوخ شدن میباشد.
علی عابدی با بیان اینکه دلایل مختلفی بر این امر تاثیر گذار بوده است، افزود: اقدامات اشتباه اداره کل عشایری موجب شده تا این هنر به دست فراموشی سپرده شود.
وی ادامه داد: این اداره کل چادرهای برزنتی را به جای سیاه چادر در بین عشایر این استان توزیع می کند و این دلیلی بر به حاشیه راندن این صنعت دست شده است.
وی با اشاره به اینکه سیاه چادر نماد فرهنگ عشایر استان است، اظهار کرد: متاسفانه اداره کل امور عشایری این استان اشاعه دهنده فرهنگ استفاده از چادرهای برزنتی در بین عشایر استان هستند که این امر ضربه بزرگی بر تولید و استفاده از سیاه چادر را زد.
عابدی بیان کرد: حمل و نقل آسان سیاه چادرها و جایگزین شدن جمعیت میش به جای بز از دیگر عواملی است که جمعیت عشایر استان نیز تمایل به استفاده از آن را دارند.
وی خاطرنشان کرد: اگر این وضعیت به این شکل ادامه یابد طی چند سال آینده باید تشنه دیدن یک سیاه چادر در استان باشیم.
عابدی گفت: سیاه چادرهای عشایری خراسانشمالی بر اساس سطح خانواده و تعداد دامهای آنها بافته میشود که معمولا سیاه چادر خان عشایر بزرگتر و همچنین به آن تزیئناتی نیز آویزان است.
وی با اشاره به اینکه سیاه چادرها به چند دلیل از موی بز بافته میشوند، توضیح داد: موی بز خاصیت بسیار مطلوبی برای حفظ آب در مواقع بارندگی دارد و معمولاً آب باران از جداره آن عبور نمیکند. وزن سبک موی بز موجب شده تا سیاه چادرها نسبت به چادرهای برزنتی راحتتر جمعآوری و حمل شوند.
این مقام مسئول ادامه داد: سیاه چادر در فصل تابستان از ورود گرما و در زمستان از ورود سرما به داخل چادر جلوگیری میکند.
مدیر کل امور عشایری خراسانشمالی نیز گفت: این اداره کل از محل اعتبارات سفر رهبری توانست سیاه چادرها را برای جمعیت عشایری این استان خریداری کند.
جلیل رمضانی با اشاره به اینکه هزینه خرید یک تخته سیاه چادر بافته شده با موی بز حدود 16میلیون تومان و یک تخته سیاه چادر برزنتی حدود یک میلیون تومان است، افزود: اعتبارات محدود موجب شد تا این اداره کل سیاه چادرهای برزنتی را خریداری کنند و در اختیار خانوادههای نیازمند قرار دهد.
وی با بیان اینکه از محل اعتبارات سفر رهبری چهار میلیارد و 200میلیون تومان به این اداره کل اختصاص یافت، ادامه داد: این اداره کل توانست 50هزار تخته سیاه چادر را خریداری و در اختیار خانوادههای عشایر قرار دهد.
رمضانی تاکید کرد: سیاه چادرهای برزنتی در زمان اضطرار توسط این خانوادهها مورد استفاده قرار میگیرد.
