پایش بیکاران؛ نسخه قطعی اشتغال

به گزارش خبرگزاری برنا از کرمانشاه، در ١٨ سال گذشته ١٤ بار بیشترین آمار بیکاری کشور به نام کرمانشاه سند خورده و به گفته اسدالله رازانی، استاندار کرمانشاه، در حالی که بیش از ٥٢ درصد جمعیت کشور تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی هستند، این آمار در کرمانشاه ٣٢ درصد است که نشان می دهد وضعیت بسیار حادتر از چیزی است که بیان می شود.

رازانی 6 اردیبهشت 95 در جلسه شورای اشتغال استان همچنین اعلام کرد: از نظر فضای کسب و کار، کرمانشاه در انتهای رتبه بندی کشور است.

براساس اعلام مرکز آمار ایران، آمار بیکاری استان کرمانشاه در سال گذشته 17.6 درصد بود که 6.6 درصد از میانگین کشوری بالاتر است.

آمارها می گویند کرمانشاه دست کم 155 هزار نفر بیکار دارد؛ معضلی که زمینه ساز بسیاری از آسیب های اجتماعی دیگر از طلاق و اعتیاد گرفته تا نزاع و سرقت شده است.

تاکنون راهکارهای متعددی برای کاهش تعداد بیکاران استان و اشتغال آفرینی مطرح شده که بیشتر آنها یا درست اجرا نشده یا هرگز به مرحله عملیاتی شدن نرسیده است.

در این باره، مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای استان کرمانشاه پیش زمینه حل معضل بیکاری استان را پایش بیکاران دانست و گفت: این موضوع آنقدر مهم است که اگر قرار باشد حتی یک تیم صد نفره یک ماه وقت بگذارد و همه بیکاران استان را دعوت به مصاحبه و تعیین وضعیت کنند، باید این کار را انجام داد.

داود ناصری امید گفت: در این پایش تخصص، رشته و علاقه مندی همه بیکاران مشخص و از آنها پرسیده شود که دنبال چه نوع کاری هستند و آیا توانمندی آن را دارند یا خیر؟ اگر توانمندی مورد نظر وجود داشت، می توان زمینه ورود آنان به بازار کار را فراهم کرد و اگر نداشت، تحت آموزش فنی و حرفه ای قرار بگیرند سپس برای ایجاد شغل تسهیلات دریافت کنند.

وی در پاسخ اینکه اگر این ایده شما عملی هم بشود، بعد از پایش بیکاران استان چه اتفاقی قرار است بیفتد، گفت: در صورت پایش بیکاران، با توجه به تخصص و توانمندی جمعیت بدون شغل استان باید به ارایه تسهیلات یا زمینه سازی برای عملیاتی شدن تخصص های معطل مانده پرداخت.

ناصری امید با اشاره به اینکه آموزش های دانشگاهی براساس نیاز بازار و جامعه صورت نگرفته است، افزود: کارشناس زیادی تربیت کرده ایم اما در عمل به کارگر ماهر و تکنسین نیاز داریم؛ نیازی که دارندگان مدرک لیسانس و بالاتر حاضر به رفع آن نیستند و شان خود را والاتر می دانند.

مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای استان کرمانشاه با تاکید بر اینکه باید برای این موضوع فکری کرد و این زنجیره نادرست را قطع کرد، گفت: گفته می شود که حدود 70 درصد جمعیت بیکار استان فاقد شغل هستند که اگر این آمار درست باشد، باید پرسید که چرا این افراد برای آموزش در مراکز فنی و حرفه ای دعوت و ساماندهی نمی شوند؟

ناصری امید گفت اگر بیکاران استان پایش شوند، مشخص می شود که وضعیت بیکاری در استان به اندازه ای که اکنون گفته می شود، وخیم نیست و می توان با ساماندهی و آموزش بیکاران، مشاغل زیادی را هم ایجاد کرد.

او در باره نیازهای کاری کنونی در استان گفت که اکنون بزرگترین پتانسیل کرمانشاه برای تولید شغل در بخش کشاورزی است اما تاکنون استفاده درستی از این ظرفیت نشده است.

به گفته ناصری امید اگر کسی درصدد ساخت یک واحد مسکونی باشد، ابتدا باید یک مهندس ناظر را تعیین کند اما چرا حوزه کشاورزی که سالانه میلیاردها تومان درآمد دارد، نباید از مهندس ناظر کشاورزی استفاده کند؟ آیا نمی توان برای زمین هایی با یک مساحت مشخص، تعیین مهندس ناظر را اجباری کرد؟

او در باره اینکه اکنون دیدگاه مثبتی به استفاده از مهندس کشاورزی و دانش آنان در میان کشاورزان سنتی وجود ندارد، توضیح داد: در سال های گذشته به ویژه در شهرهای کوچک هم اعتقادی به مهندس ناظر ساختمان وجود نداشت اما اکنون این موضوع برای همه حل شده است؛ اتفاقی که می تواند در حوزه کشاورزی هم بیفتد.

به باور ناصری امید، بی شک نظارت یک دانش آموخته کشاورزی در بهره وری و افزایش تولیدات کشاورز تاثیر محسوسی دارد هم به نفع کشاورزان خواهد بود و هم گام بزرگی در بخش کشاورزی استان برداشته می شود؛ کشاورز هم وقتی ببیند که پرداخت مبلغی حداقلی به یک مهندس ناظر، تولید و کیفیت محصول او را به صورت چشمگیری افزایش می دهد، حتما از این همکاری استقبال می کند.

او همچنین گفت: برای دادن یک مجوز به واحدی صنعتی، بسیار سختگیرانه عمل می شود و علاوه بر فضا و مکان و تجهیزات آن، حساسیت ویژه ای هم در جذب و بکارگیری نیرو صورت می گیرد اما سوال اینجاست که در سایر صنوف و مشاغل این همه سختگیری و دقت انجام می شود.

از نظر ناصری امید اگر در زمینه فعالیت پزشکان بخش خصوصی هم چنین نظارتی صورت گیرد و آنها ملزم به استخدام نیروهای آموزش دیده جدید شوند، جمعیت قابل توجهی در استان شاغل خواهند شد.

یکی دیگر از مباحثی که مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای استان کرمانشاه مطرح کرد، بی سر و سامانی کارگران ساختمانی بود.

او در این باره گفت که تاکنون هیچ اقدامی برای ساماندهی کارگران و استادکاران ساختمانی نشده و این قشر هم اکنون دور میدان ها و سر چهارراه ها مستقر می شوند و مردم برای رفع نیاز خود باید به این مکان ها مراجعه و به صورت شخصی اقدام به تامین کارگر و استادکار کنند؛ در این وضعیت اگر رضایت کارفرما هم جلب نشود و شکایتی از عملکرد کارگر وجود داشته باشد، جایی برای مراجعه و اعلام نارضایتی نیست.

ناصری امید پیشنهاد کرد: باید یک محل ساماندهی شده برای عوامل سازنده ساختمان مهیا شود و آنان در قالب شرکت های قانونی فعالیت خود را ادامه دهند، تا شهروندان هم با اطمینان بیشتری کار خود را به دست کارگران واستادکاران ساختمانی بسپارند.

به اعتقاد ناصری امید، این اقدام علاوه بر ساماندهی و قانونپذیر کردن حوزه تعمیرات و ساخت و ساز ساختمان، شاغلان این حوزه را شناسنامه دار می کند و می تواند مشاغل زیادی را هم در استان ایجاد کند.

به گفته مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای استان کرمانشاه، بنگاه های زودبازده یکی از طرح های خوبی بود که به درستی اجرا نشد و به دلیل نبود نظارت، شکست خورد.

داود ناصری امید گفت: اجرای مناسب طرح بنگاه های زودبازده می توانست همانند چین و هند در ایران هم اشتغالزایی پایدار و گسترده ای داشته باشد اما این چنین نشد.

او تاکید دارد که برای مهار غول بیکاری کرمانشاه، باید به سمت ایجاد شغل های پایین دستی و صنایع متوسط برویم؛ مشاغلی که به طور میانگین حدود 50 نفر را شغل کند.

به گفته ناصری امید، این نوع اشتغالزایی سرمایه زیادی نمی خواهد و زود هم جواب می دهد.

او برای به صرفه نشان دادن مشاغل متوسط، مثال زد که کرمانشاه در حوزه پتروشیمی جز سه استان برتر کشور است و در این صنعت برای هر شغل به طور متوسط حدود یک میلیارد تومان هزینه شده اما در مقابل کمکی چندانی به حل معضل بیکاری استان نکرده است.

مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای استان کرمانشاه بر این باور است که برای اشتغالزایی طرح های متوسط باید هم مردم و هم دولت پای کار بیایند؛ دولت می تواند با تامین زمین، تسهیل در اعطای مجوزها، ارایه تسهیلات و حتی کمک های بلاعوض و تجهیزات برای این نوع اشتغالزایی زمینه سازی کند.

مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای استان کرمانشاه افزود: دانش آموختگان بیکار استان هم باید وارد میدان شوند و منتظر پشت میزنشینی نباشند زیرا حتی اگر استخدام دولتی هم وجود داشته باشد، بسیار محدود است.

ناصری امید با اشاره به وجود سه هزار دانش آموخته کشاورزی بیکار و نیز 900 هزار هکتار زمین کشاورزی در استان گفت: با توجه به ریسک ناپذیری این قشر جوان بیکار، دولت می تواند یک فضای چندین هکتاری برای فعالیت مهندسان کشاورزی فراهم و با ارایه تسهیلات زمینه عملی شدن آموخته های آنان در زمینه زارعت را ایجاد کند و در نهایت کل کار را به دست این قشر بسپارد.

او اظهار داشت: بخش زیادی از قشر جویای کار هم اکنون از راه فعالیت در بازار آزاد کسب درآمد و امرار معاش می کنند اما در عین حال ادعای بیکاری هم دارند زیرا شغل را تنها در استخدام دولتی می بینند.

از نظر ناصری امید، برای کسانی هم که هیچ گونه فعالیت اقتصادی ندارند و تنها دنبال شغل های دولتی و پشت میزنشینی هستند، اگر فرصت اشتغال در بخش آزاد هم فراهم شود، رغبتی به آن ندارند.

مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای استان کرمانشاه بر همین اساس تاکید دارد که آمار بیکاری استان باید دقیق تر بررسی شود و استناد اصلی بر بیمه بودن افراد قرار نگیرد.

ناصری امید در عین حال تصریح کرد که نباید همه توجه و نگاه ما به سمت دولت باشد بلکه نگرش خانواده ها هم باید تغییر کند.

او تاکید کرد که مردم باید کار و تلاش و حرفه آموزی را ارزش بدانند اما اکنون استقبال مردم به مشاغل مهارتی کم است و دغدغه بسیاری از خانواده ها برخلاف گذشته، فرستادن فرزندان به کلاس های متعدد درسی و تفریحی تبدیل شده که بیشتر آنها هم به صورت ناقص رها می شوند.

او از خانواده های کرمانشاهی خواست که دست کم یک بار به صورت حضوری به یکی از کارگاه های مورد علاقه خود در مراکز آموزش فنی و حرفه ای استان سر بزنند و مشاوره بگیرند.

ناصری امید، گذراندن دوره های مهارت آموزی را در آینده و اقتصاد خانواده بسیار موثر دانست و عنوان کرد: به عنوان نمونه اگر دختر خانواده یک دوره خیاطی ببیند دست کم بعدا می تواند خیلی از دوخت و دوزهای ساده و هزینه بر خانواده را خودش انجام دهد و به اقتصاد خانواده کمک کند یا فراگرفتن آموزش مکانیکی برای پسران نیز بر همین اساس.

او در باره دلایل کم توجهی مردم به مهارت آموزی گفت: بیشتر رسانه ها به ویژه رسانه ملی وقتی می خواهند یک خانواده موفق را نشان دهند، اعضای خانواده را مهندس، پزشک و... و از آن طرف یک مکانیک یا تعمیرکار را افرادی کم سواد و جز قشر ضعیف معرفی می کنند؛ در صورتی که این ادعا کاملا نادرست است.

به گفته ناصری امید، الان استادکاران، کشاورزان و تعمیرکاران زیادی داریم که درآمد بالایی دارند و از بسیاری از مهندس ها و دکترها هم پول بیشتری در می آورند اما ما شان اجتماعی این مشاغل را پایین آورده ایم و به همین دلیل تمایل زیادی برای رفتن به سمت آنها نیست.

مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای استان کرمانشاه توضیح داد که این دیدگاه البته طی چند دهه اخیر شکل گرفته است و هیچ ریشه ای در گذشته و فرهنگ ما ندارد؛ زیرا در گذشته کاسب ها و استادکاران ما به شغل خود افتخار می کردند؛ در بسیاری از خانه ها دار قالی بود، اوقات فرغت دانش آموزان به فراگرفتن یک مهارت و حرفه می گذشت و...

او افزود: اصلاح این تفکر و فرهنگ، نیازمند ورود همه نهادهای فرهنگی است و کاری نیست که به دست سازمان فنی و حرفه ای درست شود.

او گفت: من معتقدم که مسئولان به کارهای روزمره دچار شده اند؛ در حالی که کرمانشاه به یک فکر جدید و جهش نیاز دارد نه به روزمرگی و دادن آمار.

ناصری امید البته بر این باور است که استاندار کرمانشاه تجربه موفقی را در دوران مدیریتش در استان کردستان دارد و توانسته است در تابستان سال 84 برای اولین بار نرخ بیکاری فصلی کردستان را تک رقمی کند؛ به همین دلیل اکنون هم می تواند مشابه آن تجربه را در کرمانشاه پیاده کند به شرط اینکه دستگاه های متولی استان همت کنند و به صورت هماهنگ وارد عرصه شوند.

او در عین حال گلایه کرد که مجموعه دولتی استان به اندازه ای که آموزش فنی و حرفه ای می تواند در وضعیت استان موثر باشد، از آن استفاده نمی کند مردم که دیگر بماند.

مسئولان استان کرمانشاه آمار بیکاران استان را بیک 140 تا 155 هزار نفر اعلام کرده اند.

منبع: ایرنا