طرح جامع مشهد متأثر از مناسبت های سیاسی و شهری

به گزارش خبرگزاری برنا از مشهد، این طرح جامع که به طرح خازنی معروف شد، محدوده مشهد را 3344 هکتار و حریم شهر را نیز 17 هزار هکتار در نظر گرفته بود. همچنین توسعه شهر نیز به سمت غرب و جنوب و تا شیب 15 سانتی متر محاسبه شده بود.

دومین طرح جامع مشهد هم با عنوان مهرآزاد در سال 1370 و سومین طرح جامع این کلانشهر نیز در سال 1383 تهیه شد. سرانجام در سال 83 و پس از پیگیری های مکرر، طرح جامع و تفصیلی مشهد در شورای برنامه‌ریزی استانداری خراسان رضوی به تصویب رسید. با این وجود، طرح جامع و تفصیلی مشهد هنوز به تصویب نهایی نزدیک نشده و به نظر می¬رسد که نیاز به تعیین ضرب¬الاجل¬هایی دارد.

جلوگیری از تخریب مزارع و اراضی کشاورزی محدوده شهر، جلوگیری از رشد افقی شهر و توسعه رشد عمودی در شهر، از جمله اهدافی هستند که برای طرح جامع و تفصیلی مشهد دیده شده¬اند و امید آن می-رود که به درصد قابل توجهی ازاین اهداف نزدیک شویم.

دبیر شورای شهرسازی جامعه مهندسین مشاوران ایران در این رابطه اظهار کرد: طرح جامع و تفصیلی مشهد در واقع با پیش زمینه¬ای از طرح¬های تفصیلی تهران، شیراز و تبریز تهیه شد. البته قرار بر این بود که طرح جامع و تفصیلی مشهد به صورت همزمان تهیه شود و به شیوه رفت و برگشتی مورد تنظیم قرار بگیرد.

مهندس سهراب مشهودی افزود: بر این اساس مقرر شده بود تا مشاور طرح همان¬گونه که بر روی طرح-های توسعه مناطق نیز فعالیت می¬کند، طرح تفصیلی و جامع را نیز در نظر داشته باشد؛ با این وجود این قرار به فراموشی سپرده شد و طرح جامع و تفصیلی مشهد به صورت رفت و برگشتی تصویب نشد.

وی پیرامون عقب¬افتادگی طرح جامع مشهد عنوان کرد: اکنون طرح جامع مشهد از فرایند طبیعی خود بازمانده و نتوانسته به موقع تصویب شود. 3 سال از آمادگی طرح تفصیلی مشهد برای مصوب شدن می¬گذرد اما عقب افتادگی طرح جامع مشکل ساز شده است.

این مقام مسئول پیرامون کارشکنی اداره کل راه و شهرسازی در طرح جامع مشهد بیان کرد: متاسفانه اداره کل راه و شهرسازی نیز با خلع مسئولیت از مشاور طرح جامع، کارشکنی بزرگی انجام داد و خود، نهایی شدن این طرح را بر عهده گرفت؛ در حالیکه این اقدام خلاف قانون است.

دبیر شورای شهرسازی جامعه مهندسین مشاوران ایران ادامه داد: راه و شهرسازی در صدد بود تا طرح جامع را نهایی کند اما به جرات می¬توان گفت که تنها در حد حرف این کار را انجام داده و در عمل، هنوز طرح جامع مشهد نهایی نشده است.

مشهودی با اشاره به عملکرد کنونی شورای شهر مشهد نیز تاکید کرد: شورای شهر مشهد هم از سویی مقصر است و از دگر سو نیز تقصیری بر گردن ندارد. شورای شهر از آن جهت که هنوز طرح جامع تصویب نشده و طبق قانون می بایست از طرح¬های گذشته استفاده کند، بدون تقصیر است؛ اما از سویی دیگر شورای شهر مشهد با علم به غیر منطقی بودن این اقدام، آن را انجام می¬دهد. پس می توان گفت که از این دیدگاه مقصر است.

وی در زمینه نواقص طرح جامع و تفصیلی مشهد خاطر نشان کرد: در طرح جامع و تفصیلی مشهد، توجهی به توسعه شهری نشده است. همچنین در طرح جامع یک سقف جمعیتی تعریف شده که با ساختار مشهد همخوانی ندارد. مشهد به عنوان کلانشهر مذهبی جهان اسلام، سالانه پذیرای حدود 30 میلیون زائر است و تعیین سقف جمعیتی برای چنین شهری، علمی و مطالعاتی به نظر نمی¬رسد.

دبیر شورای شهرسازی جامعه مهندسین مشاور کشور ادامه داد: در این طرح، نگاهی به شهروندان زیر خط فقر نشده است. همان¬هایی که در حاشیه مشهد زندگی می¬کنند. متاسفانه در طرح جامع و تفصیلی مشهد، توجهی به توسعه برون شهری نشده است.

مشهودی، در خصوص دو شخصیتی بودن شهر مشهد نیز اظهار کرد: مشهد به عنوان بزرگترین کلانشهر مذهبی کشور، از 2 شخصیت برخوردار است. یک شخصیت آن در سطح ملی و فراملی نمود پیدا می کند که مبتنی بر استقرار حرم مطهر رضوی در این شهر است. شخصیت دیگر این شهر نیز به جایگاه منطقه ای آن برمی¬گردد.

 وی بیان کرد: متاسفانه نواقصی در طرح جامع و تفصیلی مشهد دیده می¬شود که جای بسی تامل دارد. در چنین شرایطی، مناسبت¬های سیاسی بیش از گذشته تاثیرگذار هستند و انتخاب یک شهردار سیاسی ممکن است به ضرر این شهر و مردم آن باشد