یکی از سؤالات متداول بین ما ایرانیها این است که چه بخورم که لاغر شوم. حتی در زمان داشتن اضافهوزن هم به فکر راهکاری برای لاغری با خوردن میگردیم. این در حالی است که یکی از راههای مؤثر در کاهش وزن کالری سوزی از طریق انجام فعالیتهای ورزشی است.
سیستم بدن انسان بهگونهای است که نیازمند انجام فعالیتهای سنگین است. بااینحال با توسعه و پیشرفت تکنولوژی و رسوخ آن به لایهلایه زندگی ما، امروزه شاهد کمترین فعالیت بدنی از سوی شهروندان برای انجام کارهای روزمره هستیم. الکترونیکی شدن سیستمهای اداری و بانکی، انجام کارها از طریق اینترنت و تردد با وسایط نقلیه شخصی تنها گوشهای از کمتحرکی شهروندان است.
شاید در نگاه اول این کمتحرکی چندان حائز اهمیت جلوه نکند، اما وقتی به آمار شیوع بیماریهای غیر ژنتیکی در سطح جامعه نگاه میکنیم، متوجه اهمیت موضوع و بیتوجهی به کمتحرکی در بین شهروندان میشویم. در حال حاضر آمار ابتلا شهروندان ایرانی به بیماریهای دیابت و فشارخون بسیار بالا رفته است. دو بیماری که فقر حرکتی در شیوع آن تأثیر مستقیم دارد.
کارشناسان و متخصصان پزشکی و ورزشی بر این باورند که فقر حرکتی بزرگترین مشکل قرن 21 است. معضلی که تکنولوژی در آن تأثیرگذار بوده و با سهل کردن امور و سیستم کاری برشدت آن افزوده است. از سوی دیگر رسانه بهویژه رسانههای تصویری در این زمینه کوتاهی کرده و جامعه را از معضل فقر حرکتی و مزایای ورزش مطلع نمیکنند.
در کشورهای پیشرفته بعد از سالها تحقیق و پژوهش به این نتیجه رسیدهاند که اگر فرد از یک رژیم ورزشی تبعیت نکند، بدون شک سلامتی جسمانی و حتی روحی و روانیاش به مخاطره میافتد. تحقیقات نشان داده انسان نیازمند انجام فعالیتهای سنگین بدنی در طول روز و یا بهطور متوسط سه بار در هفته است.
رژیم ورزشی
انجام 150 دقیقه فعالیت ورزشی در هفته تعریف رژیم ورزشی است. در کشورهای پیشرفته 40 درصد مردم رژیم ورزشی دارند و بهطور منظم 150 دقیقه در طول هفته ورزش میکنند. این در حالی است در ایران شاهد روند صعودی کمتحرکی یا همان فقر حرکتی هستیم.
هرم تندرستی
هرم تندرستی شامل ورزش سلامتمحور و ورزش تفریحی است. هدف هرح تندرستی ارایه راهکار رفتارهای درست به مردم در زمینه برنامه غذایی و فعالیت بدنی است و اساس آن بر رفتارهایی تاکید دارد که نتیجه آن تندرستی و تناسب اندام است؛ یعنی رعایت اصول در چینش ظرف غذایی؛ انجام ورزش های تفریحی و سلامت محور و وزن کشی مرتب. شایان ذکر است وزن کشی به دلیل افزایش آگاهی افراد و مراقبت های لازم ضروری است.
نباید از نظر دور داشت که انجام فعالیتهای بدنی که منتج بهسلامت جسم و روح میشود و انجام ورزشهایی که علاوه بر کالری سوزی بهسلامت و نشاط فردی و اجتماعی شهروندان نیز کمک میکند. این تعریف در کشور ما نیز مغفول مانده و درصد کمی از مردم دارای رژیم ورزشی و پیگیر هرم ورزشیاند.
ما میتوانیم با کمترین هزینه و با الگوبرداری از کشورهای توسعهیافته، رژیم ورزشی را به سبک زندگی مردم وارد کنیم و سهم بیشتری به ورزش در سبد خانوار اختصاص دهیم. فراموش نکنیم که بیماری قرن بیست و یکم میلادی فقر حرکتی است. مشکلی که طبق آمارها بهصورت بسیار جدی شهروندان ایرانی را تهدید میکند. باید به سمت اجرای رژیم ورزشی و رعایت هرم ورزشی برویم و سلامت جسم و روح خود را تضمین کنیم.
فرهاد رحیمی
کار آفرین ورزشی
دانشجوی دکترای تربیت بدنی