فوتبال جهانی شده و هویت ملی

به گزارش گروه ورزشی خبرگزاری برنا و به نقل از پایگاه خبری وزارت ورزش و جوانان، یادداشت دکتر مسعود سلطانی فر به شرح زیر است:

بسمه تعالی

فوتبال جهانی شده و هویت ملی

صد و ده سال پیش ( سال ۱۹۰۸ ) که اولین بازی فوتبال در ایران انجام شد و در سال ۱۹۴۰ یعنی ۷۸ سال پیش که تیم ملی ایران برای اولین بار به میدان رفت، هیچ کس گمان نمی کرد که فوتبال جزئی از زندگی مردم در ایران و سراسر جهان و نماد قدرت ملت‌ها محسوب شود. همدلی با شکست ها و پیروزی ها از مرز طبقات اجتماعی، نسل ها و جنسیت ها بگذرد و همه آحاد جامعه ایرانی را تحت تاثیر قرار دهد و غم و شادی مردم در غم و شادی فوتبال عینیت یابد.

جذابیت فوتبال به عنوان رهاورد دوران تجدد و تبدیل آن به یکی از مردم پسند ترین ورزش ها ناشی از ساختار منحصر به فرد آن است.

فوتبال بسان ساختار فرهنگی و اجتماعی است که فرآیند خلاقانه مدنی کردن حوزه تفریح در دنیای مدرن را شکل داده و نظامات ارزشی، چارچوب‌های فرهنگی، ویژگی های اجتماعی و خصوصیات رفتاری ملت‌ها را بازتاب می‌دهد و مظهر دوستی و تعاون، صلح و همکاری، منش اخلاقی و انسانی در آوردگاه های محلی، ملی و جهانی می‌شود.

فوتبال این هنر، صنعت، رسانه و اقتصاد، بیش از آن که ورزش صرف باشد، نقش ممتاز فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ایفا کرده و به عنوان یک پدیده قدرتمند و مدرن، آمال ملت ها را محقق می سازد و نه تنها به ارتقای شاخص های انسجام و وحدت ملی و تقویت غرور و هویت جمعی ملت ها کمک می کند بلکه به عنوان منبع طبیعی قدرت، منزلت و شأن ملت ها در عرصه جهانی محسوب می‌شود.

امروزه فوتبال ورزشی است که دیگر به گروه معین و یا ملت خاصی تعلق ندارد، بلکه با کسب هویت جهانی، کارکرد فراملی یافته و عامل پیوند دهنده ملت‌ها، دولت‌ها و تمدن‌ها شده است. فوتبال در جهان جدید همه مرزبندی‌های نژادی، قومی، زبانی و طبقاتی را محو کرده و دنیایی بدون مرز با ارزش‌های اجتماعی اعتلا یافته و شأن فرهنگی ممتاز را پیشکش می کند.

بازی فوتبال تمرین خویشتن داری در عین ستیزه‌جویی است. در این نوع از ورزش همکاری در عین رقابت، به شیوه‌ ای قانونمند و به دور از هرگونه خشونت و تجاوز به حقوق دیگران، از خلال پذیرش هنجارها و مقررات فوتبال تجربه می شود. از این‌رو حکمرانی اخلاق و فقدان تبعیض بین تیم ها و بازیکنان به خلق فرصت‌های برابر و احترام متقابل همه تیم‌ها، مربیان و بازیکنان می انجامد. به همین دلیل است که در فوتبال ارزش‌های اخلاقی درونی می‌شود و سامان اجتماعی نوینی مبتنی بر جامعه پذیری و فرایند یادگیری مداوم فراهم می آید و هنجارهای نهادینه شده این امکان را می یابند که به سرعت درون فرهنگ های مختلف و متنوع مورد پذیرش قرار گیرند.

امروزه فوتبال میدان گردهمایی بازیکنانی با رنگ ها، فرهنگ ها، مذاهب، زبان ها و ملیت های متنوعی است که همگی در پیشبرد جهانی شدن فرهنگ آن سهیم اند و با فوتبال با همدیگر و با جهان سخن می‌گویند از این روست که فیفا امروز نقشی همانند سازمان ملل متحد یافته، طراح تئوری کاهش آشوب ها و به فراموشی سپردن دشمنی‌ها و تقویت دوستی‌ها و صلح پایدار میان ملت‌ها است و رقابت مسالمت آمیز، قانونمند و مطابق با نرم ها و استانداردهای به رسمیت شناخته میان تیم ها در مستطیل سبز را نمونه ای از فرهنگ رقابت همراه با صلح و آشتی در عرصه جهانی معرفی می کند.

این خصلت جهانی شده فوتبال در عصر جهانی شدن ، جلوه با شکوهی از مدارا و تحمل، در عین سخت کوشی و رقابت را به نمایش می گذارد و رشد فناوری های ارتباطی به تعمیق درونمایه این ره آورد خیره کننده مدد می‌رساند.

جام جهانی فوتبال آخرین پرده رقابت میان تیم ها، دولت ها، مربیان، بازیکنان و تماشاگران است. کسانی که برآنند تا با تکنیک و آمادگی خود در عالی ترین آوردگاه جهانی قدرت خود را به رخ بکشند و برای ملت هایشان شادی فراوان، شکوه شایگان، شٲن بین المللی و منزلت فرهنگی بیآفرینند و سهمی از حضور در بازار اعتبار جهانی کسب نمایند.

حضور تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی فرصت مغتنمی است تا با همدلی و تفاهم ملی شادی و شعف همگانی، نام بلند ایران بر گنبد افلاک طنین انداز شده و غیرت ایرانی شگفتی‌ساز شود.

تلاش های صورت گرفته در ماه‌ها و سال‌های اخیر که با همدلی و صبوری همراه بوده، با بازی خیره کننده بازیکنان در آوردگاه روسیه، در کتاب افتخارات این سرزمین جاودانه خواهد ماند.

ان شاءالله

مسعود سلطانی فر

وزیر ورزش و جوانان