جنبش مشروطه یک رویداد عظیم در تاریخ ایران بوده است

به گزارش خبرگزاری برنا گیلان ؛ دکتر ژاله حساس خواه رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی گیلان در این مراسم ضمن عرض خیر مقدم اظهار داشت : امروز مصادف است با 14 مرداد سالروز انقلاب مشروطه ایران است که در روند حرکت تاریخ این سرزمین به سوی قانونمداری و حکومت ملی و پارلمانی تاثیر گذار بوده است .

وی ضمن تشریح مراسم گرامیداشت انقلاب مشروطه عنوان کرد : امروز در کنار سخنرانی پژوهشگران تاریخ مشروطه و فرهیختگان رونمایی از   نخستین کتاب اسناد دولتی در عصر مشروطه که توسط جناب آقای اکبری مجموعه دار گردآوری شده و توسط همکار گرامی سازمان آقای امیری خوانش ، تصحیح و تبدیل به کتاب شده است را خواهیم داشت.

وی افزود : یکی از اهداف سازمان در حقیقت حفاظت از حافظه ی تاریخی ایرانیان است و سعی می کند در رویدادهای تقویمی با برگزاری مراسم  حافظه ی تاریخی مردم را تلنگر بزند .

حساس خواه اضافه کرد : علاقمندیم بفهمیم در این انقلاب مشروطه نقش مردم گیلان چه بوده است ؟ چه شد  چنین انقلابی دستاوردهایش به یغما برود ؟ و مشروطه خواهان دلاورش یکی پس از دیگری از صحنه ی روزگار حذف شوند .

دکتر فاروق خارابی پژوهشگر تاریخ مشروطیت ایران در آیین گرامیداشت یکصد و دوازدهمین سالگرد جنبش مشروطیت در ایران گفت : انقلاب مشروطیت یک رویداد بزرگ در تاریخ ایران بود .

وی با بیان تاریخ مختصری از نقش مشروطیت در ایران گفت : مثل همه ی انقلاب های بزرگ دنیا ، در ایران در قرن بیستم دو انقلاب حیرت انگیز رخ داد.

انقلاب مشروطیت باعث حیرت جهان شده بود چون در آنزمان بیشتر کشورها به صورت مستعمره بودند و رفتن به سوی قانون مداری برای برخی از کشورها کمی عجیب بود و این انقلاب ، انقلابی بود که در مقابل استبداد ایستاد و مردم گیلان و تبریز نقش مهمی در این انقلاب داشتند .

وی افزود : با انتشار روزنامه ها و تشکیل مجموعه ها و تشکل ها تفکرات مشروطه که آنزمان فقط در بین عده ای از افراد و روشنفکران وجود داشت در سطح جامعه گسترش و تسری یافت و نهضت مشروطه شکل گرفت .

خارابی عنوان کرد : انقلاب مشروطه در برخی از شهرها به کیفیت شهرهایی مانند تهران و گیلان و تبریز نبود .

وی خاطر نشان کرد : جنبش مشروطیت در زمان اوج خود با کودتای محمد علی شاه مصادف شد و پس از آن هر جا رسیدند مشروطه خواهان را سرکوب کردند .بعد از انقلاب مشروطه جامعه ی ایران متاسفانه یک دوره اغتشاش را طی کرد .

وی گفت : جنبش مشروطه در گیلان خیلی قوی بود و افراد برجسته ای در آن حضور داشتند که بعدها هم نتوانستند به راحتی آنها را حذف کنند.

وی در پایان گفت : ایران هیچ وقت به دوران پیش از مشروطه برنگشت.

دکتر علی ططری مدیر مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی در گرامیداشت یکصد و دوازدهمین سالگرد جنبش مشروطیت در ایران که در رشت برگزار شد ، گفت : روز 14 مرداد در زمره مهمترین رخدادهای تاریخی برای ایرانیان است اما متاسفیم که این روز محجور است اما شاید اهمیت آن کمتر از روز ملی شدن صنعت نفت نباشد .

وی افزود : از اهالی فرهنگ دوست گیلان تشکرمی کنم که این روز را گرامی نگه داشتند .

دکتر ططری با اشاره به بحث جایگاه پارلمان ها در کشور و دنیا اظهار داشت : در بحث پارلمان و قانونگذاری مهمترین ثمره و میوه جنبش مشروطه نهاد مجلس بود .مشروطه خواهان به دنبال تاسیس عدالتخانه و برقراری قانون از ارکان عدالتخانه بودند.

وی خاطر نشان کرد : معضلات مجالس کنونی  اصلاح زیاد قوانین است و این ضعف وجود داشته اما در کشورهای اروپایی از 70 سال پیش این ضعف ها از بین رفته است .

وی گفت : آرشیو مجلس 14میلیون سند دارد که متعلق به مجلس شورای ملی  مجلس سنا ، مجلس شورای اسلامی است .اسناد انتخابات و اسناد عرایض می تواند در اختیار پژوهشگران قرار گیرد .

ططری با اشاره به اینکه دو کتاب در زمینه تاریخ مشروطه در مجلس به چاپ رسیده است،  اضافه کرد : دو کتاب " خاطرات میرزا احمد خان عمارلویی" که از افراد موثر در زمان مشروطه بوده توسط آقای دکتر امیری به رشته ی تحریر درآمده است. دیگری کتاب اسناد گیلان در دوره مشروطه که شامل عرایض مردم در آن دوره می باشد و تالیف دکتر عباس پناهی است .

دکتر هومن یوسفدهی پژوهشگر تاریخ مشروطیت ایران نیز در این مراسم گفت :دلیل اصلی شکل گیری انقلاب مشروطه انحطاط حکومت ، رواج فساد و خیانت و چند دستگی و صفات نازله در بین هیات حاکمه بود .

او افزود : شکست ایران در جنگ با همسایه شمالی روسیه و انعقاد دو معاهده ننگین با آن کشور نیز از موارد دیگر بود .

یوسفدهی خاطر نشان کرد : رقابت و کشمش دایم رجال سیاسی کشور از موارد دیگری بود که کشور را دچار چالش کرده بود .

او ادامه داد : ریخت و پاش های شاهزادگان قاجار و مسافرت به خارج از کشور و استفاده از اجناس خارجی وارداتی که به جهت تامین این موارد فشار مالیاتی و عوارض به مردم زیاد شد .

یوسفدهی خاطر نشان کرد : نارضایتی مردم از عوامل مهم در به وجود آمدن انقلاب مشروطه بود و نارضایتی کشاورزان یکی از این موارد بود که عمدتا قربانی مالکان و اربابان بودند و نمی توانستند احقاق حق کنند.

او گفت : تجار و پیشه وران نیز به دلیل شکست صادرات نمی توانستند اجناس خود را عرضه کنند .

این پژوهشگر تاریخ مشروطه ایران در پایان اشاره کرد : ابعاد جنبش مشروطه ایران بسیار وسیع و گسترده است و سخن گفتن در این باب نیازمند بیان بحث های تخصصی و پژوهشی ست.

خبرنگار: طاهره ریحانی