«علی خرم»، کارشناس مسائل بین الملل، در گفت و گو با خبرنگار سیاسی برنا، در خصوص "اهمیت اجلاس سه جانبه ایران، ترکیه و روسیه در تهران" گفت: آنچه به عنوان اجلاس سه جانبه در تهران برگزار میشود، دارای ابعاد گوناگونی است. از جنبه سیاسی می توان گفت این اجلاس نمود و نشانی است که سه کشور ایران، ترکیه و روسیه قصد دارند از آینده سوریه به خوبی محافظت کنند. این اقدام در شرایطی می افتد که سوریه در درون و بیرون دچار مشکل است و مورد تهاجم برخی قدرت ها قرار دارد.
او ادامه داد: سابقه اینگونه اجلاس ها در گذشته هم در مورد نشست سه جانبه ایران، ترکیه و سوریه در خصوص شمال عراق وجود داشت. در فاصله ای که حاکمیت شمال عراق از دست صدام خارج شده بود و برای بیش از یک دهه ایران، ترکیه و سوریه با جلسات منظم خود تحت عنوان اجلاس سه جانبه سعی می کردند با تبادل نظر با یکدیگر تمامیت ارزی عراق دفاع کنند. پس از حمله در سال 2003 شرایط جدیدی در عراق به وجود آمد. پس برگزاری اینگونه اجلاس ها مرسوم است و سابقه قبلی دارد.
این کارشناس مسائل بین الملل در خصوص برگزار شدن این اجلاس در تهران بیان کرد: اینکه اجلاس در تهران برگزار می شود علاوه بر نوبتی بودن، نشان از اهمیت آن دارد. از طرف دیگر ایران شاید تنها کشوری است که در روی زمین با سوریه همگامی دارد و توانسته در 8سال گذشته تروریسم را از داخل سوریه بیرون کند. نیروهای مستشاری ایران شهدای زیادی در این مورد داده اند و ایران هم پول های زیادی را خرج کرده است، این موضوع را علاوه روسیه و ترکیه، کشورهای دیگر مانند امریکا، اتحادیه اروپا و عربستان به خوبی می دانند.
خرم گفت: روسیه با اینکه نیروی هوایی این کشور را برعهده دارد اما قادر نیست سرنوشت سوریه را رقم بزند، مگر انهایی که روی زمین نقش و نظارت دارند. ایران تنها کشوری است که روی زمین با بشار اسد همکاری کرده و توانسته است آخرین بقایای تروریسم را در ادلب طی روزهای اینده تحت کنترل حاکمیت مرکزی در بیاورد. از این جهت نقش ایران پررنگ است و جهان و منطقه به ایران احتیاج دارد.
او در خصوص حضور ترکیه در این اجلاس گفت: ترکیه کشوری که مخالف بشار اسد بوده اما آمده است تا با ایران و روسیه همکاری کند. ترکیه به این جهت که قسمت هایی از شمال عراق را در دست دارد و اگر قرار باشد آینده سوریه رقم بخورد، باید نظر این کشور هم باید دخیل باشد تا صلح و ثبات در سوریه برقرار شود.
خرم همچنین در خصوص حضور روسیه بیان کرد: روسیه به دعوت ایران به سوریه آمده است و با نیروی هوایی خود تلاش می کند تا سوریه را از دست گروه های ترویستی نجات دهد.
این کارشناس ادامه داد: در مقابل جناحی داریم مانند عربستان، اسراییل و امارات و مخالفان بشار اسد که به دنبال حذف رئیس جمهور سوریه هستند. اینها تماس و هماهنگی هایی با هم دارند البته که عربستان در صحنه سوریه به طور کامل شکست خورده و ترکیه که همراه عربستان بود در اوسط راه که متوجه شد، برنده نخواهد بود جهت خود را عوض و با روسیه و ایران همکاری کرد. پس در مقابل این جناحی که در تهران تشکیل می شود جناحی دیگر وجود دارد و سعی دارند با اعمال نفوذ از طریق سازمان ملل و طروق دیگر، نظرات خود را به این گروه اجلاس سه جانبه دیکته کنند.
خرم در پایان گفت: با توجه به اینکه نیروی هوایی و زمینی در اختیار سه کشور است اینها برگ برنده در دست دارند و در عمل می توانند تصمیم گیری کنند. دولت سوریه هم با این سه کشور هماهنگ است و اینها باعث ایجاد شرایطی برای رقم خوردن چگونگی آینده سوریه و نوشتن قانون اساسی پیش آید. همچنین اجلاس تهران زمینه ای خواهد شد برای پاسخ مناسب به اجلاس سازمان ملل که برای تعیین قانون اساسی در نظر گرفته شده است. جای امیدواری است این اجلاس در حدی موفق شود که صلح را برگرداند و از خدشه دار شدن تمامیت ارضی سوریه جلوگیری کند.