«نام گل سرخ» یادگار ماندگار امبرتو اکو

این کتاب در فهرست پر فروش ترین کتاب های جهان رتبه بیست و سوم را با فروش بیش از 50 میلیون نسخه به خود اختصاص داده است.

در سال 1986 فیلمی هم بر اساس داستان همین کتاب با همکاری مشترک آلمان-فرانسه-ایتالیا و به کارگردانی ژان ژاک آنو ساخته شد که حتی از تلویزیون ایران نیز پخش شده است.

نیویورک تایمز درباره این کتاب نوشت: ناشران باید دریابند که مردم آمادگی چیزی فراتر از کتاب های از پیش ساخته معمولی را دارند. منتقدان ادبی در برخورد با جهان دقیق «نام گل سرخ» سعی می کردند راز این اثر فوقالعاده موفق را بیابند. کتاب به عنوان رمان تاریخی، داستان فلسفی و قصه گوتیک مطرح بود. بسیاری از منتقدان اعتقاد دارند اکو کتاب را بر اساس نقشه ای برنامه ریزی شده و به گونه ای مصنوعی به وجود آورده و از آغاز به موفقیت کار خود مطمئن بوده است.  

اما یکی از منتقدان ایتالیایی به نام بنیامینو پلاچیدو که از تحسین کنندگان اومبرتو اکو است به این موضوع اشاره می کند که کتاب سفری به جهان فرهنگی قرون وسطی است. او می گوید پشت این طرح تاریخی است که تاریخ کشمکش ها و دلمشغولی های جهان مدرن به ثمر می رسد. اکو خود می گوید؛ قرون وسطی آینه اکنون ماست. ما ریشه های مشکلات، اضطراب ها و بحران هایمان را آنجا می یابیم.

لحن «نام گل سرخ»، مانند بیشتر آثار اکو، طنزآمیز اما مبهم است و میان پذیرفتن همراه با سرخوردگی واقعیت و افشاگری منتقدانه در نوسان است. ویلیام، حقیقت را صرفاً تکه‌تکه پیدا می‌کند و تکه‌های متنی که ویلیام پس از آتش سوزی کتابخانه به چنگ می‌آورد، استعارهٔ آن حقیقت‌اند.

این رمان در ایران با نام «آنک نام گل» با ترجمه رضا علیزاده، توسط انتشارات روزنه در ۸۶۴ صفحه منتشر شده است.

کتاب «نام گل سرخ» در سال 1365 با ترجمه شهرام طاهری نیز در ایران منتشر شده است.

کارگردان این فیلم ژان ژاک آنو است و بازیگر شاخص آن شان کانری است.

اکو با نوشتن «نام گل سرخ» به سرعت به نویسنده‌ای عامه پسند تبدیل شد و کتاب بعدی او «آونگ فوکو» نیز این موفقیت را تثبیت و تکرار کرد.

کمی در باره داستان کتاب:

ویلیام، کشیش کنجکاو انگلیسی همراه شاگردش “ادسو” (راوی) برای انجام کاری به صومعه‌ای در شمال ایتالیا می‌رود . پس از رسیدن به دیر توسط راهب بزرگ از قتلی که دیشب در صومعه اتفاق افتاده خبردار می‌شود. فردای آن روز با پیدا شدن جسد دیگری که متعلق به مترجم یونانی کتابخانه دیر بوده، ویلیام از سوی راهب بزرگ دیر مامور رسیدگی به جنایات می‌شود.

ویلیام و ادسو برای یافتن علت مرگ آنان به کتابخانه دیر سر می‌زنند. با توجه به تخصصی که اکو در زمینه سده‌های میانی و قرون وسطا دارد فضاسازی رمان به خوبی انجام گرفته و غرق شدن در جهان خیالی رمان برای خواننده کار راحتی ست. اکو با آوردن نقشه دقیقی از صومعه در ابتدای کتاب کار خواننده را راحت کرده است. با رسیدن ویلیام و ادسو به کتابخانه این محل به مکان اصلی اتفاقات رمان و همچنین شخصیت اصلی قصه و نمادی از دانش بشری تبدیل می‌شود.