جشنواره فیلم فجر مطمئناً مهمترین جشنواره سینمایی و شاید مهمترین رویداد فرهنگی- هنری کشور باشد و همواره شاهد فراز و نشیبهای بسیاری بودیم که این جشنواره معمولاً با آن دست و پنجه نرم میکند و حال در آستانه برگزاری سیوهفتمین دوره جشنواره فیلم فجر همچنان بسیاری از انتقاداتی که در گذشته نسبت به این واقعه هنری وجود داشت مورد توجه است، به همین دلیل برای پرداختن به این موضوع و آسیبشناسی دقیق برای پیدا کردن نقاط قوت و ضعف جشنواره با برخی از اهالی سینما گفتوگویی داشتیم که در ادامه این گفتوگوها را میخوانید.
حسن هدایت: سیاستزدگی شان جشنواره فیلم فجر را پائین میآورد
حسن هدایت، کارگردان سینما و تلویزیون، در گفتوگو با خبرنگار برنا اظهار داشت: وقتی در یک جشنواره فیلمسازان مطرحی وجود دارند آن جشنواره برای علاقهمندان سینما میتواند جذابیت بیشتری داشته باشد و جشنواره فیلم فجر نیز از این قاعده مستثنی نیست اما مهمتر از هر چیز نحوه مدیریت است و اعتبار هر جشنواره به نحوه مدیریت آن برمیگردد.
هدایت تصریح کرد: اگر یک جشنواره به سمت فضایی بسته پیش برود و اعمال سلیقه مسئولان در آن دخیل باشد مطمئنا نمیتوان آن را جدی گرفت. به نظر من مدیران جشنواره فیلم فجر بیش از هر چیز باید به جنبههای فرهنگی و هنری این جشنواره اعتبار بدهند و در این شرایط است که میتوان این جشنواره را مهم دانست.
وی افزود: همیشه جشنوارههای داخلی در هر کشور سکوی پرتابی برای فیلمسازان جوان آن کشور هستند و همین مساله باعث میشود استقلال هیات انتخاب و داوری بیش از هر چیز اهمیت داشته باشد و از طرفی هیات داوران باید با نگاهی کارشناسانه به فیلمها جایزه بدهند اما متأسفانه ما همیشه شاهد سهمیهبندی جوایز در جشنواره بودهایم که نشان از سیاستزدگی فجر دارد و امیدوارم امسال چنین اتفاقی در آن رخ ندهد.
این کارگردان در ادامه اظهار داشت: سیاستزدگی جشنواره فیلم فجر باعث میشود تا شان آن پائین بیاید و به همین دلیل مدتهاست این جشنواره را به طور کامل دنبال نمیکنم اما با توجه به مدیریت فرهنگی که در کشور وجود دارد میدانم که مختصات کلی این جشنواره نیز رو به افول است.
کارگردان فیلم سینمایی «گراند سینما» در پایان گفت: سالهاست که جشنواره فیلم فجر دیگر جذابیت قبل را برای من ندارد و من نیز چندان علاقهای به دنبال کردن آن ندارم. از طرفی مدتی است که کاری را در سینما آغاز نکردهام و فعلا نظارهگر هستم.
نیکبین: نگاههای سیاسی باعث دلسردی هنرمندان از جشنواره فیلم فجر میشود
محمد نیکبین، تهیهکننده سینما، در گفتوگو با خبرنگار برنا اظهار داشت: حسی کلی نسبت به جشنواره فیلم فجر وجود دارد که دیگر این جشنواره مثل سالهای گذشته برای اهالی سینما دارای جذابیت و اهمیت نیست. در گذشته به یاد دارم همه فیلمسازان در تلاش بودند تا فیلمشان را به جشنواره برسانند و در رقابت با دیگر آثار قرار دهند اما امروز مثل گذشته چنین رغبتی در بین اهالی سینما وجود ندارد.
نیکبین خاطرنشان کرد: در بین اهالی سینما دلخوریهای بسیاری به دلیل سوءمدیریتهای گذشته نسبت به جشنواره فیلم فجر به وجود آمده که باعث دوری اهالی سینما از جشنواره شده است. متأسفانه سیاستهای سالهای گذشته باعث شده تا اعمال سلیقههای بسیاری در اتفاقات رخ داده جشنواره صورت گیرد و نحوه ارزیابی فیلمها و اهدای جوایز در شرایطی صورت گرفت که جشنواره را به سیاستزدگی دچار کرد.
وی افزود: همیشه در جشنواره فیلم فجر این جریان وجود داشته که فیلمسازان جوان موقعیتی برای دیده شدن داشتند و پیشکسوتان سینما نیز آثار خود را ارائه داده و با جوانان به رقابت میپرداختند و امروز نیز چنین شرایطی در جشنواره حکمفرماست. با توجه به اینکه فیلمسازان پیشکسوت ما کمتر فیلم میسازند مطمئنا جشنواره محل مناسبتری برای جوانان خواهد بود.
این تهیهکننده در ادامه اظهار داشت: آن چیز که به جشنواره فیلم فجر آسیب میزند عدم حضور فیلمسازان صاحبنام و پیشکسوت نیست، به نظر من جشنواره با سیاستهای غلطی که مدیرانش میتوانند داشته باشند آسیب میبیند و ممکن است سیاستهای غلط باعث دلسردی شده و باعث شود فیلمسازان پیشکسوت از جشنواره فاصله گرفته و این اتفاق مطمئنا از جذابیت جشنواره کم میکند.
تهیهکننده فیلم سینمایی «ملی و راههای نرفتهاش» در پایان گفت: هر زمان که جشنواره با معیارهای هنری و سینمایی به فیلمها نگاه میکند فیلمسازان به جشنواره اهمیت داده و در نتیجه اعتباری دوچندان به آن بخشیده میشود اما هر زمان که اعمال نفوذهای سیاسی و سلیقهای میشود اتفاقاتی رخ میدهد که باعث دلسردی اهالی سینما شده و از آن دوری میکند. مطمئناً در این شرایط به جشنواره آسیب وارد میشود. مسئولان امروز باید به این مسائل توجه داشته باشند تا جشنواره مثل سالهای گذشته دارای رونق و اعتبار باشد.
یشایایی: زیاد شدن جشنوارهها از جذابیت جشنواره فجر کاسته است
هارون یشایایی، تهیهکننده سینما، در گفتوگو با خبرنگار برنا اظهار داشت: جشنواره فیلم فجر همواره دچار تغییرات بسیاری در روند برگزاریاش بوده که این تغییرات گاه به نفع جشنواره و گاه به ضرر آن بوده و تغییرات اخیر نیز برای ارزیابی نیاز به زمان دارند. طبیعتاً تغییرات به اقتضای موقعیت سینمای ایران و جشنوارههایش اعمال میشود که زمان کارایی آنها را مشخص میکند.
یشایایی در ادامه گفت: اهمیت هر جشنواره بر این است تا محفلی ایجاد شود که در آن استعدادهای جوان موقعیتی برای دیده شدن داشته باشند. حضور پیشکسوتان میتواند برای جشنواره فجر جذاب باشد اما رسالت اصلی این جشنواره میتواند معرفی فیلمسازان جوان و با استعداد باشد و به همین دلیل هر زمان که تعداد جوانان در جشنواره زیاد باشد از نظر من اتفاق مثبتی رخ داده. من معتقدم جشنواره باید محفلی برای فیلمسازان و مخاطبان جوان باشد.
وی افزود: هر چند که در جشنواره فیلم فجر فیلمسازان با هم به رقابت برای تصاحب جایزه میپردازند اما نکته دارای اهمیت دیده شدن آثار و جمع شدن اهالی سینما در کنار هم است.
تهیهکننده فیلم سینمایی «ناخدا خورشید» در ادامه اظهار داشت: یکی از دلایلی که جشنواره فیلم فجر دیگر جذابیت گذشته را ندارد زیاد شدن تعداد جشنوارهها در کشور است. مطمئناً با این اتفاق تمرکز اصلی فیلمسازان از جشنواره فیلم فجر برداشته شده و این فستیوال دیگر تنها فستیوال سینمایی ایران محسوب نمیشود، به همین دلیل میتوان پذیرفت که در این شرایط، جشنواره فجر از جذابیت سالهای گذشتهاش کاسته شده است اما با این حال از برگزاری جشنوارههای مفید باید استقبال شود و نمیتوان زیاد شدن جشنوارهها را اتفاق بدی دانست.
این تهیهکننده خاطرنشان کرد: امیدوارم مسئولان سینمای کشور بیش از هر چیز در برگزاری جشنوارهها به عدالت و فراهم کردن موقعیتی برای دیده شدن جوانان توجه داشته باشند. جشنواره فیلم فجر نباید فضای ناامیدکنندهای برای سینماگران ایجاد کند و همانطور که از نامش پیداست، جشنواره باید محفلی برای ایجاد انگیزه و نشاط در اهالی سینمای کشور باشد.