دین رسانه ها به خانواده شهدا ادا نشده

بد نیست سخن در باب شهید و شهادت را با بحث داغی که چند روز پیش در محفل سینمای ایران درگرفت، آغاز کنیم در آن محفل یک مادر در حالی که تصویر دو شهید عزیزش را در دست داشت در کانون توجه دوربین ها نشست.

«اعظم محسنی‌دوست» مادری که دو فرزندش را سران جریان تروریستی جندالله (عبدالمالک و عبدالحمید ریگی) به شهادت رساندند و ١٣‌سال بعد، داستان زندگی آنها برپرده نقره ای سینما به نمایش درآمد

در 4 دهه اخیر اصحاب هنر از روایتگران رسانه ها تا کارگردانان سینما تلاش کرده اند تا به قهرمانان واقعی دفاع مقدس در قصه های خود جان ببخشند. واقعیت این است که موضوعات زندگی خانواده شهدا وقتی در فضای جامعه اثر بخش می شوند که در قالب یک داستان یا مستند و فیلم منطبق بر واقعیت خلق می شوند

اکنون قریب سه دهه از دوران حماسی دفاع مقدس می گذرد سوال بسیاری از بچه های جبهه جنگ این است که حوزه فرهنگ و هنر چه میزان توانسته است تصویر روشن و کاملى از نقش مادران و پدران در دفاع مقدس، ارائه کند. هنوز حرفهاى بسیارى ناگفته باقى مانده است. هنوز شخصیت‌هاى استثنایى در این عرصه گمنام مانده‌اند. در این بین همسران و مادران فرماندهان شهید دفاع مقدس، الگوهاى شاخص و گویایى از ایثار و مقاومت در پشت جبهه‌ها هستند و هنوز هیچیک کمتر اثری از آثار دفاع مقدس به طور عمیق توانسته است عشق عمیق آنها به وطن و دین را به تصویر بکشد.

اغلب آثار هنری و مستند که در این مدت تولید شده است به زندگی فرماندهان جنگ می پردازد اما کمتر گزارشگر و تصویرگری بوده به داستان تربیت این قهرمانان توسط مادران را مورد کاوش قرار دهد. یا آنکه مخاطبان این عرصه را از مناسبات عارفانه عاشقانه ای که میان همسران و فرماندهان جنگ جریان داشت آگاه سازد . در حالی که اسناد و شواهد بسیاری در دست است که نشان از این دارد که میان برخى از فرماندهان شهید دفاع مقدس و همسرانشان چنان ارتباط معنوى عمیقى برقرار بوده که شاید براى بسیارى از کسانى که بخواهند سطحى و گذرا به آن بنگرند، آنقدرها قابل باور نباشد. این ارتباط عرفانى و اصلاً فلسفى، خود مى‌تواند دستمایه بسیار خوبى براى نوشتن فیلمنامه‌اى متفاوت و عمیق با مضمون بررسى نقش زنان در دفاع مقدس باشد.زندگینامه اغلب فرماندهان شهید دفاع مقدس، هم اکنون در دسترس است و به صورت نوشته و خاطره در قالب کتاب و مجموعه به چاپ رسیده است. مى‌توان آنقدرها با هنری که سناریو نویسان دارند این نوشته ها یا تاریخ شفاهی را به زبان تصویر درآورد قطعا آن موقع روشن خواهد شد که نیروهای رزمنده ما از چه منبع حمایت روحی و خانوادگی در آن 8 سال سخت برخوردار بوده اند در اینجا، ثبت واقعیت در قالبى دراماتیک، مهمترین وظیفه سینما و سینماگر است.هنر، رمان و سینما، این قابلیت را دارد که به دور از شعار و تبلیغات سطحی، واقعیت‌هاى ارزشمند و متعالى در زندگی مادران و همسران شهیدان را به تصویر بکشد.

زنان ایران زمین در آزمون سخت جنگ منبع الهام برای بردباری و گذشت بوده اند. به تعبیر یکی از صاحبنظران این عرصه شخصیت مادران شهدا چنان بوده است که ، نوزادى را به عنوان یادگار دفاع مقدس، با خود به شهر مى‌آورد و همچون فرزند خود از او مراقبت مى‌کند. او نقش خود را به عنوان عقبه روحی و عاطفی یک جهادگر و رزمنده به زیباترین شکل ایفا می کند

تاریخ هنر و رسانه ما به نقش مادران و زنان ایثارگر در هشت سال جنگ مدیون است اینجا سخن از غفلت اهل هنر و اصحاب قلم از نقش مادران شهید و ایثارگر گفتیم در سوی دیگر نقش زنانی که به عنوان امدادگر و پرستار نقش مهم و کارساز پشت جبهه، را شکل می دادند نیز چندان مورد توجه قرار نگرفته است

در میان مجموعه رسانه های کشور کافی است به کارنامه سینما نگاه کنیم که هنوز در به تصویر کشیدن نقش واقعى زن در دفاع مقدس، نتوانسته است به جز در چند استثناء انگشت شمار، به درجه‌اى از غناى مضمونى و تصویرى برسد که بتوان فهرستى کامل و کم نقص از نقش زن یا مادران و همسران شهدا در دفاع مقدس ارائه کرد. نقش بسیار مؤثر مادران در اعزام فرزندانشان به جبهه‌هاى نبرد و ارتباط معنوى و ماورایى آنان با یکدیگر، هنوز مضمون بکرى است که مى‌تواند خود زمینه ساز فیلمنامه‌اى متفاوت و عمیق باشد..