خطر بغل گوش‌مان بود!

عبدالرضا اکبری در سریال «پهلوانان نمی‌میرند» نیز در نقش «نصرت» پسر پهلوان خلیل حضور داشت. به بهانه پخش این سریال از کانال آی فیلم 2 خبرگزاری برنا، با وی گفت و گویی را انجام داده‌ که در ادامه می خوانید. 

نقاط قوت سریال «پهلوانان نمی میرند» از نظر شما به عنوان یکی از بازیگران این مجموعه چیست؟

در بخش فنی اگر بخواهیم وارد شویم باید بگویم که فیلمنامه، دیالوگ نویسی و اجرای این سریال کمک شایانی به دیده شدن آن کرد. در کارهای تاریخی موضوع مهم این است که بتوانیم به خوبی آداب تاریخی را که به صورت منظوم یا رمان وجود دارند تبدیل به یک فیلمنامه یا نمایش نامه منسجم کنیم. این فیلمنامه باید ابعاد دراماتیک داشته باشد. مسئله معماگونه بودن پهلوانان نمی میرند نیز مهم است. در این کار قتلی اتفاق می افتد و قاتل نامشخص است. در ادامه همه پهلوانان به یکدیگر شک می کنند و این جذاب است. بنابراین، می توان گفت که سریال تا حدی از جنبه های پلیسی نیز برخوردار است.  این اثر مربوط به دوره ای است که نگاه ویژه ای به پهلوانی وجود دارد. در این کار، تمام اخلاقیات، محسنات و ویژگی های خاص آن دوران مانند فتوت، مروت و مردانگی به نمایش گذاشته می شود. اما در کنار این موارد، قصه ای داریم که جذاب است و جنبه پلیسی دارد. فکر می کنم این قصه جذاب کمک زیادی می کند که کار بیش از پیش دیده شود و مورد توجه مردم قرار بگیرد. ما جزئی از مردم هستیم. اگرچه به عنوان بازیگر نقش را ایفا می کنیم و کار به دل خودمان بنشیند حتماً برای بینندگان هم جذاب خواهد بود.

قبل از اینکه به این پرسش پاسخ دهید بگذارید این توضیح را بدهم که ما سریال ها و فیلم هایی را داریم که به لحاظ فنی قوی هستند ولی به دل بینندگان نمی نشینند. حال سوالم از شما این است که صرف نظر از نقاط قوتی که در بالا اشاره کردید، چرا مردم پهلوانان نمی میرند را دوست داشتند و تبدیل به یکی از آثار ماندگار تلویزیون شد؟ 

همه مردم ایران به گذشته ای که پر از آیین ها، آداب، سنت های متفاوت و فرهنگ های جالب است، علاقه دارند. این فرهنگ شامل موارد مختلفی اعم از گویش، پوشش، موسیقی و... است. بنابراین، وقتی کاری مانند پهلوانان نمی میرند ساخته می شود و به مسائل تاریخی می پردازد، مردم از آن استقبال می کنند. این سریال به جنبه های نمادین تاریخی ایران توجه دارد و به همین دلیل دیده شد. 

نقشی که در سریال پهلوانان نمی میرند به شما پیشنهاد شد چه جذابیت هایی داشت که قبول کردید ایفاگرش باشید؟

نقشی که من در این سریال برعهده داشتم پیچیدگی و جذابیت داشت. از سوی دیگر، دیالوگ های این سریال محکم و شسته رُفته بود. متأسفانه الان سطح دیالوگ نویسی خیلی پایین آمده است و همه یک دست و یک جور هستند. این طور به نظر می رسد که یک جمله را نویسنده ای نوشته و بین همه تقسیم کرده است. باید اصل شخصیت پردازی را در سریال ها داشته باشیم و بر اساس آن، دیالوگ ها نوشته شود. همین دیالوگ ها نشان می دهد که شخص در چه طبقه ای است و چه نقاط قوت و ضعفی دارد. شخصیت پردازی های درست در پهلوانان نمی میرند باعث شد که ما بتوانیم به خوبی همه چیز را تجزیه و تحلیل کنیم.

بازی در سریال های تاریخی چه دشواری هایی نسبت به دیگر آثار دارد؟

در این کارها تحقیقات بیشتری نسبت به مجموعه های غیرتاریخی مورد نیاز است. به طور مثال، وقتی یک نقش معاصر مانند پزشک به شما پیشنهاد می شود، هر چند که نیاز به مطالعه دارد اما به اندازه کارهای تاریخی مستلزم پژوهش نیست.  به طور کلی، بازیگری از تقلید نشات می گیرد. ما باید یک شخصیت را ببینیم و بر حسب شغلش، کارهای او را تقلید کنیم. اما وقتی وارد شخصیت می شویم، تقلید صرف مطرح نیست بلکه باید تمام ویژگی های درونی آن فرد را کشف کنیم. در غیر این صورت تبدیل به یک تیپ می شود. واقعیت این است که نقش های تاریخی به تحقیق بیشتری نیاز دارند. به خصوص اگر قرار باشد نقش افراد شناخته شده مانند رجال و رهبران سیاسی، شعرا، افراد فرهنگی و هنرمندان را بازی کنیم باید پژوهش های عمیقی داشته باشیم. این افراد در گذشته های دور زندگی می کرده اند و علاوه بر تقلید شکل ظاهری شان حتماً باید جنبه های درونی شخصیت آن ها را کشف کنیم. در این ارتباط باید عکس ها و فیلم های آنان را پیدا کنیم و اگر معاصر هستند با اطرافیانشان گفتگو داشته باشیم. کارهای تاریخی سختی هایی دارند ولی این دشواری ها جذاب است و مجبورت می کند که کتاب ورق بزنی، تاریخ بخوانی و فیلم ببینی. 

سریال پهلوانان نمی‌میرند به عنوان یک مجموعه تاریخی با تمرینات خوب جلو رفت. با اجراهای سختی مواجه بودیم. بعضی اوقات کف خانه ای که در آن تمرین می کردیم به خاطر وجود چاه های مختلف پایین می رفت. این خطرات بغل گوش مان بود. مخصوصاً صحنه های خارجی ای که در نایین گرفتیم، سخت بودند. ولی وقتی می بینی کاری ساخته شده است که بر مردم تأثیر می گذارد و بینندگان آن را دوست دارند، خستگی از تنت بیرون می رود.

وقتی بازی در سریال به شما پیشنهاد شد حدس می‌زدید که تا این اندازه دیده شود و مخاطب داشته باشد؟

در سال‌های قبل، از این نوع کارها ساخته شده بود و بینندگان از آن‌ها استقبال کرده بودند. به همین دلیل پیش‌بینی می کردم که کار خوبی از آب در آید. ضمن این که یک تیم حرفه ای در این کار دور یکدیگر جمع شده بودند. اکثر بازیگران تئاتر و سینما در این سریال حضور داشتند. این موضوع خودش نشان می داد که باید کار خوبی را شاهد باشیم. به خصوص وقتی این بازیگران کاربلد تحت مدیریت خوب یک کارگردان با تجربه قرار می گیرند، حتماً نتیجه خوبی به دست می آید. معمولاً فیلمنامه یک روی سکه است و مدیریت خوب، طرف دیگر آن. اگر کارگردان قوی ای نداشته باشیم قطعاً کار خوبی را شاهد نخواهیم بود.

به چه ژانر و مدیومی علاقه دارید؟

خیلی برایم مهم نیست که در چه ژانری کار کنم. دوست دارم در همه زمینه ها فعالیت داشته باشم. به نظر من، بازیگری یعنی همین. اگه قرار باشد یک نقش و ژانر داشته باشیم، آدم فرسوده و افسرده می شود. کار کردن در یک زمینه خاص خلاقیت را از انسان می گیرد. لطف بازیگری به این است که یک بازیگر در نقش های منفی، مثبت و خاکستری و کاراکترهای مختلف حضور داشته باشد. در یک نقش واحد، بازیگر تبدیل به کلیشه می شود. شاید بازی کردن در یک ژانر و نقش در سینما خوب باشد اما در تلویزیون اصلاً خوب نیست. 

مدیوم برایم مهم است. تئاتر خانه اول ماست اما تلویزیون و سنیما قاب هایی به شمار می روند که تماشاچی بیشتری دارند. جذابیت تلویزیون به این است که وقتی یک کار پخش می شود شما در شهرهای دور و نزدیک شناخته می شوید اما تئاتر این شهرت را برایت به ارمغان نمی آورد. شاید اگر طولانی مدت تئاتر کار کنی این اتفاق برایت بیفتد اما تلویزیون و سینما یک شبه تو را معروف و مشهور می کنند و این جذاب است.

الان مشغول چه کاری هستید؟

فعلاً کار خاصی انجام نمی دهم. یک تئاتر است که می خواهم کارهایش را شروع کنم. الان دو سه سال است که نمایشنامه های مختلفی را روی صحنه می برم. نمایشنامه ای هست که خودم نوشته ام و می خواهم کارگردانی اش را نیز انجام دهم و روی صحنه ببرم.