«یوسف مولایی»، کارشناس حقوق بینالملل و استاد دانشگاه، درباره توقیف کشتیهای نفتکش ایرانی توسط انگلیس و نظایر این اقدام به خبرنگار سیاسی برنا گفت: متاسفانه حقوق بینالملل، حقوق کاملی نیست که بتواند همه موضوعاتی را که میان کشورها رخ میدهد را پوشش دهد. یکی از ضعفهای عمده حقوق بینالملل به لحاظ ساختاری این بوده که فاقد نهادهایی است که میتوانند در حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات، نقش اساسی ایفا کنند. یک دادگاه بینالمللی بیطرفی که صلاحیت آن برای کشورها الزامی باشد، وجود ندارد.
مولایی درباره توقیف نفتکشها توسط انگلیسیها افزود: در حال حاضر قرائتی که انگلیسیها دارند این است که تحویل نفت به کشور سوریه که تحریم است، ممنوع بوده البته این تحریم، تحریم بینالمللی نیست که هر کشوری تحت هر شرایطی در آن مشارکت داشته باشد. اگر این تحریمها، تحریمهای اتحادیه اروپا نیز باشد تحریمهایی نیست که الزاما موجب شود کشتیهایی که در حال عبور از آبهای آزاد هستند، مورد توقیف قرار گیرند. انگلیس مدعی است که جبلالطارق یک آبراه بینالمللی است که باید انگلیس و هر کشور دیگری عبور بیضرر و عبور ترانزیتی از این محل را رعایت کنند. اینکه گفته میشود این اقدام ایران خلاف بوده است، مرجعی وجود ندارد که ایران، دعوا و شکایت خود از این اقدام را به آنجا ببرد یا بتواند در یک مرجع بینالمللی که واجد شرایط رسیدگی حقوقی بیطرفی باشد، شکایت خود را پیگیری کند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: احتمالا ایران مسیر دیپلماتیک را طی کند. حداکثر اطلاع دادن به شورای امنیت و طرح مسئله به شورای امنیت نیز امکان ندارد مگر اینکه ایران دست به اقدامات متقابل بزند. این اقدام متقابل نیز در حال حاضر قابل انجام نیست؛ برای مثال ایران بتواند این اقدام را در مورد کشتیهای انگلیسی در خلیج فارس یا تنگه هرمز انجام دهد که اگر این اقدامات را نیز انجام دهد تبعات دیگری در پی دارد. بنابراین برای اقدامات متقابل نیز ایران امکانات زیادی در اختیار ندارد.
وی درپایان بیان کرد: اطلاعات دقیقی نداریم که این نفتکش در آبهای بینالمللی بوده است یا خیر. اگر این نفتکش در محدوده آبهای سرزمینی هم باشد با توجه به بینالمللی بودن جبلالطارق، عبور ترانزیتی یا حداقل عبور بیضرر، نمیتوان این کشتی را توقیف کرد.