به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا، «عباسعلی کدخدایی»، سخنگوی شورای نگهبان، به مناسبت سالروز تأسیس شورای نگهبان شنبهشب با حضور در برنامه زندهی «نگاه یک» شبکه یک سیما، ضمن تبریک ولادت حضرت علی بن موسی الرضا (ع) در پاسخ به اولین سؤال مجری مبنی براینکه به دنبال جابجایی برخی از اعضای شورای نگهبان برخیها از تغییر و تحول اساسی در رویکرد شورای نگهبان صحبت میکنند، این رویکرد تا چه اندازه میتواند صحیح باشد؟ گفت: موضوع جابجایی اعضای شورای نگهبان یک امر کاملاً طبیعی است و از گذشته هم وجود داشته است. دوره اعضای شورای نگهبان شش ساله و قابل تمدید است. گاهی تمدید میشود و برخی اوقات هم تمدید نمیشود.
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: در این دوره ما سه نفر از عزیزان خود را از دست دادیم. دو فقیه مرحوم آیتالله شاهرودی و مرحوم آیتالله مؤمن و همچنین مرحوم علیزاده به عنوان حقوقدان، به علاوه اینکه پایان دوره عضویت سه نفر از حقوقدانان و سه نفر از فقها هم هست. طبیعتاً ممکن است تغییراتی اتفاق افتد. در بحث حقوقدانان اختیار اولیه برای معرفی به مجلس با رئیس قوه قضائیه است و مجلس هم از بین این اعضا افرادی را انتخاب میکند.
وی اضافه کرد: آنچه برای شورای نگهبان مهم است، اجرای وظایف قانونی در چارچوب اختیاراتی است که در قوانین عادی و قانون اساسی برایشان مقرر شده است؛ بنابراین خیلی نمیتوانیم این را به معنای تحول به مفهوم خاص تلقی کنیم. البته ممکن است افراد جدید با نگرش فقهی و حقوقی جدید باشند و به نوعی در این زمینه تغییر رویکرد داشته باشیم، اما به نظر میرسد با عنایت به تعیین وظایف حقوقدانان در قانون اساسی و قوانین عادی، این تغییر، تغییر قابل توجهی نباشد، چرا که وظایف کاملاً مشخص است. در نشست خبری سؤالی شد که ممکن است برخی از افراد معرفیشده گرایشهای سیاسی داشته باشند. طبیعتاً همه افراد گرایشهای سیاسی و سلایق دارند، آنچه مهم است، اجرای قانون در آن سِمت و پست سیاسی است که دارند.
در ادامه مجری برنامه نظر کدخدایی را در خصوص اظهارنظر یکی از چهرههای سیاسی دربارهی فهرست حقوقدانان پیشنهادی رئیس قوه قضائیه مبنی بر اینکه این افراد دارای رویکردهای خاص جناحی و سیاسی هستند جویا شده و از ملاک انتخاب آنها پرسید؟ که قائم مقام دبیر شورای نگهبان اظهار داشت: در قانون اساسی در خصوص فقها عنوان شده است فقهایی که آگاه به مسائل روز باشند که توسط مقام معظم رهبری انتخاب میشوند و برای حقوقدانان گفته شده از بین گرایشهای مختلف حقوقی توسط رئیس قوه قضائیه اعلام میشود. به طور طبیعی این افراد وظیفه اصلیشان اعلام نظر نسبت به مصوبات از حیث قانون اساسی و موازین شرع است و نباید سلایق شخصی و سیاسی خود را دخیل کنند. البته، چون انسان هستند، سلایق و نظراتی دارند و هیچگاه نمیتوان از این مسأله فرار کرد و گفت که شما افرادی را که در پستی منصوب میکنید نباید هیچگونه نظر سیاسی داشته باشند. من همیشه تأکید کردهام، مهم اجرای وظیفه قانونی و صحیح افراد فارغ از گرایشهای سیاسی است.
عضو حقوقدان شورای نگهبان افزود: در گذشته هم همینطور بوده است. مرحوم جناب دکتر حبیبی، معاون اول در دو دولتهای اسبق بودند و همزمان عضو شورای نگهبان هم بودند. آیا میتوانیم ایشان را متهم کنیم و بگوییم در شورای نگهبان سلایق سیاسی دولت را دخالت میدادند؟ فرض این است که چنین اتفاقی نمیافتد انشاءالله.
کدخدایی در ادامه در رابطه با مهمترین تدابیر شورای نگهبان برای انتخابات پیشرو گفت: مهمترین اقدامی که قابل پیشبینی بود و تلاش زیادی در این زمینه صورت گرفت، اصلاح قانون انتخابات بود که متأسفانه ناتمام ماند؛ بنابراین قانون موجود را برای انتخابات داریم. بر اساس قانون موجود یک جدول زمانبندی لحاظ شده است که استعفا، ثبتنام، بررسی صلاحیتها، تبلیغات و اعلام صحت و سقم نتایج قطعی توسط شورای نگهبان را داریم که باید طبق روال گذشته انجام شود. اینها مراحل کلی است که باید طی شود. همچنین در حوزه انتخابات الکترونیک، احتمالاً احراز هویت الکترونیکی را خواهیم داشت.
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به این سئوال که گفته بودید تخلفات در انتخابات طبیعی است؛ منظور شما چیست؟ تصریح کرد: انسان جایزالخطاست و هر حرکتی که میکند ممکن است با خطا همراه باشد. انتخابات هم یک کنش عظیم سیاسی و اجتماعی است که انسانها انجام میدهند. طبیعتاً از مسئولین اجرایی، نظارتی و خود مردم امکان تخلف هست. قانونگذار، انواع تخلفات، نحوه برخورد با تخلفات و چگونگی رسیدگی به تخلفات را پیشبینی کرده است. ما همیشه اعلام کردیم در این کنش عظیم ممکن است تخلفاتی رخ دهد، اما مهم این است که چگونه برخورد کنیم و نحوه برخورد ما باید بر اساس قانون چگونه باشد. اگر برخورد ما صریح و قاطع باشد، به نظر میرسد انتخابات سالم خواهد بود و کمتر دچار خطا میشود و میتوانیم به مردم وعده انتخابات سالم و شفاف و روشن را بدهیم.
مجری برنامه با تأکید بر اینکه وظیفه شورای نگهبان صیانت از آرای مردم است از کدخدایی پرسید مصادیق برخورد با متخلفین چه بوده است؟ که سخنگوی شورای نگهبان در این باره بیان کرد: شاید اگر در ادوار گذشته بخواهیم مثالی بزنیم که میزان برخورد با تخلفات خوب بوده، مربوط به انتخابات ریاستجمهوری گذشته بود که همکاری خوبی با قوه قضائیه داشتیم و قوه قضائیه برخورد خوبی با تخلفات داشت. به بسیاری از متخلفین که مقامات دولتی بودند، رسیدگی شد و بعضی محکوم و برخی هم تبرئه شدند. این متخلفین از مقامات اجرایی دستاندرکار برگزاری انتخابات بودند. در دورههای پیشین هم این موارد وجود داشته است. در دوره گذشته ریاستجمهوری و با ورود خوب قوه قضائیه، اعتماد مردم افزایش پیدا کرد، چرا که آشکار شد که اگر کسی تخلف کند، فارغ از پست به تخلفاتش رسیدگی خواهد شد.
مجری برنامه با بیان اینکه برخی معتقدند الکترونیکی شدن انتخابات گرهگشای خیلی از سختیهاست و میتواند در کم کردن تخلفات و خطاهای احتمالی مؤثر باشد. نظر کدخدایی را در این زمینه جویا شد که قائم مقام دبیر شورای نگهبان گفت: با این گزاره به صورت مطلق موافق نیستم. اما در اینکه در برخی موارد سرعت را افزایش و در بعضی امور اعتماد را بیشتر میکند موافق هستم، اما نه در همه مراحل. با این حال اعلام کردیم تا جایی که امکانپذیر است و اختیارات ما اجازه میدهد و همچنین تا جایی که امکانات خوب باشد و این اطمینان داده شود که رأی مردم مخدوش نمیشود، این همراهی را خواهیم داشت که انتخابات به صورت الکترونیک برگزار شود.
کدخدایی در پاسخ به این سوال؛ مشکل کجاست؟ آقای رحمانیفضلی بارها فرمودند اقدامات گستردهای برای الکترونیکی شدن انجام شده است، اما به نظر میرسد هنوز به اجماع و اتفاقنظر مطلق نرسیدهاید. شورای نگهبان چه شروطی دارد که هنوز آماده نیست؟ اظهار داشت: بیشترین مسألهی ما در حوزه امنیت آراء است. شورای نگهبان در حوزه انتخابات پاسدار حقالناس و آرای مردم است و رأی مردم همانطور که در صندوق افتاده باید شمارش شود. به عنوان مثال در بعضی مراحلی که در انتخابات دستی داریم، در انتخابات الکترونیک قابلیت بازیابی ندارد. باید چنین امکانی وجود داشته باشد که بتوانیم رأی را با کسی که رأی داده منطبق کنیم. در دنیا هم به همین صورت است. اگرچه سرعت در انتخابات الکترونیک پسندیده است، از آن طرف سرعت تقلب و تخلف هم افزایش پیدا میکند. باید اطمینان ایجاد شود که ما بتوانیم پاسداری از حقالناس داشته باشیم. ما هم هیچ حرفی نداریم و حتماً همراهی هم خواهیم کرد.
وی در پاسخ به اینکه آیا پیشنهادشان این است که برگه رأیگیری نداشته باشیم؟ گفت: تقریباً همین است. یعنی انتخابات الکترونیکی به معنای این است که صندوق و برگه رأی، الکترونیکی باشد. انتخابات الکترونیکی مراحل مختلفی دارد که احراز هویت یکی از آن مراحل است که مدتها نیز طول کشید و تجربه خوبی هم بود و تلاش میشود [احراز هویت] الکترونیکی باشد. سعی میشود در موضوع شمارش و جمعبندی نیز اقدامات الکترونیکی صورت بگیرد. اما بخش مربوط به رأی مردم هنوز محل بحث و محل بررسی است.
در ادامه این گفتگو مجری برنامه با طرح این موضوع که مبحث روند احراز صلاحیتها همیشه مورد بحث و مناقشه بوده و اخیراً هم یکی از چهرههای سیاسی اتهامی را در این زمینه متوجه شورای نگهبان کرده است، خواستار توضیحات بیشتر شد که سخنگوی شورای نگهبان اظهار داشت: این را باید در دو بخش پاسخ داد. بخشی مربوط میشود به وقوع چنین اتفاقاتی در دستگاههای مختلف و بخش دیگر هم مربوط است به قضیهای که ایشان نسبت به شورای نگهبان مطرح کردهاند. مثلاً اگر شخصی از بیرون بگوید با آقای مهدیقلی [مجری برنامه]ارتباط دارم؛ اگر پولی بدهید، میتوانم شما را ببرم به این برنامه تا از شما مصاحبه بگیرد. شما [مجری]هم بیخبر هستید. این شخص یک فرد کلاهبردار است که خارج از اینجا، از عنوان شما استفاده خلاف میکند و فرد سادهای هم هست که علاقمند به حضور در برنامه شماست و این پول را به آن شخص میدهد و کلاهبرداری صورت میگیرد؛ آیا این ارتباطی به شما و برنامه نگاه یک دارد؟
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: فردی میگوید من با شورای نگهبان ارتباط دارم، اگر پولی به من بدهید شما را تأیید صلاحیت میکنم. بعد معلوم میشود کلاهبردار است. شکایتهایی هم به ما رسیده است. ما هم رفتیم و در دادگستری طرح دعوی کردیم و عموماً هم محکوم شدند. فرد کلاهبردار را پیدا کردیم، رسیدگی و مجازات هم شده است.
کدخدایی افزود: یک طرف قضیه این است که میگوید نگاه یک، فلان کار را میکند. میگویم سند و مدرک شما کجاست؟ سند را به نهاد نظارتی و حراست بده. اما میروم و هر روز در روزنامه، مصاحبه میکنم، میگویم «نگاه یک» سوءاستفاده میکند و پول میگیرد. ایشان سه سال پیش در فراکسیون امید این مطلب را مطرح کرد که گزارشهایی وجود دارد که شورای نگهبان پول میگیرد! گفتیم اگر گزارش دارید و واقعاً دلسوز هستید، این گزارشها را به ما و دستگاه نظارتی بدهید، ما خوشحال میشویم و تشکر هم میکنیم. گذشت و تا یکی دو سال هیچ خبری نشد. یک وقتی که آیتالله جنتی در مورد فساد برخی نمایندگان مطلبی را اشاره کردند، ایشان توییتی زدند که شما دستگاه زیرمجموعه خود را ببینید که در آن فساد هست. گفتیم خیلی خوب، گزارش کنید. آن زمان گفتید و دو سال گذشت و چیزی ارائه ندادید.
سخنگوی شورای نگهبان اضافه کرد: بعد از این که شکایت کردیم، ایشان تماس گرفتند که یکدیگر را ببینیم. گفتم دیدن ما که خیلی لطفی ندارد، شما همیشه ما را میبینید. اول بروید ادعایی که کردید را ثابت کنید. طرح دعوی در هیأت نظارت بر عملکرد نمایندگان مطرح شد که تا الان چیزی به ما اعلام نشده است. نماینده حقوقی ما هم در این هیأت شرکت کرده، اما نتیجهای به ما اعلام نشده است. گفتیم ما تابع هستیم و اگر این هیأت رسماً چیزی را اعلام کند، ما هم خیلی متشکر خواهیم بود.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان در خصوص سئوال دیگر مجری مبنی بر اینکه ایشان میگوید من در جلسه نظارت بر عملکرد نمایندگان اعلام کردم شورای نگهبان باید نسبت به افرادی که در این ارتباط مسائلی دارند، تأمین بدهد، تصریح کرد: تأمین چیست؟ شما مدعی شدید عدهای آمدند و پول دادند و گرفتند؛ مگر مطلع نیستید؟ معرفی کنید. مگر آنها میخواهند نماینده شوند؟ اگر واقعاً این اتقاق افتاده، متخلف هستند و شما وظیفه دارید آنها را به مراجع نظارتی معرفی کنید. مگر وظیفه ما تأمین دادن است؟
مجری برنامه با بیان اینکه اصلاً شما چه تأمینی میتوانید داشته باشید؟ پرسیدی که شاید منظورشان رد صلاحیت نکردن است؟ که دکتر کدخدایی در این باره تأکید کرد: اصلاً ربطی به ما ندارد. اگر ادعا کرده و ادعا درست است که حتی تشکر میکنیم. متأسفانه از این ادعاهای کذب زیاد مطرح میشود. سؤال ما این است که چرا زنگ میزنید که قبل از رفتن به هیأت، آقای جنتی و کدخدایی را باید ببینم. گفتیم دیگر الان ملاقاتی ندارد. شما ادعایی دارید، دلایل و مدارک خود را به محکمهای که از خودتان است (هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان) و محکمه بیرونی نیست، ببرید و این مرجعی است که خودتان تشکیل دادهاید. فقط همین. ما قطعاً سپاسگزار خواهیم بود که ایشان ثابت کند چنین تخلفی به این گونه صورت گرفته است.
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به این پرسش که برخی مدعی شدند لیستی از نمایندگان وجود دارد که با وعدهی گرفتن آپارتمان از استیضاح وزرا انصراف میدهند و در گذشته هم بوده و در اختیار شورای نگهبان قرار گرفته است و شورا هم آنها را رد صلاحیت کرده است. این صحت دارد؟ پاسخ داد: به این شکلی که ایشان اشاره کردهاند، چیزی خاطرم نیست، ولی طبیعتاً اگر گزارش تخلفی به ما ارائه شود، قطعاً برخورد میکنیم. فرقی نمیکند آپارتمان باشد یا ماشین. صرف آپارتمان که موضوعیت ندارد. اگر تخلفی باشد، قطعاً برخورد میکنیم. در ادوار گذشته نسبت به افرادی که بهتر است بگوییم سوءاستفاده مالی داشتند، بررسی کردیم. قطعاً افرادی بودند که سوءاستفاده مالی داشتند و برخی از نمایندگان در ادوار مختلف که در دور جدید ثبتنام میکنند، تأیید صلاحیت نمیشوند؛ برخی همین سوءاستفادههای مالی بوده است. بهتر است مصداقی وارد نشویم، اما اصل سوءاستفاده مالی اگر اثبات شود قطعاً در تأیید صلاحیتها دخالت خواهد داشت و مؤثر است و انجام هم شده است. اما بحث آپارتمان را من یادم نمیآید.
مجری برنامه از برخی بداخلاقیهای و خدشه وارد کردن به شأن نمایندگی انگشتشمار نمایندگان و نیز عدم همخوانی دغدغههای برخی از این افراد با خواستههای اصلی مردم نیز پرسید؟ که سخنگوی شورای نگهبان تصریح کرد: وظایف شورای نگهبان بررسی صلاحیت نامزدها طبق قوانین و مقررات انتخابات، برگزاری انتخابات، نظارت بر برگزاری انتخابات و تأیید انتخابات است. آیا شورای نگهبان باید کارآمدی و شایستگی را تضمین کند؟ نه! ما چنین چیزی نداریم. خوب است این کار انجام شود. حتی در سیاستهای کلی هم به نوعی آمده است.
وی افزود:، اما شورای نگهبان الان امکان سنجش شایستگی و کارآمدی نماینده را ندارد. یک نکته این است که ما گرچه فرد را برای این دوره از انتخابات تأیید کردیم، ولی تضمین ندادهایم که در طول انتخابات مرتکب هیچ تخلفی نشود. به همین خاطر برخی نمایندگان که در این دوره نماینده هستند در دور بعد پس از بررسی صلاحیت، صلاحیتشان تأیید نمیشود، زیرا گارانتی و تضمینی نداده است. اطمینان میدهم نمایندگان اگر در چارچوب وظایف قانونی اقدام کنند شورای نگهبان هیچ ورودی نخواهند داشت و اقدامی نخواهد کرد.
کدخدایی در رابطه با اظهارنظر خود در فضای مجازی مبنی بر این که برخی نمایندگان اصرار دارند ناکارآمدی مجلس را ناشی از عملکرد شورای نگهبان بدانند، توضیح داد: ما ابزار شایستهسنجی نداریم. ما شش هزار نفر را برای ۲۹۰ کرسی تأیید کردیم. برای این میزان، آیا بین شش هزار نفر شورای نگهبان اعلام کرده که به چه کسانی رأی بدهید، یا این که گروهها و جناحهای مختلف لیست داده و مردم را تشویق به رأی دادن به این افراد کردهاند، آنها نقش و مسئولیتی ندارند؟ به عنوان مثال برخی از دوستان ما که برای نمایندگی مجلس در تهران حاضر شدند، به ایشان گفته شده بود برای ورود در فلان لیست باید این مبلغ را بدهید. ما هم آن قدر پول را نداشتیم و نرفتیم. پس شایستهسنجی را افراد دیگری انجام میدهند. ما باید سراغ این اشخاص و افراد برویم که چنین امکانی در اختیارشان است.
کدخدایی در پاسخ به این سئوال که یعنی وقتی میخواهند فهرست یا لیستی ببندند که فلان نماینده را به مردم معرفی کنند، پول میگیرند؟ اظهار داشت: به من گفتهاند، اما از صحت و سقم آن خبر ندارم. یکی دو نفر از دوستانی که مشورت کردند، اعلام کردند این اتفاق افتاده است. من هم سند و مدرکی ندارم که بخواهم روشنتر بگویم، ولی این گزارشی است که به ما ارائه شده است.
مجری با بیان اینکه یکی از موضوعاتی که در خانه ملت در رابطه با شفافیت آرای نمایندگان مطرح شد، این بود که این موضوع در نوع نظارت شورای نگهبان تأثیرگذار است. پاسختان را نسبت به این موضوع میفرمایید؟ که سخنگوی شورای نگهبان بیان کرد: برخی ادعاها در این زمینه خیلی خندهدار است. آیا رویه شورای نگهبان در گذشته این بوده است؟ آیا اصلاً قانون اجازه میدهد؟ اصل ۸۶ میگوید؛ نمایندگان در قبال آرایی که در مجلس به حسب نمایندگی میدهند، مصون هستند. نکته دوم طرحها و لوایحی هست که نمایندگان از جناحهای مختلف زیر آن را امضا میکنند و منتشر هم میشود. آیا تا به حال شده است که به نماینده بگوییم چرا زیر فلان طرح را امضا کردهای؟ این یک امر آشکار و مکتوب است و سند هم دارد. این چه حرفی است که اگر آرای ما مشخص شود شورای نگهبان به ما ایراد میگیرد و در بررسی صلاحیتها دخالت میدهد. این همه طرح مکتوب که نمایندگان ارائه میدهند و زیر آن را امضاء میکنند و کاملاً هم معلوم است که چه کسانی امضاء کردهاند، آیا تاکنون اتفاق افتاده است که شورای نگهبان بگوید، چون شما فلان طرح را امضا کردهاید، پس صلاحیتتان تأیید نمیشود؟
کدخدایی در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه شما در مورد قانون انتخابات بارها اعلامنظر کردهاید، مثل اینکه گفتهاید ناقص، ناکارآمد، حداقلی و از این دست، پس چرا اصلاح قانون انتخابات را رد کردید؟ گفت: دو بخش در مورد قانون انتخابات و اصلاح آن وجود داشت. یک بخش، اصلاحات قانون انتخابات بماهو انتخابات است که با هماهنگی رئیس مجلس و دولت محترم، جلسات کارشناسی زیادی در مورد آن انجام گرفته است. متأسفانه در سال گذشته در حین اصلاح پیشنویس، برخی از نمایندگان بحث استانی شدن را مطرح کردند. با این حال گفتیم در موضوع استانی شدن «لا به شرط» هستیم و اعلام کردیم اگر طرح مناسبی باشد که ایرادهای قبلی شورای نگهبان را نداشته باشد، تأیید میکنیم. این طرح در جوف اصلاحات قانون انتخابات قرار گرفت و هر دو با هم مطرح شدند. خیلی تلاش کردیم که حتی استانی شدن به نحوی باشد که حقوق همه بخشها را تأمین کند و کاهش مشارکت نداشته باشد و مسائل امنیتی به وجود نیاید، ولی نشد.
وی افزود: من قول میدهم همین حالا در مورد اصلاح قانون انتخابات به غیر از موضوع استانی شدن به دلیل این که خیلی جای حرف دارد، اگر مجلس محترم بتواند در زمان کوتاهی آن را اصلاح و برای شورای نگهبان ارسال کند، شورای نگهبان با بسیاری از آن موافق خواهد بود.
سخنگوی شورای نگهبان گفت: اگرچه آمدند بحث شهرستانی و استانی مطرح کردند که ۱۵ درصد در شهرستان و مابقی در استان رأی بیاورد، در گذشته مرکزیت با استان بود و فرقی نکرد. ما پیشنهاد کردیم روش تناسبی باشد. روش تناسبی را در همین فرمول و روش معرفی کردند. یعنی برای شهرستان محلی از اعراب قائل نیستید و ۱۵ درصد رأیی نیست که نماینده باید داشته باشد و بیشتر به استان متکی باشد؛ این یعنی از دست دادن ارتباط نماینده با حوزه انتخابی و کاهش مشارکت و به وجود آمدن مسائل قومیتی که در گذشته هم ایراد گرفته بودیم و اعلام کردیم بازگشت به طرح قبل است. ایرادات را هم اعلام کردیم.
کدخدایی اضافه کرد: در موارد دیگر اشکالات بسیار اندک است و خیلی خوب است و کمک میکند. در بحث تخلفات و بررسی صلاحیتها و... اصلاحات خوبی انجام گرفته است. همین الان ایرادات ما نسبت به اصلاحیه عمدتاً مربوط به استانی شدن است. مجلس کمیسیونهایی دارد. فکر میکنم کمیسیون شوراها فردا جلسهای دارد و در حال بررسی است. نمیدانم به سالجاری میرسانند یا نه. اگر برسد در مواردی که اجرایی نشده است، لازمالاجرا خواهد بود.
سخنگوی شورای نگهبان درباره لزوم بازنگری در قانون اساسی گفت: نسبت به قانون اساسی و اصلاحات مخالف نیستیم و نمیتوانیم مخالف باشیم. اصل ۱۷۷ قانون اساسی اصلاح قانون اساسی را پیشبینی کرده است. بحث صغروی این است که آیا ما الان نیازمند اصلاح هستیم؟ عرض کردم ما همچنان از ظرفیتهای دیگر قانون اساسی مثل ظرفیت تفسیر میتوانیم استفاده کنیم. برخی از اصول قانون اساسی نیز شاید تاکنون به درستی استفاده نشده است. اگر همهی این امور انجام شد و ما همچنان نیازمند اصلاح بودیم، وارد اصلاحات شویم. آن موقع خوب است و همه جوانب سنجیده شده است.
کدخدایی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه گفته بودید ایرادات شورای نگهبان به اطفال و نوجوانان برای حمایت از آنها بوده است؛ مگر این لایحه چه مسائلی را مطرح میکرد؟ اظهار داشت: گاهی طرحی در مجلس مطرح میشود که حسب ظاهر حمایتی است. وقتی وارد مواد میشوید، به گونهای تنظیم شده که خیلی هم مدافع حقوق افراد نیست و بخشهای زیادی به ضرر آنها میشود. مثلاً در بحث مجازات اسیدپاشی اعلام شده مجازات فرد اسیدپاش این است. در حالی که در اسلام داریم اگر عضوی را از کار انداختید و اگر آن عضو منافعی دارد، باید منافع را هم در نظر بگیرید، ولی اینجا فقط مجازات ساده در نظر گرفته شده است. بسیاری از این طرحها و لوایح بدون توجه به حقوق اولیه ذینفعان در نظر گرفته شده است و وقتی اعضای شورای نگهبان نکاتی مطرح میکنند، خود نمایندگان متوجه میشوند که اصلاحات به نفع ذینفعان است.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان افزود: در مورد موضوع تابعیت نیز، خود نمایندگان مجلس و برخی از خانمهای نماینده با توضیح متوجه شدند منظور چیست. مشکل اجرایی موجود را میتوان از طریق دیگر حل کرد و قانون را تغییر نداد. به عنوان مثال بحثهای امنیتی را به طور مطلق کنار گذاشتند. توضیحاتی که برای نمایندگان محترم مطرح کردیم آنها را قانع کرد. به همین دلیل برای اصلاح برگشت خورد و اگر اصلاحات انجام گردد، موافقت میشود. مثلاً فرزندی که پدرش مشخص نیست، پدر خارجی بوده و به خارج از کشور رفته است، بعد از اینکه به فرزند تابعیت داده میشود، گفته شده به پدر تابعیت دائم داده شود. این پدر اولاً در خارج از ایران کجا بوده و چه کارهایی انجام داده است؟ عضو احیاناً کدام گروه مثلاً تروریستی بوده است؟ باید روشن شود که مکانیزمی برای فرزند و مادر فرزند باشد که با مشکل مواجه نشویم.
وی در ادامه این برنامه و در پاسخ به سئوال مجری برنامه مبنی براینکه در بحث انتخابات سال ۸۸ اخیراً فردی که ادعای تقلب داشت در دادگاه حاضر شد و از شما خواست به عنوان شاهد در دادگاه حاضر شوید و شما نپذیرفتید. دلیل چیست؟ گفت: از این به بعد، از اینجا که بیرون رفتم ادعای عجیب و غریب میکنم و میگویم کره مریخ ۱۰ درجه شمالی منحرف شده و شاهد من هم آقای مهدیقلی است. در مورد ادعای عجیب و غریب نباید خیلی به آن توجه کرد. بسیاری از دوستانِ این فرد در سال ۸۸ اعلام کردند تخلفی صورت نگرفته است. در رسانهها گفتند. بحث تقلب را خودشان اعلام کردند امکانپذیر نیست. نماینده آقای موسوی در شورای نگهبان و نزد مقام معظم رهبری گفتند در کشور ما اصلاً تقلب امکانپذیر نیست. حالا بعد از ۱۰ سال آمار گنگی را که هرکسی در هر جایی و موقعیتی اعلام کرده است، کنار هم میگذارید و گفتید ایها الناس، تقلب شده و من کشف مهمی انجام دادم.
سخنگوی شورای نگهبان تأکید کرد: شورای نگهبان وظیفه دارد همه آمار و ارقام انتخابات را بررسی و آمار نهایی را اعلام کند. معمولاً آمار نهایی شورای نگهبان با آمار وزارت کشور متفاوت است. شورای نگهبان حجت و اسناد و مدارک داشته است که نتیجه را اعلام کرده است.
عضو حقوقدان شورای نگهبان افزود: بعد از ۱۰ سال آمار پراکنده از رسانهها گرفتید که تقلب شده و ۸ میلیون رأی جابجا شده است و حالا میگویی ثابت کن و میگویند شورای نگهبان بیاید و اعلام کند. شورای نگهبان که قبلاً اعلام کرده است. ضرورت ندارد منِ کدخدایی الان شهادت بدهم. شهادت را ما ۱۰ سال پیش دادیم و اسناد و مدارک روشن است. شما باید مدارک متقن و محکمهپسند داشته باشید. البینۀ علی المدعی؛ بنابراین این ادعای مضحک و کذبی است که ارزش پاسخگویی ندارد. به همین دلیل ما نه شکایت کردیم و نه تعقیب.
کدخدایی در پاسخ به سئوال دیگری مبنی براینکه نکته این است که ایشان میگوید در انتخابات ۸۸ قطعاً تقلب شده، اما این تقلب پای صندوقهای رأی انجام نشده بلکه در ستاد انتخابات به مجموع آراء، ۸ میلیون رأی اضافه شده است؟ خاطرنشان کرد: یعنی همه دستگاههای نظارتی چشمهای خود را بستند و ۸ میلیون رأی اضافه شده است؟ شما این را میپسندید؟ دوستانِ ایشان که از ایشان هم تندتر هستند، در سالهای قبل و ادوار گذشته مسئولیت اجرای انتخابات را داشتند. من اگر آمار آن دوره را بررسی کنم، خیلی آرای مخدوش میتوانم در بیاورم. آیا دلیل این است همه انتخابات گذشته مخدوش بوده و تقلب صورت گرفته است؟ این ادعا سند میخواهد.
مجری با بیان اینکه ایشان دفاعیه خود را منتشر کرده است و مدعی شده سرنوشت ۸ میلیون تعرفه مشخص نیست و به نفع فرد پیروز ثبت شده است، نظر دکتر کدخدایی را در این باره جویا شد که وی گفت: تناقض زمانی است که دو سند را کنار هم قرار بدهیم. وقتی اسناد مکتوب هنوز هست، چه تناقضی وجود دارد؟ باید با آرای ما متناقض باشد. شما سند معتبری بیاورید که شورای نگهبان دو عدد متفاوت گفته باشد. نتیجه انتخابات یک نتیجه واحد است و در این مدت تغییری نکرده است. طبیعتاً این نتایج با آماری که زید و عمر عنوان کرده، متفاوت است. وزارت کشور میگوید آقای زید گفته آرای تعرفهها، آرای باطله و… این است. ما هم با سند اینها را بیان میکنیم. باید مدرک محکمهپسند اعلام کنند. ممکن است در یک پرونده قضائی آمار متفاوتی اعلام شود، اما در نهایت دادگاه اعلام میکند آمار صحیح این است و آن رأی قاطع است.
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به این سئوال که آماری دارید برای کسانی که مدعی هستند شورای نگهبان برخورد جناحی دارد، میزان همکاری و مساعدت شورای نگهبان با کدام جناح بیشتر بوده است؟ تأکید کرد: ما، چون به این مسأله توجهی نداشتیم، هیچ وقت چنین آماری را نداشتیم، زیرا ملاک ما اجرای قانون است. برای ما فرقی نمیکند وابسته به چه جناح و گروهی باشد، اما اگر آمار کلی را بخواهید نگاهی به نتیجه انتخابات در ادوار گذشته بیاندازید؛ چه مجلس و چه دولت. تعداد جناحها و گروههایی که دولت را در دست داشتند چه کسانی بودند؟ آمار افراد چگونه است؟ در مجلس هم همین است. آماری دارند که بیش از ۱۱۰ نفر متعلق به چنین جناحی است. اگر واقعاً گرایش و نکتهای دارد یا صبغه یک گروه بیشتر است این افراد آنجا چه میکنند؟ ممکن است دو نفر، فرد شاخصی را مدنظر داشته باشند که چرا تأیید صلاحیت نشدند. بیایند پرونده را ببینند در حضور خودشان هر نظری دارند بیان کنند.
کدخدایی در پایان گفت: نسبت به کسانی که تأیید صلاحیت نشدند مدارک و مستندات ارائه میدهیم و قانع میشوند و تشکر میکنند. برخی هم ممکن است قانع نشوند، اما ما چارهای نداریم و باید بر اساس قانون عمل کنیم. سند داریم و تحلیل بیشتر میکنیم، میبینیم منتسب به ایشان بوده است. مثلاً اگر کلاهبرداری و محکومیتی بوده و فرد میگوید برای رضای خدا انجام دادم ما ناچاریم بر اساس اسناد رسمی ظاهر حکم و عمل کنیم. نیتخوانی که نمیتوانیم کنیم. اگر گزارش آپارتمانی که فرمودید باشد باید مستند عمل کنیم. بر فرض اگر باشد باید مصداقاً هم برای ما ثابت شود. ما با حضور خود فرد بررسی میکنیم و اسناد و مدارک را میبینیم و در اختیارشان قرار میدهیم و آنها هم میتوانند از خود دفاع کنند.