منوچهر محمدی: صد در صد آثار سینمای ایران قاچاق می‌شوند

منوچهر محمدی، تهیه‌کننده سینما، در گفت‌وگو با خبرنگار برنا، اظهار داشت: مشکل پخش نسخه قاچاق فیلم‌های سینمایی سال‌هاست که گریبانگیر سینماگران است و این اتفاق در همه حوزه‌های فرهنگی هنری قابل مشاهده است اما در سینما این مسأله بیشتر به چشم می‌خورد. به طور مکرر تهیه‌کنندگان سینما در تشکل‌های مختلفی که با سازمان سینمایی در ارتباط هستند این مسأله را مطرح کرده و از مسئولان مربوطه تقاضای رسیدگی داشتند اما هیچ‌گاه رسیدگی‌های لازم صورت نگرفت.

محمدی خاطرنشان کرد: در یک دوره کوتاه همه دستگاه‌های مربوط به قوه قضائیه و نیروی انتظامی با هماهنگی خانه سینما توانستند قاچاق فیلم‌های سینمایی را کنترل و مهار کنند اما به دلیل نبود زیربنای لازم برای حفظ این وضعیت به مرور زمان موضوع از مسائل اصلی دستگاه‌های مربوطه خارج شد و طبیعی است هر پدیده‌ قاچاقی که از توجه دستگاه‌های قضایی و دولت خارج شود باز هم تکرار می‌شود و می‌بینیم کسانی که قصد سودجویی و قاچاق دارند این اتفاق را تکرار کردند.

وی افزود: به عنوان مثال اگر در مرزهای کشورمان مرزبانان و سربازان کشور با حضورشان رعب و وحشت در دل قاچاقچی‌ها نیندازند باید منتظر ورود کالای قاچاق به کشور باشیم اما با حضور نیروها در مرزهای کشورمان می‌توانیم با خیالی آسوده در داخل کشور فعالیت‌های صنعتی را ادامه دهیم. عدم توجه به بحث قاچاق باعث از بین رفتن سرمایه‌های ملی می‌شود. از طرفی ما در حوزه فناوری برای حفظ آثار فرهنگی‌مان بسیار عقب هستیم و به هیچ‌عنوان قوانین کشور در این حوزه با وضعیتی که امروز حاکم است، همخوانی ندارد و این مسأله سبب شده امروز در دنیای ارتباطات لطمه‌های بسیاری را متحمل شویم. این موضوع به طور مکرر با مدیران سازمان مطرح شده و آن‌ها نیز در بیان بارها ابراز نگرانی کرده‌اند اما متأسفانه هیچ اتفاق مثبتی در این زمینه رخ نداده و همواره شاهد قاچاق فیلم‌های سینمایی بوده‌ایم.

تهیه‌کننده فیلم سینمایی «امکان مینا» در ادامه اظهار داشت: صیانت از آثار هنری در کشور ما مسأله‌ای است که به حاکمیت برمی‌گردد و مربوط به سازمان سینمایی و اصناف نیست. ایران جزو معدود کشورهایی است که عضو سازمان کپی رایت جهانی نیست و ما نمی‌توانیم در آن سوی دنیا از سوءاستفاده‌هایی که نسبت به فیلم‌هایمان اتفاق می‌افتد شکایت کنیم. بهتر راهکار برای جلوگیری از قاچاق فیلم‌ها پیوستن به سازمان کپی رایت جهانی است. پیوستن به این سازمان نه تنها به نفع سینماست بلکه در همه زمینه‌ها می‌توان از قاچاق کالاها جلوگیری کرد. ما حتی در کپی کردن برند‌های تجاری‌مان از کشورهای همسایه نیز نمی‌توانیم شکایت کنیم. اگر یک شرکت خارجی اسم یک مدل ماشین ما را بردارد و به نام خودش ثبت کند ما نمی‌توانیم شکایت کنیم و با وجود اینکه شاهد این اتفاقات بودیم نمی‌دانم چرا هنوز اقدامی برای ثبت در سازمان کپی‌رایت جهانی صورت نگرفته است.

این تهیه‌کننده تصریح کرد: قطعاً پیگیری موضوع قاچاق فیلم‌ها و جلوگیری از تکرار این اتفاق از توان یک تهیه‌کننده خارج است و ما راهی جز پیوستن به سازمان کپی رایت نیستیم. زمانی که نسخه قاچاق فیلم سینمایی «مارمولک» در آمریکا پخش شد من این موضوع را پیگیری کردم و فرد مجرم را حتی پیدا کردیم و در دادگاه وقتی حاضر شدیم قاضی اولین سوالی که پرسید مربوط به ثبت فیلم در سازمان کپی رایت بود و با وجود اینکه حق با ما بود چون در این سازمان عضو نبودیم رأی دادگاه به نفع فرد مجرم صادر شد و ما مجبور به پرداخت هزینه دادرسی شدیم.

محمدی در ادامه گفت: بارها این موضوع را مطرح کرده‌ایم که از طریق سازمان سینمایی می‌شود شرکتی در یک کشور که با ایران در تعامل است راه‌اندازی کرد و از طریق این شرکت به سازمان کپی رایت پیوست تا آثار ایرانی نیز به رسمیت شناخته شوند. قاچاق فیلم‌های ایرانی تنها به پخش نسخه قاچاق فیلم‌ها پیش از ورودشان به شبکه نمایش خانگی مربوط نمی‌شود. فیلم‌های ما بلافاصله پس از پخش در شبکه نمایش خانگی توسط شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان از تلویزیون پخش می‌شوند و ما نمی‌توانیم هیچ اعتراضی داشته باشیم. در این شرایط، ما از پتانسیل بزرگی که برای فروش بیشتر فیلم‌هایمان وجود دارد نمی‌توانیم استفاده کنیم و بازار سینمای کشورمان تنها به سالن‌های نمایش و تا حد اندکی به شبکه نمایش خانگی و صدا و سیما محدود می‌شود. در هواپیماها، قطارهای مسافربری، اتوبوس‌ها، هتل‌ها و دیگر مکان‌های تفریحی می‌توان نمایش فیلم‌های سینمای ایران را بدون اجازه از صاحبان آثار شاهد بود و قطعاً تهیه‌کنندگان نمی‌توانند همه این مسائل را رصد کنند. ما باید به قوانین روز کپی رایت ملحق شویم.

وی در پایان تصریح کرد: قاچاق فیلم‌های سینمایی ما تنها به فیلم‌های «متری شیش و نیم» و «رستاخیز» محدود نمی‌شود. صد در صد آثار ایرانی در خارج از کشور به طرق مختلف به دلیل نبود امکان رصد از سوی صاحبان آثار قاچاق می‌شوند و ما به دلیل اینکه در سازمان کپی رایت جهانی عضویت نداریم نمی‌توانیم این مسأله را پیگیری کنیم.