به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ مبحث اعتیاد کودکان بحث سادهای نیست و باید پذیرفت این موضوع به عنوان یکی از بزرگترین آسیبهای اجتماعی حال حاضر درون اجتماع ما یافت میشود. در گذشته زمانی که مبحث اعتیاد مطرح میشد فقط از یک بُعد با آن مواجه بودیم، یعنی اعضای اصلی خانواده، پدر و مادر درگیر اعتیاد بودند و پس از آن فرزند نیز بنا به این دلیل که بستر فراهم است به سمت اعتیاد سوق داده می شد اما دیگر امروزه فقط یک راه و روش وجود ندارد بلکه شیوههای مختلفی برای هدایت کودکان و نوجوانان به سمت مواد مخدر و مصرف آن به وجود آمده است.
جلال مرادی، روانشناس بالینی، پژوهشگر و دکترای آینده پژوهشی سلامت، در خصوص تاثیر مواد مخدر روی کودکان میگوید: میزان تاثیرگذاری بهمیزان قابل توجهی روی هیجانات و احساسات کودکان تاثیر خواهد گذاشت. این تاثیرپذیری ناشی از مصرف مواد مخدر نیست بلکه به واسطه شرایط روحی و روانی است. در این زمان است که والدین تصمیم میگیرند فرزندان خود را به مراکز مشاوره بیاورند تا مشکلات روحی و روانی به وجود آمده برای فرزند را مورد بررسی قرار دهند، در این بررسیها مشخص میشود که نوجوانان و کودکان مراجعه کننده در دام اعتیاد به مواد مخدر افتادهاند.
مرادی در خصوص روش آشنایی این کودکان به مواد مخدر مصرفی و وجهه بخشیدن مصرف مواد از سوی سوداگران مرگ پرداخت و اظهار کرد: با برنامهریزیهای دقیقی که از سوی مافیای بزرگ مواد مخدر انجام شده، شاهد هستیم به بهترین و دقیقترین شیوه اطلاعات تاریخی مصرف مواد در اختیار مصرفکنندگان نوجوان گذاشته میشود و با استناد به این موضوع که چون شخصیتهای بزرگ و اثرگذار در دنیا این مخدر را مصرف میکردهاند به آن وجهه می بخشند و در واقع قهرمان پروری میکنند.
او ادامه داد: در واقع یعنی نوع نگاه به مصرف مواد مخدر را تغییر دادهاند و وجههای که برای آن ترسیم شده است از قالب خیابان و کارتن خوابی افراد معتاد خارج شده و به آن شخصیتی جدید در شکل و شمایلی نو و تازه که متعلق به شخصیتهای بزرگ جهان است، داده شده است.
این روانشناس در پاسخ به این سوال که چرا کودکان و نوجوانان مورد هدف قرار گرفتهاند؟ عنوان کرد: در تمامی دنیا همواره کودکان مورد هدف مافیاهای قاچاق مواد مخدر بودهاند، چون علاوه بر سودآوری این بازار، شاهد آسیبپذیری بیش از حد این قشر نیز هستیم. نبود قوانین همراه کودک که به موضوع عدم رهاسازی کودک تا 14 سالگی در فضاهای عمومی مانند پارکها و دیگر فضاهای عمومی اشاره دارد را میتوان یکی از دلایل هدف گرفتن کودکان برای گرایش آنها به سمت مواد مخدر دانست. همچنین نبود مراکز تفریحات سالم برای کودکان پس از اتمام بازه زمانی حضور در مدرسه نیز از جمله مواردی است که باعث هدف قرار گرفتن کودکان و نوجوانان می شود.
این آینده پژوه با بیان اینکه هرچه تعداد نوجوانانی که به سمت مواد مخدر گرایش پیدا میکنند، شاهد از بین رفتن نیروی انسانی خواهیم بود، یادآور شد: در گذشته با فرار مغزها مواجه بودیم اما در شرایط فعلی احتمال دارد با پوچی و بیهویتی افراد روبرو باشیم. همچنین براساس آمار جهانی بیش از 7درصد این کودکان که هرکدام از انواع مخدرها را مصرف میکنند، جان خود را از دست میدهند و 60 درصد درگیر اختلالات روانی و رفتاری میشوند.
مرادی افزود: در این زمان است که شاهد به وجود آمدن هرج و مرجی فراوان درون جامعه خواهیم بود، چون قطعا رفتارهای پرخطری از این افراد بروز پیدا میکند و تمامی دستگاهها مانند وزارت بهداشت، قوه قضائیه و نیروی انتظامی را درگیر خود میکند. آمارهای جهانی دیگری نیز در این خصوص وجود دارد از جمله گرایش 5 درصد از این کودکان معتاد به سوی جرم و جنایت و همچنین هدایت 2/5 درصدی این کوکان به سمت قتل و قاتل شدن.
این روانشناس در خصوص راهکارهای موجود مرتبط با این موضوع برای کاهش میزان کودکان و نوجوانان معتاد، گفت: براساس نمونههایی که در خارج از کشور در این رابطه عملی شده، شاهد هستیم قوانین سختگیرانه و متکی بر درس در مدارس تبدیل به قانونهایی آسان شده است که معطوف به محیط مرفه، بازی و تفریح است. حتی در کشوری مانند کشور فرانسه زمانهایی پس از مدرسه به صورت اختیاری برای تفریحات دانشآموزان و نوجوانان در نظر گرفته شده است.
این پژوهشگر در ادامه به نوع حفاظت در محیط اشاره داشت و تصریح کرد: در حال حاضر شاهد هستیم بسیاری از مراکز تفریحی مانند پارکها فاقد نگهبان هستند و یا اگر نیروی حفاظتی دارند نیز نمیتوانند به صورت دقیق از عهده وظایف خود برآیند. دستگاههای نظارتی در این هنگام باید بیایند و با کمک گرفتن از نیروهای داوطلب مردمی که هزینهای فراوان را برای آنها در بر ندارد، تامین امنیت را انجام دهد چون کودکان و نوجوانان قطعا جبههگیری کمتری نسبت به نیروهای مردمی دارند.
او در پاسخ به این سوال که چه دستگاهها و ارگانهایی میتوانند با ورود به این مسئله قدمی را در راه کاهش آسیبهای برای کودکان و نوجوانان بردارند، تصریح کرد: تمامی دستگاههای نظارتی مانند قوه قضائیه، نیروی انتظامی، دستگاه متولی امر تفریحات و سرگرمی همچون وزارت ورزش و جوانان و باقی دستگاه فرهنگی به راحتی میتوانند در این زمان برای چنین فعالیتی نقش آفرینی کنند. باید پذیرفت مغفول ماندن چنین موضوعی شدیدترین آسیبها را در پی خواهد داشت و یک جامعه را دچار دگرگونی میکند.
مرادی در پایان خاطرنشان کرد: ترسی در میان خانوادهها وجود دارد که فکر میکنند با معرفی فرزندان خود که به اعتیاد گرایش دارند، آنها مستقیما راهی کانونهای اصلاح و تربیت میشوند و یا خود والدین نیز شریک جرم محسوب میشوند، پس بیش از 90 درصد والدین حاضر نیستند درگیر ماجراهای قضایی شوند و ترجیح میدهند که هیچ عملی را انجام ندهند و آن را پیگیری نمیکنند. باید این ترس از بین برود و متولیان دستگاه قضایی کشور تمامی سعی و تلاش خود را در راستای تفهیم خانوادهها انجام دهند تا والدین بدون هیچ ترسی پیگیریهای لازم را انجام دهند و فرزندان خود را از دام قاچاقچیان مواد مخدر رها کنند.