«نوذر شفیعی»، کارشناس مسائل بینالملل، درباره اقدام آمریکاییها در عراق و حمله نظامی از خاک عراق به پایگاه نیروهای حشدالشعبی در عراق، به خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا گفت: پرسش این است که آیا میتوان از پایگاههایی که درون خاک یک کشور است به پایگاههای دیگری که درون خاک آن کشور است، حمله کرد؟ در حقیقت یک کشور در داخل عراق یعنی آمریکا که دارای پایگاه نظامی است به پایگاههای نظامی دیگری که متعلق به نیروهای عراقی است و آن نیروها نیز در قانون اساسی عراق به عنوان نیروهای رسمی به رسمیت شناخته شدهاند، به نوعی تجاوز آشکار کرده و به حریم قانونی و حقوقی عراق وارد شده است.
او افزود: پایگاههای آمریکایی که در عراق مستقر هستند برای این پایگاهها میتوان دو حالت متصور بود یا تحمیلیاند که اگر تحمیلیاند و در نتیجه اجبار به عراق تحمیل شدهاند که به نوعی مغایر با حقوق بینالملل است و در این صورت، باید آمریکاییها آن پایگاهها را ترک کنند. دوم اینکه اگر این پایگاهها با توافق دولت عراق تشکیل شده است قطعا برای آنها مأموریتهایی نیز تعریف شده که آن مأموریتها مورد توافق دولت عراق هم بوده است. حال آیا میتوان تصور کرد که حمله به پایگاههای حشدالشعبی بخشی از این توافق بوده است؟! به طور قطعی، پاسخ این سوال منفی است چراکه حشدالشعبی، یک نیروی رسمی و قانونی در عراق است. به عبارت دیگر قانون اساسی عراق هم این نیرو را به همین شکل به رسمیت شناخته است.
شفیعی تاکید کرد: بنابراین حمله به پایگاههای این نیرو، عملا حمله به خاک عراق، نیروهای نظامی عراق و حاکمیت عراق است. به طور طبیعی با توافقنامهای که مبنای روابط ایالات متحده آمریکا و عراق است، مغایرت دارد و به طریق اولی با حقوق بینالملل هم مغایرت دارد. به این دلیل که تقریبا همه مقامات عراق این حمله را محکوم کردند و آن را تجاوز به عراق قلمداد کردند، تجاوز به حریم حقوقی عراق، به خاک عراق، حاکمیت عراق و همه اینها. شاید بتوان مبنای حقوقی این اقدام را متصور بود.
او در ادامه تاکید کرد: حضور آمریکا در عراق چه تحمیلی بوده باشد یعنی از طریق توافقهای اجبار آمیز با دولت عراق، و چه حضور آمریکاییها در نتیجه یک توافق دو جانبه بین دو کشور بوده باشد باید خاک عراق را ترک کنند چون رفتار آمریکا نقض آن توافقنامهها است چراکه حضور این نیروها به جای اینکه به امنیت عراق کمک کند در واقع نیروهای امنیتساز عراق را هدف قرار داده است. حمله اخیر آمریکاییها به پایگاه حشدالشعبی، میتواند به لحاظ حقوقی دست دولت عراق را باز بگذارد تا بتواند عذر آمریکاییها را بخواهد تا آنها عراق را ترک کنند اما مسئله این است که همه موضوعات حقوقی نیست و بعضی از موضوعات، سیاسی است. چراکه در حال حاضر شاید دولت و کشور عراق به تداوم حضور نیروهای آمریکاییها نیاز داشته باشند و مجبور باشند این شر ضرور را بپذیرند اما به هر حال این توافقنامهها و این حضور تا زمانی معنا و مفهوم پیدا میکند که موضوعیت این توافق وجود داشته باشد مثلا تهدیداتی مثل داعش برای عراق وجود داشته باشد.
این کارشناس مسائل بینالملل در پایان عنوان کرد: اگر موضوع قرارداد از بین برود به خودی خود نیز قرارداد هم از بین میرود. بنابراین حتی یک توافق میتواند در نتیجه فسخ یک جانبه یک طرف از بین برود. لذا به نظر میآید اگر دولت عراق در شرایط فعلی مجبور به پذیرش نیروهای آمریکایی نباشد از دید افکار عمومی عراق این نیروها باید هر چه سریعتر خاک عراق را ترک کنند به خصوص زمانی که مغایر با مأموریتهایی که دارند رفتار میکنند. چراکه قرار بوده این نیروها امنیت ساز باشند نه امنیت زدا. در عین حال اینها نیروهایی را هدف قرار میدهند که خودش امنیت ساز است.