نمونه‌‌ ادبی بی‌نظیر از وضعیت مستعمره های بریتانیا در «روزهای برمه»

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، «روزهای برمه» همچون نوشتههای دیگر جورج اورول یک داستان انتقادی است. خوانندگانی که با آثار او آشنایی دارند و کتابهای او، همچون «قلعه حیوانات» و یا «۱۹۸۴» را خوانده اند به خوبی سبک و سیاق قلم اعجازبرانگیز او را می شناسند؛ بنابراین وقتی بااین کتاب رو به رو می شوند، به خوبی می دانند که چگونه رمانی را می خوانند. «روزهای برمه» اولین رمان تحسین‌شده اورول است که شاید نسبت به دو اثر معروفش شناخته شده نباشد اما به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و منتقدان ادبی یکی از شاهکارهای این نویسنده است.

اورول با نام اصلی اریک بلر که خود در هند به دنیا آمده و پدرش شغلی اداری در بنگال داشته، در این کتاب شیوه اداره امپراتوری بریتانیا در کشورهای مستعمرهاش را می نمایاند و از آن، به شدت انتقاد می کند. می‌توان گفت که او در «روزهای برمه» تجربه زندگی در کشورهای مستعمره انگلیس را به رشته تحریر درآورده است. نکته جالب توجه این است که در سال ۲۰۱۳، تقریباً هشتاد سال پس از انتشار نخست کتاب، «روزهای برمه» مهم ترین جایزه ادبی کشور برمه را دریافت کرد.

در دهه ۱۹۲۰ میلادی، جورج اورول ۱۹ ساله، که در آن زمان با نام اصلی‌اش اریک بلر شناخته می‌شد، به عنوان افسری جوان، وارد رانگون پایتخت برمه (میانمار کنونی) شد که در آن زمان مستعمره بریتانیا بود. برمه ثروتمندترین مستعمره بریتانیا در جنوب شرق آسیا محسوب می‌شد و پذیرای کارگردان مهاجر از هند و چین بود. ۷۵ درصد صادرات چوب ساج در جهان از جنگل‌های برمه تأمین می‌شد. اورول جوان در بسیاری از شهرهای برمه به مدت ۵ سال خدمت کرد و در نهایت پس از ابتلا به بیماری تب دنگی از نیروی پلیس استعفا داد.

همانطور که اشاره شد تجربیات او از این سفر سال‌ها بعد در رمان تلخ «روزهای برمه» به کار آمد. پیش‌نویس اولیه رمان در فاصله سال‌های ۱۹۲۸ تا ۱۹۲۹ در پاریس نوشته شد. در تعطیلات تابستانی سال ۱۹۳۲ اورول هنوز مشغول کار روی این رمان بود. در نهایت در دسامبر سال ۱۹۳۳ نسخه نهایی «روزهای برمه» آماده شد و در سال ۱۹۳۴ به دست ناشر رسید. ناشر قبلی اورول، با توجه به کتاب قبلی نویسنده و ترس از محاکمه احتمالی حاضر به چاپ این کتاب نشد. ناشر دیگری هم به دلایل مشابه کتاب را رد کرد. در نهایت انتشاراتی آمریکایی پس از آن که خواستار تغییراتی در رمان شد، کتاب را در سال ۱۹۳۴ منتشر کرد. در بهار سال ۱۹۳۵ ناشر قبلی اورول اعلام کرد در صورتی‌که مشخص شود هیچ‌یک از شخصیت‌های بریتانیایی کتاب واقعی نیست آمادگی چاپ این کتاب را دارد. تحقیقات وسیعی به عمل آمد تا مشابهتی میان نام شخصیت‌ها و افسران بریتانیایی وجود نداشته باشد. از آن زمان تاکنون بسیاری از شخصیت‌های اروپایی کتاب در روزنامه‌های رانگون شناسایی شدند. یو پو کین (یکی از شخصیت‌های کتاب) نام افسری برمه‌ای‌ست که در دوره آموزشی با اورول همدوره بود.

اورول اندیشه های نقادانه اش را از دید قهرمان داستانش به زبان می آورد. شخصیت اصلی این داستان که خود یک تبعه انگلیس است از اوضاعی که بر مردم کشور برمه می گذرد به شدت بیزار است و در هر فرصتی از آن انتقاد میکند. درحالی که خود مردم برمه به این طرز زندگی عادت کرده اند، او نسبت به این وضعیت اظهار انزجار می کند؛ اما او آدمی ترسو است و نمی تواند این عقایدش را به طور آشکار نشان دهد؛ زیرا می داند که تمام اروپاییهای ساکن برمه به شدت از شیوه حکومت بر مردم راضی و حتی طالب واردآوردن فشار بیشتر بر آنها هستند. اورول ترس و بزدلی قهرمان داستانش را با یک لکه مادرزادی روی صورتش می نمایاند که همیشه باعث شرمساری اوست و او سعی دارد آن را از دید همگان پنهان نگه دارد.

تاکنون چندین ترجمه از این کتاب به فارسی منتشر شده‌است. زهره روشنفکر (انتشارات مجید، چاپ اول:۱۳۸۹)، مرتضی مدنی‌نژاد (نشر آوا، چاپ اول:۱۳۶۳)، و پروین قائمی (کتاب آفرین، چاپ اول:۱۳۶۳)،[۴] این کتاب را به زبان فارسی برگردانده‌اند.