به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، برنامهی تلویزیونی «چرخ» دوشنبه 5 اسفند با دکتر مینو محرز، عضو کمیتهی کشوری بیماریهای عفونی وزارت بهداشت گفتوگویی دربارهی مهمترین ابهامات و مسائل شیوع ویروس کرونا در ایران انجام داد که در ادامه مشروح این گفتوگو را میخوانید.
* چرا آمارهای مبتلایان به ویروس کرونا دقیق نیست؟ چرا آمار فوتیهای ایران بیشتر از سایر کشورهاست؟
دکتر محرز: ما چون تازه تستهای کرونا را شروع کردهایم، وقتی این کار را آغاز کردیم متوجه شدیم که در ایران ویروس کرونا وجود دارد. این اتفاق از قم شروع شد. آن زمان بیماران بستری بیمارستانها برای تست در دسترس بودند که به دلیل بیماری شدید بر اثر کرونا بستری شده بودند. به همین دلیل میزان مرگومیر نسبت به آمار دنیا خیلی بیشتر بود. الان که فهمیدهایم این بیماری وارد ایران شده، وقتی تعداد آزمایشها دربارهی نمونههای مشکوک بیشتر شود، طبیعتا متوجه میشویم که آمار مرگومیر نسبت تعداد مبتلایان کمتر میشود و به آمار جهانی میرسد. در واقع علت اصلی این است که تعدادی را که متوجه شدهایم به ویروس کرونا مبتلا هستند، همان بیمارهای بدحال بیمارستانها هستند.
*آیا این روزها شهر قم نباید برای جلوگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا قرنطینه شود؟
دکتر محرز: مهم این است که ما به مردم بگوییم به آن شهر مسافرت نکنند و افرادی هم که در آن شهر هستند، اگر قصد خروج از شهر را دارند ماسک بزنند و مراقب باشند. ولی این اتفاق شدنی نیست. درست است که قرنطینه از نظر حقوق بشری خیلی جالب نیست ولی بسته به وضعیت شهر باید تصمیم بگیریم. الان قم را به نظر ما باید قرنطینه کرد. چون رفت و آمد در این شهر و داد و ستد با شهرهای دیگر زیاد است، بنابراین باید این کار را انجام داد. وزارت بهداشت یک قرارگاه درست کرده که هر روز صبح نمایندگی از تمام ارگانها در سطوح بالا در حد وزیر در آن جلسه دارند و دربارهی این مسائل تصمیمگیری میشود. وقتی چنین تصمیمی دربارهی یک شهر گرفته میشود باید قابل اجرا باشد و نباید با آن مخالفت کنیم. این بیماری با کسی شوخی ندارد. سیستمی که در تمام دنیا اجرا میشود باید در کشور ما هم اجرا شود. وگرنه همهی شهرها درگیر میشوند و استرس مردم بیشتر میشود. هزینهی درمان و آزمایشها و سختی تهیهی این کیتهای آزمایشی هم بیشتر میشود. اگر وزیر بهداشت تصمیم میگیرد این شهر باید قرنطینه شود، بقیه هم باید این تصمیم را بپذیرند و کسان دیگری با این تصمیم مخالفت نکنند.
*این وضعیت بحرانی دربارهی شیوع ویروس کرونا در ایران تا کی ادامه خواهد داشت؟
دکتر محرز: ویروسهای قبلی مانند سارس در دنیا خیلی زود کنترل شدند. این ویروسها مرگومیر بالاتر و شدت بیشتری داشتند ولی در حد چند ماه کنترل شدند. تفاوت این ویروس با آنها قدرت سرایت خیلی زیادتر است. خیلی سریع بین افراد پخش میشود. بنابراین هنوز نمیتوانیم قضاوت کنیم که تا کی ممکن است ادامه پیدا کند. چون این ویروس خصوصیاتی دارد که با بقیهی ویروسها متفاوت است. دورهی نهفتگی این ویروس دو تا 14 روز است، بنابراین ممکن است خودش را نشان ندهد که آدم بخواهد اقدامی انجام بدهد. در نتیجه زمان هنوز آنقدر نگذشته که ما بتوانیم دربارهی این ویروس از نظر اپیدمولوژی و مسائل دیگر تصمیمگیری و قضاوت کنیم. هر چه دربارهی این ویروس میگوییم بر اساس مطالعات فعلی است و بعدها مطالعات دیگر موارد دیگری را نشان خواهد داد. بعضیها تا یک سال را حدس میزنند ولی اصلا نمیتوان قضاوت کرد.
*آیا با شروع گرما شیوع ویروس کرونا در ایران کنترل میشود؟
دکتر محرز: کلا این ویروسهای تنفسی در فصل سرما که ازدحام جمعیت در فضاهای بسته وجود دارد و تهویهی هوا هم خوب نیست، سریعترین بین افراد انتقال پیدا میکند. بهطور طبیعی وقتی هوا گرمتر شود، پنجرهها باز باشد و تهویهی هوا بهتر باشد، این تراکم ویروس در یکجا کمتر اتفاق خواهد افتاد. بنابراین این برای ویروسهای تنفسی یک اصل است که هر چه هوا گرمتر شود، از شدت تراکم ویروسها کاسته میشود. به خاطر همین است که این بیماریها بیشتر در زمستانها اتفاق میافتد. ویروس در هوای گرم خیلی زودتر از بین میرود.
*برای کنترل شیوع ویروس کرونا در ایران باید چه کرد؟
دکتر محرز: در بیشتر کشورها با کنترل افرادی که از چین و سایر کشورها میآیند، این بیماری را کنترل کردهاند. ما باید دائم به مردم آگاهی بدهیم. باید خاطر مردم را جمع کنیم چون اعتمادها آنها از دست رفته و سراغ فیلمهایی از چین میروند که دلخراش هستند و واقعیت ندارند. به خاطر همین وحشتی در مردم ایجاد شده است. مردم آگاهی ندارند. خوشبختانه رسانهها و افراد علمی بمباران اطلاعات صحیح را شروع کردهاند و کمکم نگرانیها دربارهی این بیماری کم میشود. مردم را باید با واقعیتها آشنا کرد. در سطح مدیریتی هم باید نمایندههایی از همهی ارگانها دربارهی این بیماری تصمیم بگیرند و همه آن را اجرا کنند. این مساله خیلی مهم است.
*کدام گروههای سنی بیشتر در معرض خطر ابتلا به ویروس کرونا هستند؟
دکتر محرز: اوایل که این بیماری آغاز شد، گفتند کودکان درگیر این بیماری نمیشوند اما ممکن است اینطور نباشد و علائم آن ظاهر نشوند. وقتی اپیدمی این ویروس وسعت پیدا کند، ممکن است همه مبتلا شوند. برای ابتلا به ویروس نمیتوان سن تعیین کرد، همه را درگیر میکند. به خاطر همین تعطیلی مدارس کار درستی است. بیمارانی مانند بیماران سرطانی، پیوندی و ... ریسک بیشتری برای ابتلا به این ویروس دارند. خانمهای باردار هنوز در لیست افراد پرخطر نیستند ولی ما آنها را هم جزو افراد پرخطر حساب میکنیم.
*توصیههای شما برای مقابله با ویروس کرونا چیست؟
دکتر محرز: بهترین راه پیشگیری از این بیماریهای تنفسی مانند آنفولانزا و کرونا ویروس جدید وجود دارد، جلوگیری از تماس با وسایل آلوده به ویروس فرد بیمار است. کسی که بیمار است باید در خانه بماند تا هم خودش زودتر خوب شود، هم به بقیه انتقال ندهد. جاهایی که ازدحام جمعیت وجود دارد حتما باید تعطیل شود. کسانی که بیماری تب و سرفه و تنگی نفس دارند، حتما باید به بیمارستان نزدیک خانه مراجعه کنند. اگر مشکوک به کرونا باشند، به بیمارستانهای تعیینشده انتقال پیدا میکنند. برای کنترل این بیماری سه دارو در دنیا مصرف میشود که در ایران وجود دارد. واکسن این بیماری وجود ندارد و باید پیشگیری کنیم. باید از دست دادن و بوسیدن همدیگر خودداری کنیم. تا میتوانید دستها را با آبوصابون شستوشو بدهید.
«چرخ» سه روز در هفته، یکشنبه، دوشنبه و سهشنبه، از ساعت 19 بهصورت زنده از شبکهی چهار پخش میشود. مجری «چرخ» حافظ آهی است و محمد جباری سردبیری برنامه و الهه بهبودی تهیهکنندگی «چرخ» را بر عهده دارند.