حسین سلطان محمدی در گفتوگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا در مورد نحوه چیدمان کنداکتور صدا و سیما گفت: رسانه ملی معمولا ایام نوروز و کنار هم بودن خانوادهها را غنیمت می شمارد و بهترین آثار خود را ارائه می دهد. در واقع هدف که برنامه ریزی برای جمع انبوه خانواده است در این ایام مهیاست. در نگاه اول باید بگوئیم تلویزیون کار درستی می کند اما اینکه در 11 ماه دیگر سال چه برنامه ریزی دارد نکته ای است که می تواند مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
او با اشاره به تفاوت رسانه ملی با سینما در برنامهریزی بیان داشت: در طول سال تماشاگر تمام احساسات خود را دارد. سینما این نیاز را خوب می شناسد و در کنار ژانرهای در حال اکرانش، فیلم های کمدی و طنز هم قرار می دهد حتی اگر کیفیت مطلوبی نداشته باشند. در واقع می توان گفت سینما منظور و دسته بندی را خوب رعایت می کند درحالی که تلویزیون این کار را در توازن انجام نمی دهد.
این منتقد تصریح کرد: متاسفانه در هر مقطعی از سال یک بُعد احساسی در رسانه ملی اوج می گیرد. به جز نوروز برای دیگر ایام شاد سال مثل ماه رجب، شعبان و ... هیچ تدارک خاصی درنظر گرفته نمی شود. در برنامهها و سریالها عموما ژانر تراژدی حاکم است و کمتر سریال طنز قوی ساخته می شود. چند وقت اخیر صدا و سیما به سمت ساخت انواع مسابقه ها مثل میدون، اعجوبه ها، مافیا، دست فرمون و... رفته است که توانسته انواع احساسات مردم را درگیر کند.
سلطان محمدی افزود: شاید هر شبکه برای خودش اینگونه دستهبندی میکند که در طول سال از بین 12 سریالی که پخش میکند 2 سریال طنز باشد و بقیه در ژانرهای متفاوت، مثلا شبکه سه میتواند بگوید فوق لیسانهها را داشته، شبکه دو حکایت های کمال و شبکه زیرهمکف را پخش کرده است. شاید در طبقهبندی سالانه هر شبکه بگوید تعادل را رعایت کرده است اما در تراز موازی با یکدیگر توازن ندارند. گاهی بیننده فقط سریالهای طنز می بیند و گاهی فقط سریال های خانوادگی.
این منتقد سینما و تلویزیون در پایان اظهار کرد: صدا و سیما با اینکه شبکههای متفاوت با حوزههای مختلف دارد اما چون بدنه واحدی به نام صدا و سیماست و هیچ رقیب خصوصی وجود ندارد، میطلبد که توازن زمانی را رعایت کند نه اینکه نگاه تک شبکهای داشته باشد. برنامه ریزی کلی باید به گونه ای باشد که شبکه های گوناگون سریالها و برنامههای تلویزیونی متفاوتی را ارائه دهند تا مخاطبان با هر سلیقه ای بیننده تلویزیون باشند.
مردم فقط در ایام خاص بیننده تلویزیون نیستند
جبار آذین با اشاره به نحوه چیدمان کنداکتور صدا و سیما برای ایام مختلف سال گفت: صدا و سیما به عنوان رسانه ملی باید نظرها، سلایق و اهداف فرهنگی مردم را در طول سال جزو برنامه های کاری خود و همکارانش قرار دهد. به گونه ای که تولید برنامه ها، فیلم ها و سریال ها باید به شکلی باشد که در طول سال مخاطب را علاقه مند به دیدن برنامه های تلویزیون کرده و هم سو با آن و اهداف تلویزیون در جهات ارتقای فرهنگ جامعه به حرکت درآورد.
او ادامه داد: اما از آنجا که دلایل مختلف از جمله ضعف های مدیریتی، نبود هنرمندان حرفه ای و همچنین ورود جریان اسپانسرها، تولید برنامه ها را تحت تاثیر نفوذ و سرمایه خود قرار داده اند، این اتفاق یعنی داشتن برنامه های مناسب و شایسته در طول سال در تلویزیون به چشم نمی خورد.
این منتقد تصریح کرد: در عوض برخی از فیلم ها، سریال ها و برنامه هایی که دارای جذابیت های نسبی هستند در ایام خاص مثل مناسبت های ملی و مذهبی برای مردم به تماشا گذاشته می شوند. درصورتی که اگر به راستی معیار اصلی برنامه سازی در تلویزیون نگاه و نظر مردم باشد، مردم فقط در ایام خاص بیننده برنامههای تلویزیونی نیستند. در طول سال باید برای آنها خوراک مناسب معنوی و فرهنگی تدارک دیده شود.
او افزود: از همین رو و با لحاظ اینکه بخشی از برنامه های تلویزیونی حاصل همکاری حرفه ای های سینما و تلویزیون با بخش های تهیه برنامه سازی و مدیریت این سازمان است و به علت های مختلف این روند در سال های اخیر دچار خدشه شده اتفاق های مبارک، مستمر و فرهنگ ساز در تلویزیون به صورت مورد پسند جامعه رخ نمی دهد. از همین روز لازم است که اگر به راستی تلویزیون توانایی تولید برنامه ها، فیلم ها و سریال های به نسبت مناسب برای ایام مذهبی ملی به ویژه ایام نوروز این قابلیت و بودجه را باید به گونه ارتقا بخشد که بتواند این نوع تولیدات را در طول سال هم لحاظ کند.
جبار آذین در پایان اظهار کرد: افزون بر این، سیل پخش فیلمهای خارجی به ویژه فیلم های قلع و قمع شده خارجی سبب شده تا سلیقه مخاطب دچار تنزل شود. تلویزیون علاوه بر اینکه باید در تولید برنامه های فاخر و درجه یک و شایسته هم خود را صرف کند باید در خریداری و پخش برنامه های خارجی هم از هوشیاری دقت و نگاه کارشناسانه برخوردار باشد تا ملت از تلویزیون دل زده نشده و سبب ریزش مخاطب انبوه رسانه ای که عنوان ملی را یدک می کشد نشود
مدیران صدا و سیما در چیدمان کنداکتور بی سلیقه هستند
محسن شایانفر با اشاره به نحوه چیدمان کنداکتور صدا و سیما گفت: نوع برنامه ریزی و چیدمان پخش سریالها و برنامهها در صدا و سیما به سلیقه و وضعیت اقتصادی مربوط میشود. قطعا تلویزیون دوست دارد هرماه سریالهای جذاب پخش کند اما با شرایط اقتصادی موجود در سازمان این امر، امکان پذیر نیست. یک زمانی این مشکلات وجود داشت اما پنهان بود اما اکنون عیان شده و همه میدانند.
او ادامه داد: ایام عید و رمضان مناسبتهای خاصی است که بینندگان جذب تلویزیون میشوند. به همین دلیل سازمان صدا و سیما هم سعی میکند بهترین برنامهها و سریالها را در این دو مناسبت روی آنتن ببرد. اگر من در این حوزه مسئولیتی داشتم، این انرژی و پتانسیل را در طول سال پخش می کردم تا مردم در تمام ماه های سال بیننده سریال های خوب باشند. متاسفانه طرز برنامه ریزی سازمان، بدسلیقگی است که ریشه در وضعیت اقتصادی دارد.
تهیه کننده سریال «حکایتهای کمال» در مورد وضعیت اسپانسرینگ در کارهای نمایشی بیان داشت: اسپانسرها معمولا روی کارهای ترکیبی و شعاری مثل مسابقات و... سرمایه گذاری میکنند. در سالهای اخیر اسپانسرها روی هیچ اثر نمایشی کار نکردند، معمولا تبلیغات خود را مستقیم میان سریال پخش می کنند. به نظرم من این مدل تبلیغات مناسب تر از این است که میان فیلمنامه تبلیغ یک محصول را بگنجانیم. با اینکه بخشی از برنامه ها هزینه خود را از طریق اسپانسرینگ تامین می کنند اما بازهم بودجه صدا و سیما کفاف ساخت سریال های خوب را نمی دهد.
شایانفر در پایان اظهار کرد: این مدل برنامهریزی تلویزیون باعث شده مردم از آن دور شوند. امروزه مردم جامعه ما آنقدر درگیر هستند که اگر بخواهند چند ساعت سریال یا برنامه نگاه کنند معمولا به شبکههای خارجی رجوع می کنند. بنابراین باید آنقدر کارها جذاب ساخته شوند تا تبلیغات آنها دهان به دهان بچرخد و بیننده جذب کنند.