به گزارش گروه ورزشی خبرگزاری برنا؛ تحریمها و مجازاتهای عمدتا خارجی طی چهل سال گذشته عملکرد ورزش ایران، بهخصوص کشتی و فوتبال بهعنوان پرافتخارترین و پرطرفدارترین رشتههای این کشور را در اکثر تورنمنتهای قارهای و جهانی تحتالشعاع قرار داده به شکلی که همواره سایه سیاست و تحریم ها بر ورزش ایران سنگینی کرده است. بی شک در بسیاری از کشورها ورزش نماد آن کشور به حساب میآید چرا که در حال حاضر ورزش حرفهای در سطح بین المللی به عنوان یک صنعت به شمار میرود و از همین رو خیلی از کشورها از طریق ورزش خود را به جهان معرفی میکنند. طبیعتا کشور ایران نیز از این قاعده جدا نیست و برای پیشرفت آن باید برنامهریزی دقیقی صورت بگیرد. یکی از کارهایی که میتوان برای این پیشرفت در نظر گرفت استفاده از مربیان خوب و درجه یک است که در این مسیر ورزش کشور را به سمت رو به جلو سوق دهد. در تاریخ ورزش ایران مربیان خارجی زیادی در راستای تحقق بخشیدن به این برنامهها برای هدایت تیمهای مختلف ورزشی وارد کشور شدند موضوعی که البته گاها منتقدین و حامیان زیادی را داشته و دارد.
اما سوال اصلی این است که چه تعداد از مربیان خارجی علاوه بر کسب نتیجه در انتقال دانش فنی و تخصصی نیز موفق بودند؟ آیا استفاده از نیروهای داخلی به دلیل عرق وطن دوستی که دارند کارآمدی بیشتری ندارد؟ آیا هزینههایی که صرفا برای در اختیار داشتن مربیان خارجی به امید کسب نتیجه و ... صورت گرفته خروجی مثبتی داشته؟ متاسفانه نگاهی کوتاه به کارنامه حضور مربیان خارجی در رشتههای گوناگون نشان میدهد که در بسیاری از موارد نه تنها موفق نبودند بلکه حتی موفقیت سابق را نیز کمرنگ کردند. البته در مقاطعی حضور مربیان خارجی برای تیمهایشان همراه با موفقیت بوده اما مسئله این است چقدر توانستیم از آنها دانشی کسب کنیم و یا مربیانی تربیت کنیم که جایگزین آنها شده و پایگذار موفقیتهای بعدی باشند؟
وحید شمسایی، پیشکسوت فوتسال، در این رابطه به خبرنگار برنا میگوید: ما در یکسری از ورزشها خودمختار هستیم مثل کشتی، ببینید برای کشتی نمیتوانیم یک مربی خارجی بگیریم چون خودمان حرف اول را در دنیا میزنیم. یا در برخی از رشتهها نیز به خودکفایی رسیدیم مانند ووشو، حسین اوجاقی که در حال حاضر هدایت تیم ملی را برعهده دارد پیش از این چند سالی جزو قهرمانان بوده و در حال حاضر عملکرد خوبی را را در بخش مربیگری دارد. این نشان می دهد که ما پتانسیل خوبی در خیلی از ورزشها داریم ولی در یکسری از رشتهها نیز هنوز به مربی خارجی احتیاج داریم و اگر بخواهیم بستری برای آینده فراهم کنیم و آینده را تضمین کنیم باید از این مربیان استفاده کنیم. همیشه معتقدم که ورزش یک سکوی پرتابی است در عالم سیاست، در دنیا که میتوانید با یک حرکت نشان دهید که به لحاظ فرهنگی کشورمان میتواند چقدر مستثنی باشد. اینها هزینه دارد و هزینه اش این است که شما بتوانید قهرمان و ورزشکاران خوبی را تربیت کنید و در آینده از آنها بهره برداری کنید.
شاید این پرسش مطرح شود که چرا ما پس از سالها استفاده از مربی خارجی در رشتهای چون فوتبال هنوز به آن خودکفایی نرسیدیم؟ اما باید این را پذیرفت که هیچ رشتهای قابل مقایسه با فوتبال نیست حتی در سطح دنیا، هم به لحاظ پولهایی که رد و بدل میشود و هم به لحاظ دیدگاهی که روی آن است. فوتبال ورزشی است که عالمگیر است و خیلی در چشم است نسبت به بقیه رشتهها، درست است که با آمدن کارلوس کیروش 8 سال ما هیچ جامی نگرفتیم ولی ساختار آن به شکلی است که حداقل 15 بازیکن ما در بیرون از ایران پولهای خوبی میگیرند و همیشه در برنامهها در بوق و کرنا هستند.
اما در کنار همه این مسائل در طی چند سال گذشته بارها شاهد بودیم که با اعتماد به نیروهای داخلی و کارآمد پیروزیهای ارزشمندی را کسب کردیم از نمونههای آن میتوان به قهرمانی اخیر تیم ملی ووشو کشورمان در رقابت های قهرمانی جهان اشاره کرد. تیمی که با یک کادرفنی کاملا ایرانی راهی مسابقات شد و در نهایت با کسب 8 مدال طلا در کشور چین مهد ووشوی جهان روی سکوی قهرمانی ایستاد.
نمونه دیگر آن میتوان به قهرمانی تیم والیبال جوانان در مسابقات قهرمانی جهان با هدایت بهروز عطایی اشاره کرد. یا مورد دیگر، صعود مقتدرانه تیم ملی بسکتبال کشورمان به المپیک 2020 با کادر فنی ایرانی پس از 12 سال انتظار موضوعی که باعث شد به این نتیجه برسیم که بعضا نیز اعتماد به مربیان داخلی ریسک محسوب نمیشود. در کنار رشتههایی که نام برده شد در کاراته، تکواندو و فوتسال نیز شرایط به همین گونه است، در طول ادوار گذشته بارها شاهد افتخارآفرینی تاریخی تیمهای ملی کشورمان در این رشتهها با تکیه به کادر ایرانی بودیم. البته شاید عدهای بخواهند نقش مربی ایرانی را در به دست آوردن این افتخارات تاریخی کوچک کنند ولی بدون شک نمیتوان واقعیتها را کتمان کرد. این نتایج در رشتههای مختلف نشان میدهد هر گاه به خوبی از ظرفیتها استفاده شده و کار را به کاردان سپرده ایم پشیمان نشدهایم.
مهدی علینژاد، معاون قهرمانی و توسعه ورزش حرفهای که پیش از این هم ریاست فدراسیون ووشو را برعهده داشت، معتقد است: ووشو که امسال قهرمان جهان شد با مربیان کارآمد ایرانی این قهرمانی را به دست آورد و به نظرم در ووشو چنین ظرفیتی وجود دارد که با مربیان ایرانی بتوانیم موفقیت به دست بیاوریم و در برخی رشته های دیگر هم به همین شکل است و برخی رشتهها هم هستند که نیاز به مربی خارجی دارند اما در مجموع به نظر بنده ما نه تنها در یکسری از رشته ها خودکفا شدیم بلکه به حدی رسیدیم که حتی میتوانیم این مربیان را به خارج از ایران نیز بفرستیم.
وی افزود: به طور کلی صرف نظر از هیچ رشتهای، انتخاب مربی خارجی خیلی مهم است و باید کسی را انتخاب کنیم که بتواند به ما کمک کند یعنی از مربیان ایرانی ما یک سر و گردن بالاتر باشد و بتواند به آنها کمک کند و حتی به ورزش ما کمک کند. البته خیلیها اعتقاد دارند که مربیان خارجی مانند هندوانه سربسته میمانند تا نیایند و وارد کشور نشوند آن توانمندی قطعی را در ایران ما نمیتوانیم ارزیابی کنیم و این حرف درستی است از جهاتی چون ممکن است که در یک محیطی موفق شود و در یک محیطی نشود بالاخره شرایط محیطی و امکانات جانبی مهم است. اعتقاد دارم که ما هر چقدر بتوانیم به این سمت برویم که نیازمان به مربیان غیر ایرانی در ورزشمان کمتر شود قطعا میتوانیم توفیقاتمان را درون زا کنیم و به دیگران وابستگی نداشته باشیم.
قطعا در روزهایی که ایران از سوی کشورهای بیگانه تحت شدیدترین تحریمها قرار گرفته و مقام معظم رهبری نیز به حمایت از تولید داخلی و بهره گیری از نیرهای داخلی تاکید دارند بحث استفاده از مربیان کارآمد داخلی بیش از پیش مورد توجه قرار میگیرد. بدون شک اگر بخواهیم پتانسیل ایران را با کشورهای دیگر مقایسه کنیم متوجه میشویم که استعدادهای داخلی پتانسیل بالایی دارند و می توانیم با هم افزایی که از خارج کشور داشته باشیم، نتایج بسیار خوبی کسب کنیم.