واکسن کرونا تاثیر دارد؟

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ متخصصان اعلام کرده اند که ویروس کرونای جدید، عامل بیماری کووید ۱۹، ویژگی ویروس‌هایی را دارد که در واکسیناسیون علیه آن بسیار موفق عمل شده است. آنها امیدوارند که با کامل شدن آزمایش‌های بالینی واکسن کرونا نتایج آن نیز مطابق با این تحقیقات باشد.

برخی از بیماری ها مانند سرخک، با یک بار ابتلا، فرد را از دوباره مبتلا شدن به آن بیماری مصون می سازد در حالی که در برخی بیماری های دیگر مانند آنفولانزا افراد باید سال به سال واکسینه شده تا از ابتلا به بیماری جلوگیری شود.

حال این سوال ها مطرح می شود که، چرا نسبت به برخی بیماری ها مصونیت وجود دارد و نسبت به برخی دیگر اینگونه نیست؟ ویروس جدید کرونا و بیماری ناشی از آن، کووید ۱۹، در کدام یک از این دسته ها جای می گیرد؟

    وقتی فردی دوباره به یک بیماری مبتلا شود، به این دلیل نیست که بدنش مصونیت خود را از دست داده بلکه به این دلیل است که پاتوژن عامل بیماری زا جهش یافته و سیستم ایمنی بدن دیگر آن را تشخیص نمی دهد، یا به این دلیل که بدن تمایل بسیار کمتری به پاسخ ایمنی در مقابله با سلول های مهاجم دارد، در اثر این عوامل فرد دوباره به آن بیماری مبتلا می شود.

اینکه بدن انسان در برابر یک بیماری مصونیت ایجاد می کند به آنتی بادی های بدن بستگی دارد یعنی پروتئین هایی که در بدن بیمار در واکنش به عفونت تولید می شود. آنتی بادی ها یکی از مشهورترین وسیله دفاعی بدن هستند: آنها سلول های تهاجمی را می پوشانند و در بهترین حالت، از تهاجم سلول های مهاجم و همانند سازی و آلوده کردن سلول های سالم جلوگیری می کنند.

اگر عفونت از بین برود اغلب، سطح آنتی بادی ها کاهش پیدا می کند اما تعداد خیلی محدودی از آنها در بدن باقی می مانند و زمانی که فرد دوباره به همان بیماری مبتلا شد، این سلول ها آماده تولید و تکثیر شده و به سلول های مهاجم حمله می کنند. به همین دلیل آزمایش آنتی بادی می تواند بگوید که آیا فرد در گذشته با بیماری خاصی مبتلا شده است یا خیر.

مارک جنکینز (Marc Jenkins)، متخصص ایمونولوژی دانشکده پزشکی دانشگاه مینه سوتا (Minnesota) در توضیح ابتلای دوباره به یک بیماری می گوید: وقتی دوباره به یک بیماری مبتلا شویم، به این دلیل نیست که بدن ما مصونیت خود را از دست داده بلکه به این دلیل است که پاتوژن عامل بیماری زا جهش یافته و سیستم ایمنی بدن دیگر آن را تشخیص نمی دهد، یا به این دلیل که بدن ما تمایل بسیار کمتری به پاسخ ایمنی در مقابله با سلول های مهاجم دارد، در اثر این عوامل، ما دوباره به آن بیماری مبتلا می شویم.

این متخصص در ادامه توضیحاتش آنفولانزا را مثال زده و می گوید: این ویروسی است که می تواند ژن هایش را به راحتی تغییر دهد. درست همانطور که سیستم ایمنی بدن ما یک نسخه از ویروس را از بین می برد اما با ظهور نوع جهش یافته و تغییر کرده اش، سیستم ایمنی بدن ما آن را تشخیص نمی دهد. همه ویروس ها به این راحتی جهش پیدا نمی کنند. ویروس فلج اطفال به راحتی نمی تواند ژنوم خود را تغییر دهد. به همین دلیل است که تقریبا ما در ریشه کن کردن این بیماری بسیار موفق بوده ایم.

مارک اسلیفکا (Mark Slifka)، متخصص ایمونولوژی از مرکز تحقیقات ملی پرایم اورگان (Oregon National Primate) در رابطه با سرماخوردگی و ویروسهای دیگر می گوید: سرماخوردگی و ویروسهای دیگر که معمولاً از دستگاه تنفسی فوقانی ما عبور نمی کنند، نمی توانند به سرعت ژنوم خود را تغییر داده و جهش پیدا کنند اما به دلیل اینکه بدن ما در مرحله اول ابتلا، آنتی بادی های زیادی را علیه این عامل بیماری زا تولید نمی کند، نمی تواند مصونیت دائمی ایجاد کند.

اسلیفکا در ادامه توضیحاتش گفت: بدن ما نگران دستگاه تنفسی فوقانی نیست. این چیزی است که ما در موارد خفیف کووید ۱۹ می بینیم. وقتی این ویروس به دستگاه تنفسی فوقانی می رسد، آن را تهدید تشخیص نداده و به درمانش نمی پردازد. در یک مطالعه جدید از ۱۷۵ بیمار مبتلا به کرونا که دارای علائم خفیف بوده اند، مشخص می شود که این بیماران بدون ایجاد آنتی بادی قابل تشخیص، بهبود پیدا کردند.

برای بیماری هایی که به هیچ یک از این دسته ها تعلق نمی گیرند یعنی آنهایی که به سرعت جهش پیدا نمی کنند و به طور کلی یک پاسخ ایمنی قوی را ایجاد می کنند، ایمنی تمایل به ماندگاری بیشتر دارد. دانشمندان خاطرنشان می کنند که سیستم ایمنی، بدن انسان را برای هدف قرار دادن عوامل بیماری زا، آموزش می دهند. باکتری ها و ویروس ها تمایل دارند تا با یک الگوی تکراری از پروتئین ها متناسب باشند.

در اینجا این سوال مطرح می شود که آیا طول مدت مصونیت در برابر ویروس کرونای جدید، چه در اثر ابتلا و چه در اثر واکسینه شدن، به همان اندازه که نسبت به آبله مرغان مصونیت پیدا کرده ایم، طول خواهد کشید؟ یا نیاز به واکسن جدید در هر سال است؟

جنکینز در توضیح این سوالات می گوید: همه شواهد مربوط به عفونت های طبیعی و آزمایش های واکسن نشان می دهد که اکثر افراد در حال ساختن آنتی بادی های خنثی، نوعی از آنها که مانع از ورود ویروس ها به سلول های ما می شود، هستند. برخلاف آنفولانزا، ویروس کرونای جدید به سرعت جهش پیدا نمی کند. این ویروس ویژگی های ویروس هایی را دارد که ما در واکسیناسیون علیه آن بسیار موفق عمل کرده ایم.