به گزارش برنا؛ آثار ناملموس شامل سنتها و نمودهای شفاهی، هنر اجرایی، عادت و رسومهای اجتماعی، آیین و جشنها، عادت و رسومهای اجتماعی، آیین و جشنها، مهارت در هنرهای دستی و سنتی، گنجینههای زنده بشری و ... میشود. این آثار میتواند به عنوان شناسنامه هر خطه محسوب شود. برای مثال نوعی از آش، نان محلی، مراسم جشن، عزا و ... در هر خطه میتواند آن را از دیگر نقاط متمایز کند.
محمود طغرایی، مسئول ثبت آثار ملی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی به خبرنگار برنا گفت: میراث فرهنگی از ابعاد متعدد برخوردار است. این میراث مادی نیست، بلکه بعدی از آن شامل میراث معنوی میشود.
او ادامه داد: شناسایی میراث ناملموس جدید در مرحله اول بر اساس مطالعات مردمشناسی، میدانی، پژوهش و تحقیق صورت میگیرد. در مرحله دوم این آداب سنن باید مستندسازی شوند.
طغرایی افزود: در گام سوم هم باید این میراث در قالب یک پرونده به ثبت ملی برسد. در بسیاری از محتواها این آثار ثبت و ضبط شده و با این اقدام این آثار تایید میشود. در مرحله دیگر باید این آثار را به جامعه معرفی کرد تا همگان از وجود چنین آثار فرهنگی در قالب کتب، فیلم و اقدامات رسانه ای با خبر شوند. در گام آخر هم باید این میراث فرهنگی ناملموس را در جامعه ترویج داد.
او افزود: در مرحله ترویج این میراث میتوان در آنان را قالب برگزاری جشنواره، فستیوال، موضوعات گردشگری، سوغات، مولفههای گردشگری، تورهای گردشگر و ... ارائه داد. برای مثال تورهای گردشگری فرصت مناسبی است تا گردشگران را تحت آموزش میراث ناملموس قرار داد. بخشی از موضوعات ترویجی در راهبرد اشتغالزایی، ایجاد ثروت و کنش اجتماعی برای یک رفتار میراث ناملموس است.
طغرایی ادامه داد: برای مثال وقتی در یک خطه یک غذای سنتی به ثبت ملی میرسد، افراد در شهرستانها با تولید بیشتر این غذا ها می تواند به گردش مالی مطلوب دست پیدا کنند.
مسئول ثبت آثار ملی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان با بیان اینکه موضوع ثبت آثار ناملموس در خراسان رضوی در 15 سال اخیر پیگیری میشود، افزود: وقتی یک اثر ثبت میشود نهادهای متولی گردشگری باید برنامهریزی کرده تا هدایت و تربیت گردشگران برای ترویج آثار گردشگری را به دنبال داشته باشد. برای مثال مراسم سده در طبس، مراسم تعزیهخوانی در نیشابور، مراسم نقادی و شاهنامه خوانی در خراسان و ... جزو میراث نا ملموس این استان هستند. این آثار باید به جامعه معرفی شود. این آثار در فهرست آثار ملی ثبت میشود. سپس مدیران و برنامهریزان ما که در حوزه راهبردی فعال دارند باید از این عوامل استفاده و در راستای اشتغالزایی و ارتقای چرخه مالی منطقه تلاش کنند.
طغرایی با بیان اینکه شناسایی و ثبت میراث ناملموس برنامهریزی های بسیاری به دنبال دارد گفت: این اقدام باعث ثبت و نگهداری این آثار شده در نهایت فواید اقتصادی مطلوبی بهدنبال دارد.
او با بیان اینکه هماکنون نیز آثار دیگر در فهرست ثبت میراث ناملموس قرار دارد، تاکید کرد: اخیرا 17 اثر جدید در فهرست میراث ناملموس به ثبت رسیده است. برای مثال غذای جوش پره در گناباد و کلوچه زنجبیلی سبزهوار به ثبت رسیده است. این کلوچه سنتی 150 سال در منطقه قدمت داشته و به عنوان سوغات از سبزوار به زوار داده میشود. هدف از ثبت ملی آثار ناملموس این است که محصولات واجد ارزش باشد.