آبخیزداری بغض و گریه فقر روستاییان را به شادابی تبدیل کرد/آبخیزداری درآمد پایدار شکل می‌دهد

به گزارش برنا، حمیدرضا زکی‌زاده در برنامه «یه روز تازه» گفت: آبخیزداری علم، هنر و تعریفی هست که براساس آن یک قطره باران در محدوده‌ای باریده می‌شود، از پوشش گیاهی و مراتع عبور می‌کند و وارد آبراهه‌ها، رودخانه‌ها، دریاچه، تالاب و دریا می‌شود و این محدوده حوزه آبخیز در نظر گرفته می‌شود. در نتیجه محدوده طبیعی است که به صورت اکوسیستم زنده هست و روح طبیعت خودش را به تناسب رفتار به انسان نشان می‌دهد و اگر با طبیعت مهربان باشیم، بسیار مهربانه لطف خودش را به ما ارزانی خواهد داد. ایران جز ده کشوری هست که با 8 هزار گونه، زیستگاه ژنتیکی گونه‌های مختلف دارویی، صنعتی و جنگلی است.

زکی‌زاده اظهار داشت: قدیمی‌تری جنگل تاریخ تمدن انسانی در ایران وجود دارد و این تنوع گیاهی را طبیعت در اختیار ما قرار داده است و ما با معلومات و دانش باید از طبیعت در چارچوب ظرفیتش استفاده کنیم. استفاده خوب ثروت، امنیت و جان مردم را تأمین خواهد کرد. در ۱۰۰ سال گذشته قله توچال یا کوه‌های البرز سراسر جنگل بودند و این موضوع در روزنامه وقایع‌التفاقیه اشاره شده است. فتحعلی‌شاه در آن جنگل‌ها برای شکار رفته بود که در سرمای زمستان آتش‌سوزی رخ داد و برای گرمای خودشان جنگل را آتش زدند. 

وی افزود: در ۱۰۰ سال گذشته پوست طبیعت را کنده‌ایم و جنگل‌ها و مراتع را به واسطه تغییرات از بین برده‌ایم. تب طبیعت هم بالا رفته است و به صورت سیل و خشکسالی خودنمایی می‌کند و تغییرات کاربری و تخریب‌های طبیعت در مسیر روددره‌ها، تهران 8.5 میلیون نفری را با بحران مواجه کرده است. سیل سال 1333 در امامزاده داوود 2 هزار و 50 کشته داشت و سیل سال 1366 در گلاب دره دربند نیز در حافظه مردم هست. بارش 20 میلی‌متری در آن سال‌ها منجر به وقوع سیل شده بود و به واسطه تغییر اقلیم جهانی شاهد بارش‌های سیلابی هستیم. حدود 100 تا 250 میلی‌متر بارش در سال‌های اخیر در استان‌های مختلف ایران ثبت شده است. در دهه آینده بحران سیل به صورت جدی منجر به خسارت جانی بالا خواهد شد. 

معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان تهران تأکید کرد: آبخیزداری علمی هست که به ما شرایط موجود را گوشزد می‌کند و سازه‌های مختلف برای کاهش قدرت سیل ساخته شده است اما این سازه‌ها 20 تا 25 سال عمر مفید دارند. نکته مهم اینکه با اولین سیل سازه‌ها در 24 ساعت توسط رسوب پر می‌شوند و سازهای آبخیزداری همانند ایربگ خودرو جان و مال مردم را حفظ می‌کند. مردم روستایی از نبود آب و خشکسالی گریان هستند و با سیل آسیب به جان و مالشان می‌خورد. کار آبخیزداران نشاط و طراوت به مردم می‌دهد و کار ما قدرت سیل را می‌گیرد و از سویی با حفظ آب سیلاب چاه و چشمه‌های روستایی را پر می‌کنیم. درآمد پایدار نیز شکل می‌گیرد و بعد از سه دهه بیشترین مشارکت برای همکاری روستایی‌ها برای سازه‌های آبخیزداری و احیای طبیعت را شاهد هستیم. 

زکی‌زاده خاطرنشان کرد: جوانان با روستای واریش به واسطه گردشگری آشنا هستند که این روستا به واسطه خسارت سیل در سنوات گذشته در حال تخلیه بود. با ساخت سازه آبخیزداری در این منطقه در 5 سال گذشته سیل‌ها خسارت به خانه‌های مردم وارد نکردند. درختان گیلاس، گردو و شاتوت 20 هزار باغ را در گذشته با سطل آب آبیاری می‌کردند و با ساخت این سازه آبیاری با لوله به راحتی انجام شد و 30 استخر در این مناطق ساخته شد و140 خانواده مهاجرت معکوس به این منطقه داشتند و آخر هفته‌ها ظرفیت روستا تکمیل می‌شود و بغض و گریه فقر تبدیل به شادابی شد. 

وی افزود: روستاهای جنوب در منطقه آراد شهرری حاصلخیزترین روستاها بودند و سد امیرکبیر و آب رودخانه کرج برای شهر تهران استفاده شد. در ۴۰ سال گذشته تمامی روستاها خالی از سکنه شد و در 40 سال اخیر برای کشاورزی فشار زیادی به طبیعت وارد شد. این چاه‌ها در عمق 5 متری در شهرری 50 سال گذشته آب زلال و شیرین داشتند اما آب چاه‌های فعلی در عمق 100 تا 150 متری و دی‌سی 15 هزار هست و همه این زمین‌ها شور شده بودند و امکان کشاورزی نبود اما آبخیزداری با جراحی و عمل طبیعت این مشکلات را حل کرد. 

معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان تهران اظهار داشت: متأسفانه آبخیزدارها از خودی و نخودی حرف می‌شنود. خودی‌ها می‌گویند چرا این میزان سازه ساخته می‌شود، زمانی که رگ‌های حیاتی طبیعت زده می‌شود، ما مجبور به ساخت سازه هستیم و سازه‌ها تهدید سیلاب را به فرصت تبدیل می‌کند. آب سیلاب به چاه‌ها منتقل می‌شود و با ساخت سازه‌ها چاه‌ها به عمق 5 متر بر می‌گردند و دی‌سی 15 هزار به 1000 تا 1500 تبدیل شده است. در گذشته این زمین‌های شور را هکتاری یک‌میلیون هم نمی‌خریدند اما الان متری یک‌میلیون تومان و هکتاری 10 میلیارد تومان می‌خرند. 7 روستا را احیا کرده‌ایم. 

زکی‌زاده در پایان گفت: همه بالاترین ارزش را برای مادرشان، پدر، همسر و فرزندان قائل هستند و جانشان را می‌دهند اما بهتر است به جای جان دادن در هفته منابع طبیعی و روز درختکاری برای باارزش‌ترین فرد زندگی‌مان یک نهال بکاریم و فراموش نکنیم که از این نهال‌ها مراقبت کنیم. این نهال‌ها درختانی می‌شوند که آیندگان از سایه آن استفاده می‌کنند و روز درختکاری دیگر سمبلیک نخواهد بود و همانند فرزندان و عزیزانمان از این نهال‌ها مراقبت می‌کنیم. 

گفتنی است برنامه "یه روز تازه" مجله خبری صبحگاهی تهیه شده در گروه اجتماعی شبکه پنج سیماست که از شنبه تا چهارشنبه ساعت ۷ تا ۹ صبح با بخش‌های مختلفی چون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، ورزشی و... با اجرای وحید رونقی، فریبا باقری، حافظ کاظم‌زاده، صدیقه مرادی و علی مرادخانی روی آنتن می‌رود.