کم خوابی ناشی از کار را در طول روز جبران کنید

به گزارش خبرگزاری برنا از مشهد، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه ترشح هورمون خواب در ساعت 10 شب تا 6 صبح انجام می شود، بیان کرد: عوارض ناشی از شب کاری، اختلال در تمرکز، خواب آلودگی در طی روز ،مشکلات گوارشی، استرس ، ناراحتی قلبی ،کاهش حافظه، احتمال ابتلا به سرطان روده ، کاهش حافظه و آسیب ناشی از شب بیداری به مغز است.

دکتر مهناز امینی افزود: برای کسانی که شیفت کاری شبانه داشته و به اصطلاح شب کار هستند، نخوابیدن در ساعات شب به شدت در شرایط آن ها تغییر عمده ایجاد خواهد کرد، عادات خوابیدن این افراد مختل شده، زندگی اجتماعی شان به شدت تحت تاثیر قرار گرفته و رفته رفته زمان برای آن ها معنی خود را از دست خواهد داد.

فلوشیپ اختلالات خواب با بیان اینکه البته این موضوع تنها به روانشناسی برمی گردد زیرا آن ها هنوز هم روزی ۸ ساعت خوابیده و ۳ وعده غذا می خورند، عنوان کرد: بیش از ۱۰۰ پروتئین موجود در خون به دلیل داشتن شیفت کاری شبانه طولانی مدت و شب بیداری تحت تاثیر قرار گرفته که از آن میان می توان به پروتئین هایی اشاره کرد که در زمینه کنترل قند خون، متابولیسم انرژی و کارکرد سیستم ایمنی نقش دارند.

وی با اشاره به اینکه بر اساس این تحقیقات، تغییر در مقدار پروتئین ها به سرعت و در همان روز دوم بی خوابی شبانه رخ می دهد، ادامه داد: خوردن غذا در شب اما تاثیر متفاوتی بر روی تنظیم پروتئین های موجود در خون خواهد داشت که ریسک بیماری هایی مانند دیابت را افزایش خواهد داد. تغییرات در این پروتئین ها با از کنترل خارج شدن قند خون و بالا رفتن آن بعد از خوردن غذا در طول شیفت کاری شبانه همراه خواهد بود.

دکتر امینی با بیان اینکه در صورت تداوم چنین شرایطی احتمال ابتلا به دیابت افزایش خواهد یافت، ابراز کرد: همچنین تغییر در سطح پروتئین هایی که در زمینه سوزاندن کالری ها در طول روز دخالت داشتند می تواند به افزایش وزن و ظهور چاقی در فرد شب کار منتهی شود به خصوص اگر فعالیت فیزیکی افزایش نیافته و میزان غذایی که مصرف می شود کاهش پیدا نکند.

وی خاطرنشان کرد: به گفته محققان، ساعت طبیعی و زیستی بدن این کارگران اغلب با شیفت کاری شبانه تطبیق پیدا نکرده و اغلب آن ها بعد از یک روز استراحت، به فعالیت های روزانه و خواب شبانه باز خواهند گشت تا بتوانند ساعاتی را با دوستان و خانواده خود بگذرانند. بدین ترتیب محققان تاکید کرده اند که افراد شب کار بیشتر از دیگران در خطر ابتلا به بیماری های متابولیکی قرار دارند و حتی اگر در برخی موارد با شیفت کاری شبانه نیز انطباق و سازگاری وجود داشته باشد، این امر تاثیری در کاهش مشکلات دراز مدت مربوط به سلامتی نخواهد داشت.

عضو هیات علمی گروه طب کار دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه ساعت کاری بین هفت شب تا هفت صبح شبکاری محسوب می شود، گفت: این افراد دچار محرومیت از خواب می شوند زیرا در ان ساعتی که بدن نیاز به خواب دارد باید هوشیار باشند بنابراین محرومیت خواب را باید جبران کنند. 

دکتر لحیا افشاری صالح، با اشاره به اینکه شاغلینی که شیفت شب دارند باید بعد از ظهر قبل از شب کاری دو ساعت استراحت کنند به این طریق کمک شود که بی خوابی شبانه را راحت تر تحمل کنند، عنوان کرد: اغلب شاغلین که شیفت شب کاری دارند ، در شب دو ساعت فرصت استراحت دارند در این دو ساعت بهتر است از کار با تلفن همراه  و یا مانیتور که نور آبی دارند پرهیز کنند و برای اتاق استراحت از نور سفید ملایم بهره بگیرند؛ حتی اگر در این دو ساعت امکان خوابیدن ندارند ، داخل تخت بروند و چشم های خود را ببندند این اتفاق کمک خوبی به بدن خواهد کرد.

متخصص طب کار بیان کرد: اگر شیفت اول نیستند در ساعات اولیه شب یک استکان قهوه میل کنند ولی استفاده قهوه نباید حدود 4 تا 5 ساعت قبل ا ز استراحت باشد بلکه آنها باید حتما بعد از ظهر قهوه بخورند در طول شیفت نور فیلد را افزایش دهند تا در هنگام کار از هوشیاری بالایی برخوردار باشند.

وی اظهار کرد: کارکنان بعد از شیفت شب حتما دو ساعت بخوابند و به اتاق تاریک وساکت بروند یا در محل خوابگاه دو ساعتی بخوابند تا دو ساعت کم خوابی شبانه شب گذشته با خواب روز جبران شود.

دکتر افشاری صالح  با اشاره به اینکه کارکنان برای مابقی کمبود خواب شب گذشته، بعد از ظهر همان روز یک چرت کوتاهی داشته باشند، عنوان کرد: رعایت اصول بهداشت خواب نیز در کاهش آثار بی خوابی شبانه موثر است که از آن جمله می توان به مصرف چای و قهوه قبل از ساعت 8شب و پرهیز از استفاده از تلفن همراه در ساعات پایانی شب اشاره کرد.