مسیری که این دولت رفت، اشتباه نبود/ موفقیت های دولت تدبیر و امید به خوبی دیده نشد/ دولت به شکل تصادفی و ناخواسته با سونامی زیاده‌روی‌ها مواجه شد

به گزارش برنا، علی ربیعی در آخرین نشست خبری خود که با حضور خبرنگاران برگزار شد گفت:گفتمان دولت یازدهم، براساس ضرورتهای دوره حیات سیاسی و اجتماعی ایران در دهه 80 شکل گرفت. در سال 92 گفتمان اعتدال، یک نیاز برای کشور بود. این نیاز براساس دو معضل بوجود آمد؛ یکی گرایش های قطبی فاصله دار افراطی و تفریطی نسبت به مسائل خارجی و نیز در داخل قطبی شدن شدید جناح های سیاسی و نیاز جامعه به دیدگاهی متعادل برای حل مسائل خارجی و آرامش در داخل و همینطور تفرقه در میان ملت های منطقه و مسلمانان که خود محصول افراط گری ها و تفرقه افکنی های درون و بیرون از امت اسلامی بود.ما در دهه‌های گذشته، ‌این تجربه را یاد گرفتیم که از راه افراط و تفریط نمی شود کشور را اداره کرد. دولت برآمده از ایده اعتدال به قدری به این ایده معتقد بود که  رئیس جمهور در طول این مدت از مدیرانی با گرایش‌های مختلف در دولت بهره برد و از آنان دعوت به کار کرد و در تمام هشت سال گذشته کوشید که از جاده اعتدال منحرف نشود.در عرصه خارجی پایبندی به گفتمان اعتدال چیزی نبود جز پایبندی به منافع ملی، ایستادگی در برابر زورگویی اما تعهد به تعامل مبتنی بر احترام و منافع متقابل با جهان.

او ادامه داد: واقعیت این است که اعتدال، ضرورت و نیازی تمام نشدنی است.دولت اعتدالی با تدبیر و امید، در دوره هشت سال فعالیت خود، بسیاری از اقدامات را سامان داد؛ و هرچند که به علت موانع داخلی و خارجی نتوانست در برخی موارد موفق بشود. دولت در این هشت سال‌، آثار قابل توجهی و به یاد ماندنی در تاریخ ایران بر جای گذاشت و ثبت کرد؛ موفقیتهایی که به خوبی دیده نشد. البته دولت ناکامی‌هایی هم داشت که بخشی از این ناکامی‌ها به علت نارسایی‌های طبیعی بود که در هر دولتی  و هر قوه ای می‌تواند وجود داشته باشد،‌ و بخش عمده دیگر،‌ ناشی از موانعی بود که به دولت‌ تحمیل شد. البته موضوعاتی که هم که در آنها به موفقیت دست یافت نیز معمولا با بی مهری جناح های سیاسی مخالف دیده و شنیده نشد.قضاوت در مورد دولتهای یازدهم و دوازدهم، بدون دیدن «عوامل خارجی و موانع داخلی» و ارزیابی عملکردش، بدون تقسیم این مدت به دو دوره زمانی، تبیینی منصفانه و درست نخواهد بود.

ربیعی گفت:دولت با این تحلیل که کشور نیازمند توسعه است، و در سایه پیشرفت و توسعه و بزرگ شدن اقتصاد امکان تحرک های اجتماعی فراهم می شود. بر این اساس برنامه‌های خود را در سایه سه جهت 1- رشد و توسعه 2- گسترش عدالت و 3- فقرزدایی در نظر گرفت.برای دستیابی به عامل اول،‌ نیازمند سرمایه گذاری‌های متعددی بودیم. بنابراین با مشی اعتدال در سیاست خارجی، به سمت زدودن ایران‌هراسی شکل گرفته پیش رفتیم و در یک روند پرافتخار، ایران، یک تنه در برابر شش قدرت جهان قرار گرفت و آنان را به تعامل به ایران در موقعیت برابر و توام با احترام، واداشت.اعتدال در روابط خارجی‌، به فراموش کردن معنای دشمنی‌ها و بدخواهی‌هایی نبود که علیه ملت ما روا شده است بلکه به معنای حرکت در مسیر منافع ملی است. با تصویب برجام و موفقیت دولت، هیچ کس نمی‌تواند رشد اقتصادی‌ای را که از این طریق در سه سال اول دولت یازدهم، نصیب کشور شد،‌ نادیده بگیرد؛‌ هیچ کس نمی‌تواند پیشی‌گرفتن مزد بر تورم را منکر بشود؛ هیچ کس نمی‌تواند خدمات مربوط به سلامت را نادیده بگیرد. 

سخنگوی دولت گفت:وقتی از دولت تدبیر برای حل بحران‌ها حرف می‌زنیم، سخنی گزاف و یک ادعای توخالی نیست. چون دولت با دو پدیده که هریک به تنهایی مظهر افراطی‌گری در جهان است، مواجه بود؛ یکی داعش و دیگری ترامپ. این دو، ‌مصداق افراطی گری و برهم‌زننده تعادل در جهان بودند. اگر دولت برخورد غیرمدبرانه با این دو پدیده که نماد افراطی‌گری در جهان هستند، می‌داشت، ‌منجر به شعله‌ورشدن جنگ‌های فرقه‌ای و مذهبی در برخی جوامع اسلامی می‌شد و نیز تسلط افراطی گری بنام اسلام انحرافی در منطقه می شد که تنها بدخواهان امت مسلمان را خوشحال می‌کرد. تدبیر مواجهه با ترامپ،‌ از آن روایت‌هایی است که درست بازگو نشد و نمی شود و همچنان ناگفته‌ها درباره آن زیاد است. اگر در این سالها دولتی بر سر کار بود که به راه اعتدال و تدبیر بهایی نمی داد، نه تنها آن مقاومت بی نظیر مردم در برابر فشارهای بی سابقه اقتصادی امکان پذیر نمی بود بلکه اگر در این سالها دولتهایی غیراعتدالی و بی‌تجربه می‌داشتیم، آنگاه وقوع حوادثی با خسارات زیاد برای ملت ایران کاملاً متصور و محتمل بود. 

ربیعی بیان کرد: دولت یازدهم و دوازدهم به شکل تصادفی و ناخواسته با سونامی زیاده‌روی‌ها و افراط گری های متعددی مواجه شد که نه فقط ایران بلکه کم و بیش همه جهان را شوکه کردند. در این سالهای افراطی گری‌ که نزدیک به یک دهه طول کشید، نوعی خوش اقبالی و لطف خداوند بود که دولت تدبیر و امید توسط مردم برگزیده شده بود و توانست سایه های شوم را از کشور دور کند.دولت از یک سو در جهت احقاق حقوق ملت در مجامع جهانی باید اقدام کرده و حرکت می‌کرد‌ و در عین حال، ضمن مقابله با ایران‌هراسی و ایجاد حقانیت برای مردم، تلاش می‌کند تا تمایل جنگ افروزان را وادار به عقب نشینی کند. از سوی دیگر دولت باید به سرنوشت نسل های آینده و روزهای آتی کشور توجه می کرد. این در حالی است که از درآمدهای ارزی بیش از صدمیلیارد دلاری ‌خبری نبود.دولت برای برای اداره روزمره معیشت و بازنگه ‌داشتن سفره مردم و صرفا چرخش روزمره امور کشور، نیاز به به 50 میلیارد دلار به واردات داشت و اگر بنابر رشد و توسعه نیز بود به حدود 100 میلیارد دلار برای تامین معیشت و سرمایه گذاری نیاز بود. همه اینها در شرایطی بود که کشور ‌با محدودترین درآمدهای نفتی در عمر دولتها در ایران مواجه شد. البته شاید همین موضوع هم، یکی از دستاوردهای دولت است.؛ بدین شکل که کشور را در سه سال اخیر با بودجه‌هایی اداره کرد که کمترین اتکا را به نفت داشتند . در این وضعیت، با ممنوعیت واردات 2500 قلم کالا بدون اینکه ‌به وفور کالاهای اساسی در کشور صدمه‌ای وارد شود؛ به گسترش صادرات نیز پرداخت. 

او بیان کرد: بدینسان اهداف طراحان جنگ اقتصادی،‌ به ثمر ننشست و ایران،‌ ایران ماند. این موضوع، به طور طبیعی این وضعیت فشار سنگینی بر زندگی مردم وارد کرد. تورم و کاهش ارزش پول ملی، نتیجه تحریم‌های بی‌سابقه و وحشتناک بود. البته بسیاری پیش‌بینی وضعیتی بدتر از این و فروپاشی ایران را داشتند ولی نه تنها اقتصاد ایران فرونپاشید بلکه در سال 99 به رشد هم رسید هرچند همزمان، به زندگی مردم لطمه اقتصادی ناشی از تحریم نیز وارد شد و این موضوعی جدی برای دولت بود. برای همین سیاست های حمایتی از سوی دولت، پیگیری شد که همسان سازی حقوق بازنشستگان، ارائه بسته‌های حمایتی به گروه‌های ذینفع و افزایش حقوق کارگران و گروههای مورد حمایت از جمله این برنامه‌ها بود.با همه این اتفاقات،‌ تحریم و عدم دسترسی به منابع،‌ بر اقتصادِ عادت کرده به درآمدهای ارزی بالا،‌ زندگی را برای مردم و کار را برای دولت‌، دشوار ساخت و مردم هنوز در آثار ناشی از تحریم به سر می‌برند. امروز در پایان دولت می‌خواهم بگویم تحریم باعث بهم ‌خوردن تعادل‌ قیمت بسیاری از کالاها در بازار شد.این مسیری را که ما رفتیم‌، اشتباه نبود؛ هنوز هم می گوییم اعتدال ،‌تنها راه موفقیت و غلبه بر موانع است. برای موفقیت دولت سیزدهم دعا می کنیم. دولت آینده راه دشواری در پیش دارد. باید همگان انتظارات منطقی از دولت آینده،‌ داشته باشیم. دولت آینده هم، در شرایط تحریم قرار دارد. ‌تحریم، حقیقتی انکارناپذیر است . دولت آتی با چالش‌های سه گانه‌ امروز دولت دوازدهم نیز روبرو خواهد بود. تغییرات آب وهوایی و خشکسالی، امری واقعی است و جدی. بدون تردید نمی‌توان با عادات مالوف‌،‌ مسیر را ادامه دهیم. تغییرات اقلیمی و کرونا هم به عنوان «افراطی گری انسان ساخته طبیعت»،‌ چالش‌هایی هستند که دولت آتی با آن مواجه خواهد بود. همیشه کرونا و تحریم هم آثار معیشتی و روانی خود را ادامه می دهد. در کنار آن، تجربه ما در 8 سال اخیر می گوید تنها راه موثر برای مواجهه با این چالش‌ها مدارا، عقلانیت و سختکوشی است که می توان با آن بر مشکلات فائق شد.

ربیعی مطرح کرد: طی  حدود 28 ماه سخنگویی دولت اعتدال، با مسائل متعدد داخلی و خارجی روبرو بودیم. در این مدت تلاش کردم سخنگویی را به عنوان پل ارتباطی و نقطه اتصال افکار عمومی و دولت، ترسیم کنم. ‌سعی کردم که دیدگاه‌های جمهور را به دولت انتقال بدهم. هر هفته نیز سعی کردم دیدگاه دولت را به شما و مردم منتقل کنم و همه اینها، به واسطه شما رسانه‌ها رخ میداد. در کنار هم و با دیدگاه‌ها و مشرب‌های سیاسی مختلف، حوادث تلخ و شیرینی را پشت سر گذاشتیم. در این مدت تلاش شد پاسخها مستند و همراه با نگاه علمی به پدیده‌ها باشده و همواره بر رعایت صداقت و راستگویی در بیان پاسخها به عنوان یک اصل اخلاقی، اهتمام می کردم؛ همچنین رعایت عدالت و انصاف در پاسخگویی و مواجهه با همه خبرنگاران را، بدون در نظر گرفتن گرایش سیاسی رسانه آنان. بنابر سابقه مطبوعاتی خودم، خوشبختانه رابطه دوستانه ای با همه خبرنگاران داشتم به نحوی که در لحظات تلخ و شیرین در کنار آنان حاضر بودم.توصیه‌ام به همه شما این است که بپذیریم دولت آتی‌، دولت همه مردم ایران است ؛ بپذیریم که انتخابات تمام شد اما شرارتهای خارجی کماکان هست و ما در برابر آن شرارت ها نیازمند حضوری پرقدرت هستیم.