یافتن یک گونه قارچی جدید ایجادکننده کچلی در ایران

به گزارش برنا؛ یکی از شایع‌ترین عوامل بیماری‌زا در حیوانات و انسان‌ها در سراسر جهان «درماتوفیت‌ها» هستند. از آن‌جا که درماتوفیتوز یا عفونت ناشی از درماتوفیت‌ها، تهدیدکننده زندگی نیست و تأثیر آن بر سلامتی به نسبت کم است، در بسیاری از مناطق از این عفونت غفلت می‌شود.

از مهم‌ترین علت‌های کچلی حیوانی با پتانسیل انتقال از حیوان به انسان، قارچ‌های بیماری‌زا در کمپلکس «تریکوفایتون بنهامی» هستند. در یک مطالعه، ۳۸ مورد جدا شده از جنس تریکوفایتون (۳۷ مورد از ایران و یک مورد از جمهوری چک) شناسایی شده است که در بررسی اولیه این موارد از لحاظ تاکسونومی و رده‌بندی در هیچ یک از گونه‌های موجود جای نمی‌گرفتند. این سویه‌ها همگی از موارد کچلی التهابی بیماران جدا شده بودند.

برای حل وضعیت رده‌بندی این جدایه‌ها، پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در یک مطالعه، این سویه‌های زنده را از نظر مولکولی و فنوتیپی مورد بررسی قرار دادند.

با بررسی‌های فیلوژنتیک بعدی (با استفاده از ۴ نشانگر)، ژنتیک جمعیت (با استفاده از ۱۰ نشانگر) و تجزیه و تحلیل فنوتیپی دو گونه جدید شناسایی شد. اولین گونه، با توجه به محل جداسازی از ایران (Persia) تحت عنوان «تریکوفایتون پرسیکوم» نامیده شد که به طور عمده، از ۳۷ مورد درماتوفیتوزیس انسانی در جنوب و جنوب غربی ایران شناسایی شدند. گونه دوم نیز از یک مورد درماتوفیتوزیس انسانی در جمهوری چک شناسایی شد.

پژوهشگران این مطالعه می‌گویند: با توجه به این‌که احتمال وجود گونه‌های جدید قارچ‌های درماتوفیتی، با مخازن ناشناخته و با احتمال بیماری‌زایی متفاوت، دور از ذهن نیست؛ به همین دلیل توصیه می‌شود در موارد روبرو شدن با سویه‌هایی که به لحاظ فیلوژنی تفاوت فاحشی در آنالیز اولیه با گونه‌های شناخته شده موجود دارند، حتما بررسی‌های ژنتیکی با استفاده از چندین مارکر ژنتیکی صورت پذیرد.

نتایج این پروژه تحقیقاتی با عنوان «کشف جدید اعضای تریکوفایتون، گونه‌های تریکوفایتون پرسیکوم و تریکوفایتون اسپیرالیفرم به عنوان عامل عفونت‌های کچلی التهابی شدید در ایران و جمهوری چک» در پایگاه نتایج پژوهش‌های سلامت کشور منتشر شده و علی رضائی مته کلائی و فروغ شمسی زاده؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در انجام آن مشارکت داشتند. این یافته‌ها به صورت مقاله علمی منتشر شده و از طریق لینک زیر قابل دسترسی است: