چرا گاهی کابوس و خواب‌های عجیب و ترسناک می‌‏بینیم؟

به گزارش برنا؛ انسان‌ها یک‌سوم از عمر خود را در خواب سپری می‌کنند که مقدار بسیار زیادی محسوب می‌شود. گرچه از گذشته خواب‌ها و معنای پنهان آن‌ها برای انسان جالب توجه بوده، اما علم رویاشناسی چندان پیشرفتی نداشته و به همین دلیل اطلاعات زیادی به دست ما نمی‌دهد.

اما به لطف پیشرفت تکنولوژی، مطالعه روی مغز در هنگام خواب امکان‌پذیر شده و دانشمندان و روان‌شناسان سرتاسر دنیا دائماً نتایج تحقیقات خود را به اشتراک می‌گذارند. بدین ترتیب پرده‌ای که این دنیای پر رمز و راز را پوشانده به تدریج کنار می‌رود و ما به شناخت بیشتری از این مبحث جذاب دست پیدا می‌کنیم.

شاید شما هم دست‌کم تجربه یک خواب را داشته‌اید که مدت زیادی در ذهن‌تان باقی‌ مانده بدون آنکه معنایش را متوجه شده باشید.

همه ما شاید ماجرایی در مورد اتفاقات و چیزهای عجیب و بی‌معنی‌ای که در یکی از خواب‌های‌مان وجود داشتند، برای تعریف کردن داشته باشیم. اگر کنجکاو هستید که بدانید چرا این اتفاق رخ می‌دهد، باید بدانید که توضیحاتی برای آن وجود دارد.

هر شخصی خواب‌های منحصر به خودش را دارد چون آدم‌ها هر روز احساسات و وقایع مختلفی را تجربه می‌کنند. وقتی به خواب می‌روید، مغز شما به فعالیت ادامه می‌دهد، به طوری که تمامی لحظاتی که در طول روز از سر گذرانده‌اید را در حافظه‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت شما طبقه‌بندی می‌کند. مغز وقایعی که اخیراً رخ داده‌اند را با آن‌هایی که مدت‌ها قبل اتفاق افتاده‌اند مقایسه می‌کند. به همین دلیل است که می‌توانید چیزهایی از کودکی‌تان مثل بازی کردن با یکی از دوستان‌تان را در مکان جدیدی مثل جایی که اخیراً در آن زندگی می‌کنید در خواب ببینید.

دانشمندان با استفاده از دستگاه نوار مغزی، فعالیت بخش‌های مختلف مغز را در هنگام خواب مورد بررسی قرار دادند. آن‌ها ۱۸ شرکت‌کننده آزمایش خود را در طول شب چندین بار از خواب بیدار می‌کردند و از آن‌ها می‌پرسیدند که چه خوابی می‌دیدند و آیا آن خواب‌ها کابوس بودند. به لطف پاسخ‌های شرکت‌کنندگان و تجزیه و تحلیل فعالیت مغز، محققان دو ناحیه از مغز را شناسایی کرده‌اند که مسئول کابوس‌های ما هستند.

این دو بخش اینسولار و کورتکس سینگولیت میانی نام دارند. این دو بخش از مغز در موقعیت‌هایی فعال می‌شوند که شخص در زندگی واقعی احساس نگرانی یا ترس می‌کند. وظیفه اینسولار ارزیابی احساسات است و به محض اینکه شخص احساس اضطراب کند به طور خودکار دست به کار می‌شود. کورتکس سینگولیت میانی شخص را برای داشتن پاسخ لازم در هنگام وقوع یک تهدید آماده می‌کند و نحوه رفتار فرد را در هنگام خطر کنترل می‌کند.

در تحقیق دیگری دانشمندان پی بردند کسانی که به مدت طولانی‌تر و دفعات بیشتری کابوس می‌دیدند، در زندگی واقعی واکنش‌های آن‌ها به چیزهای منفی، شدت و تندی کمتری داشت. حالا روشن است که نحوه ارتباط ناخودآگاه ما با خودمان و کمک آن به حل مشکلات، همان چیزی است که باعث می‌شود احساس نگرانی کنیم.

مثلاً دانشمندان می‌گویند دیدن تعقیب و گریز در خواب اغلب به مشکلات حل نشده فرد در زندگی مربوط می‌شود. اما همانطور که پیشتر اشاره کردیم، خواب‌ها به اندازه کافی مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته‌اند و بسیاری از جنبه‌های جالب توجه آن هنوز کشف نشده است.