گاز وارداتی از روسیه باید به کشورهای همسایه صادر شود/ هاب گازی باید در دستور کار دولت سیزدهم قرار گیرد

به گزارش خبرنگار نفت خبرگزاری برنا، ظفریان کارشناس ارشد انرژی با اشاره به فرصت پیش آمده برای ایران به جهت عدم فروش گاز روسیه به اروپا گفت: «بعد از تحولات جنگ اوکراین روسیه صادرات گاز به اروپا را محدود کرد والان به دنبال بازارهای دیگری است که بتواند گازش را به آنها صادر کند».

وی افزود: «این تجربه را روسیه در مورد کریمه هم داشته و در سال 2014 که کریمه را از اوکراین جدا کرد بلافاصله قرارداد فروش گاز به چین را منعقد کرد و روسیه این ایده را داشته که اگر با اروپا وارد جنگ و نزاع شد بتواند در حوزه تجارت گاز با بازارهای جایگزین موازنه قدرتش با اروپا را تنظیم کند».

این کارشناس انرژی ادامه داد: «لذا با توجه به اینکه گزینه‌های فعلی روسیه اگر نگاه کنیم یکی از آن چین و افزایش صادرات انرژی به شرق آسیا است اما دیگر بازار آن حرکت به سمت جنوب است که بازارهای منطقه‌ای ما است. به نظرم این یک فرصتی است برای ایران که بتواند از این موقعیت استفاده کند و در مسیر تبدیل شدنش به هاب گازی منطقه از این فرصت بهره ببرد.»

ظفریان با اشاره به پتانسیل تبدیل شدن ایران به هاب گازی منطقه گفت: «ما با توجه به زیرساخت‌های فعلی تا حدود 15 تا20 مترمکعب می توانیم گاز از روسیه وارد کنیم. اگر خطوط لوله واردات از ترکمنستان را افزایش دهیم و خطوط جدید احداث کنیم می‌توانیم این حجم را بیشتر هم کنیم. اگر گاز را از روسیه بتوانیم بخریم و آن را مطابق قراردادهایی به کشورهای متقاضی گاز خودمان گام بسیار بزرگی برای تبدیل شدن به هاب گازی منطقه برداشته خواهد شد».

وی گفت: «گزینه کاملا بالقوه ایران این است که قرارداد به عراق را در حجم سقف قراردادی کامل کند و افزایش صادرات به ارمنستان و ترکیه نیز کاملا گزینه شدنی است».

این کارشناس ارشد اذعان داشت: «یک راهبرد اصلی برای ایران، تقسیم بازار گاز با روسیه است که بخاطر موقعیت فعلی روسیه شدنی است و می توان با این کار جایگاه ایران را به صورت بلندمدت در بازار گاز تثبیت کرد. در این صورت گزینه های صادرات گاز به پاکستان و عمان نیز با همکاری با روس ها امکانپذیر خواهد شد ».

وی به دو ایده غیر اولویت دار سوآپ و استفاده از گاز روسیه برای مصرف داخل اشاره کرد و گفت: « در بحث واردات گاز از روسیه، دو ایده رقیب هم وجود دارد که هر دوایده، ایده‌های هستند که نباید اولویت کشور باشند و فرصت تبدیل شدن به هاب گازی منطقه را از ما می‌گیرند. اولین ایده سوآپ گاز روسیه است و سوآپ گاز یعنی بازاریابی ما برای گاز روسیه، روسیه با یک کشور ثالثی برای فروش گاز قرارداد ببندد و ما فقط کمک کنیم که این قرارداد به لحاظ موقعیت سرزمینی و جغرافیایی که دارد محقق شود».

این کارشناس افزود: «اگرچه در بازار گاز منطقه به عنوان یک بازیگر حضور خواهیم داشت ولی یک رویکرد انفعالی برای کشور است و نمی تواند ما را به هاب گازی منطقه به عنوان یک بازیگر فعال واثرگذار و طراح زمین بازی تبدیل کند.».

ظفریان با اشاره به ایده استفاده از گاز روسیه در مصرف داخل گفت: «رویکرد دوم که خطرناکتر است این که ما گاز روسیه را به قصد مصرف در داخل کشور وارد کنیم. این شیوه به این معنا است چند سالی تنفس برای مصرف داخل زمان می‌گیریم و در 4-5 سال آینده هم مصرف فرآورده‌های نفتی و گاز طبیعی ما رشد می‌کند و مجددا به یک نقطه‌ای می‌رسیم که باید واردات خود را افزایش دهیم و در یک چرخه بی پایان گرفتار می‌شویم».

وی افزود: «به دلیل اینکه در مصرف کنترلی را نداریم هم وارد کننده فراورده های نفتی و هم وارد کننده گاز می‌شویم و به شدت ما را از تبدیل شدن به یک بازیگر تجاری گاز و تبدیل شدن به یک هاب گازی منطقه باز می دارد. اتخاذ این راهبرد یعنی واردات گاز برای مصرف داخل دقیقا ساده‌ترین کاری است که می‌شود برای کنترل مصرف گاز کرد و انتظار از دولت سیزدهم که دیپلماسی انرژی فعالی را پیش گرفته این است که مصرف تامین گاز داخلی را از طریق بهینه سازی مصرف سوخت در وهله اول و دوم از طریق افزایش تولید گاز مبتنی بر تعاملاتی که عرض کردم به ویژه با روسیه و چین کنترل کنیم».

ظفریان با اشاره به صادرات گاز مازاد کشورهای اطراف گفت: «باید گاز مازاد کشورهای اطراف را وارد کنیم و یک بخشی هم از گاز تولیدی خودمان را به کشورهای متقاضی در اطراف صادر کنیم و انتظار این است که ساده ترین پاسخ یعنی واردات گاز برای مصرف داخل انتخاب نشود».

این کارشناس با بیان حرکت کشور به سمت بهینه سازی مصرف سوخت برای خروج از بحران انرژی گفت: «ما باید به سمت بهینه‌سازی مصرف برویم یکی از الزمات برنامه هفتم توسعه و پنج ساله پیش روی کشور این است به نقطه‌ای برسیم تا بهینه سازی مصرف را آغاز کنیم و اگر تا الان توانسته ایم با افزایش تولید افزایش مصرف را پاسخ دهیم از این به بعد به رشد تقاضا با بهینه سازی مصرف، پاسخ دهیم».

وی افزود: «اقدامات اولیه‌ای هم انجام شده از جمله افزایش قیمت گاز مصرفی و برق مصرفی صنایع که به نوبه خود در بخش صنعت با افزایش و آزاد سازی قیمت و واقعی کردن قیمت سوخت، این صنایع به سمت بهینه سازی مصرف حرکت خواهند کرد».

ظفریان ادامه داد: «یا اقدام مهم دیگر که دولت باید در برنامه هفتم توسعه انجام دهد فعال کردن بازار بهینه سازی مصرف مبتنی بر تفاوت قیمتی بین مصارف خانگی و صنعتی است واتفاقا اینجا صادرات گاز ما می‌تواند یک اختلاف قیمت جدی ایجاد کند که بخش خصوصی بهینه سازی مصرف را انجام دهد».

این کارشناس افزود: «بین 20 تا ۵۰ درصد ما پتانسیل بهینه سازی مصرف انرژی داریم که 20 درصد آن هم عدد بسیار بزرگی برای افزایش تجارت و نقش آفرینی در سطح منطقه آزاد می‌شود. ضمن اینکه باید افزایش تولید از میادین گازی را در دستور کار بگذاریم. میادین گازی زیادی داریم که توسعه ندادیم و در واقع باید بتوانیم مبتنی بر تعاملاتی که با کشورها خصوصا روسیه و چین داریم این میادین را توسعه دهیم».

انتهای پیام/