آداب و رسوم شب یلدا در استان خوزستان

به گزارش خبرنگار برنا از اهواز، خوزستانی ها شب"یلدا" را بیشتر با عنوان شب"چله" نام می برند، شبی به معنای زایش یا تولد که از کهن ترین جشن های ایران باستان است.

اقوام مختلف خوزستان شب چله را که بلند ترین شب سال است را آغاز روزهای سرد می دانند که به چله کوچک و بزرگ تقسیم می شود.

چله بزرگ از یکمین روز دی ماه جشن خرم روز تا دهم بهمن که جشن سده است به طول می انجامد و آن را چله بزرگ می نامند به آن دلیل که شدت سرما بیشتر است، آنگاه چله کوچک فرا می رسد که از دهم بهمن تا بیستم اسفند ماه به طول می انجامد و سرما کم کم کاسته می‌شود.

آیین شب یلدا یا شب چله، اعضای خانواده و اقوام دور هم جمع می شوند و این شب بلند را تا سپیدی صبح به شادی و سرگرمی گذران می کنند و سفرهایشان پر از تنقلات، انواع آجیل، هندوانه، انار، شیرینی، لب لبو، بَحتیه(شیر برنج)، ارده شوشتری و شیره خرما آبادان یا شادگان است؛ اقلامی که سفره شب یلدا را تشکیل می دهد نشانه برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی است.

تقریبا در اکثر جاهای خوزستان رسم و رسوم این آیین مشترک است، از رونق گرفتن بازار تره بار و آجیل و شیرینی گرفته تا دور همی و شب نشینی، با این تفاوت که بازی های شبانه و آیین های بومی هر قوم و منطقه این شب را کمی متفاوت تر می کند.

خوزستانی ها هم مثل دیگر نقاط کشور لحظاتی را به حافظ خوانی، خیام خوانی، شاهنامه خوانی و البته اشعار عربی و بختیاری و یاد ایام و خاطره گویی و... می گذرانند و لحظه هایی عرفانی و معنوی را رقم می زنند، موسیقی محلی می نوازند و بازی های فضای باز در حیاط تا بازی های دسته دسته ایی در جای جای خانه، هیجان و شور و نشاطی وصف ناشدنی را در این شب بلند رقم می زنند، هر چند طی سال های اخیر صحبت از فضای مجازی نیز بخشی از این شب نشینی را به خود اخصاص داده است.

شاید شمال خوزستان که اغلب شامل بختیاری ها، شوشتری ها، دزفولی ها و... می شود، این آیین دارای جایگاه ویژه‌ تری باشد، به ویژه مردم بهبهان و دزفول این رسم به جامانده از نیاکان‌شان را بسیار با اهمیت برگزار می کنند.

مردم خوزستان نیز تا سحر انتظار می‌کشند تا از قارون افسانه‌ای استقبال کنند؛ قارون در لباس هیزم‌شکن برای خانواده‌های فقیر تکه‌های چوب می‌آورد. این چوب‌ها به طلا تبدیل می‌شوند و برای آن خانواده، ثروت و برکت به همراه می‌آورند.

همواره پیش از فرا رسیدن این شب باستانی اغلب خوزستانی ها با سفر به منطقه آزاد اروند(آبادان و خرمشهر) از بازارهای این دو شهرستان خریدهای مفصلی می کنند و با دست پر به استقبال شب چه می روند، اغلب خرید از بازارهای اروند را اجناس خارجی(ته لنجی) تشکیل می دهد.

وانت بارهای میوه به ویژه هندوانه، انار، شیرینی و آجیل نیز در شهرهای مختلف این استان زر خیز به وفور دیده می شود و متناسب با بضاعت خانواده ها اقلام مورد نیاز شهروندان را عرضه می کنند.

پدر بزرگ و مادر بزرگ ها با حضورشان در این شب جلوه ایی ناب را به ارمغان می آورند و به اعضای خانواده، دامادها، عروس ها و کودکان هدایا می دهند.

انتهای پیام/