ورود به دنیای تعاملی متاورس در غیاب 5G دور از ذهن است

صبح امروز شنبه 2 دی ۱۴۰۲ همزمان با آغاز به کار بیست و چهارمین نمایشگاه بین المللی مخابرات، فناوری اطلاعات و اقتصاد دیجیتال (تلکام 2023)، پنل تخصصی «5G در تحقق متاورس» با حضور نمایندگانی از سمت اپراتورهای همراه اول، ایرانسل، مدیران وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، یک استاد دانشگاه و فعالان حوزه فناوری های نوظهور در سالن ۱۰-۱۱ نمایشگاه بین المللی تهران برگزار شد.

در این نشست به مقوله متاورس که بیانگر دنیایی مجازی و تعاملی است و افراد می توانند از طریق شخصیت های مجازی خود با یکدیگر تعامل داشته باشند و قابلیت ایجاد آن در بستر فناوری های مختلف وجود دارد، پرداخته و در ادامه الزامات فنی و زیرساختی توسعه این محیط بیان شد.

*5G در انتظار فرکانس 3500 مگاهرتز به بالا
مهدی معظمی پیرو، رییس اداره معماری شبکه و سرویس همراه اول که یکی از اعضای این پنل بود با تشریح روند تغییر تکنولوژی در صنعت ارتباطات سیار ایران و بیان اینکه معمولا مدت زمان به بلوغ رسیدن هر فناوری ارتباطی یک دهه است، به بلوغ فناوری نسل چهارم ارتباطی در کشورمان نیز اشاره کرد و گفت: در فناوری نسل پنجم (5G) کسب و کارها بیشتر از مشترکان عادی مخاطب هستند و لذا اگر بخواهیم سرمایه گذاری های سنگین در این نسل انجام دهیم، باید کسب و کارها نیز به سمت استفاده و بهره برداری از ظرفیت های این شبکه بیایند.

وی با تأکید بر اینکه اکنون در نسل مشترکان دیجیتال به سر می بریم و این مقوله با زندگی مان گره خورده است، عنوان کرد: اما در نسل پنجم ارتباطی، مشترکان تعاملات بسیار پیچیده ای در حوزه های فناورانه نظیر اینترنت اشیاء و متاورس خواهند داشت.

به گفته معظمی متاورس نسل سوم اینترنت است که سرویس دهی آن به صورت آنلاین، پایدار و غیرمتمرکز است و از این منظر شاید برای عده ای سوال باشد که با همین بستر پرسرعت 4G هم بتوانیم متاورس را پیاده سازی کنیم اما به چند دلیل از جمله  «تأخیر پایین» و «ظرفیت و سرعت گذردهی بالا» نیازمند توسعه 5G هستیم.

وی به اهمیت در اختیار داشتن فرکانس مورد نیاز توسعه 5G نیز پرداخت و عنوان کرد همانطور که در کشور فرکانس به صورت پایه ای 1800 برای توسعه نسل چهارم موردنیاز بود، برای توسعه نسل پنجم در گام های نخستین هم به فرکانس 3500 مگاهرتز نیازمندیم؛ هر چند که با این رشد تکنولوژی، باید سراغ فرکانس های بالاتر از آن که به موج میلیمتری شهرت دارند، برویم.

به گفته معظمی پیش بینی می شود شبکه نسل پنجم در دنیا به تدریج تا 2028 به بلوغ برسد و بعد از آن وارد نسل ششم (6G) شویم.

*سرمایه‌گذاری، چالش اصلی توسعه 5G 
در این نشست که حسن بولووردی معاون فنی و مهندسی ایرانسل نیز حضور داشت ضمن اشاره و شرح دنیای تعاملی متاورس که به واسطه تجمیع همه افراد و بازیگران حوزه ها، انحصاری نخواهد بود، به مهم ترین لایه این فناوری که «زیرساخت» است، پرداخت.

به گفته وی در واقع زیرساخت ارتباطی مبتنی بر ظرفیت بالا و تأخیر پایین نسل پنجم ارتباطی است که به تحقق متاورس کمک می کند و عملا بار پردازشی را از حالت متمرکز به صورت توزیع شده در سمت کاربران نهایی انجام می دهد.

نماینده ایرانسل در این پنل، چالش اصلی توسعه فناوری نسل پنجم ارتباطی را در حوزه «سرمایه گذاری» هم در بخش اپراتوری و هم سمت کاربران برای تأمین تجهیزات موردنیاز دانست. 

*سرویس فراگیر در صورت داشتن 5G فراگیر
رضا بحری، مدیر گروه ارتباطات رادیویی ثابت و سیار پژوهشگاه ICT نیز که در این نشست حضور داشت، صحبت های خود را با موضوع «متاورس در شبکه های سلولی نوین» ارائه داد و با تأکید بر اینکه باید 5G فراگیر داشته باشیم تا بتوانیم روی آن سرویس فراگیر دهیم، اظهار کرد: در حال حاضر تخصیص طیف فرکانسی مناسب برای توسعه 5G از هر موضوعی مهم تر است.

وی همچنین گفت که کنفرانس جهانی ارتباطات رادیویی امسال (WRC-23) که اخیرا در دبی به کار خود پایان داد، مسیر توسعه نسل پنجم را تبیین و مشخص کرد.

*متاورس به عنوان یک سرویس (MaaS)
بابک خلج، رییس دانشکده مهندس برق دانشگاه شریف هم روی صحبت خود را بر حوزه توسعه زیرساخت های ارتباطی گذاشت و ابراز کرد: اگر به متاورس به عنوان یک سرویس (Maas) نگاه کنیم که در آینده نزدیک تمامی حوزه های کاربردی ارتباطات و تعاملات انسانی را شامل خواهد شد، باید به اپراتورهایی که قصد راه اندازی چنین فناوری را در قالب سرویس های خود دارند، کمک کرد.

به گفته وی پیاده سازی ساختار متاورس شامل چند بخش زیرساخت و مخابرات، استانداردها، پروتکل ها و نهایتا محتوای تولیدی می شود.

*جایگاه متاورس در برنامه هفتم توسعه
سید مهدی حاتمیان، مدیر کل دفتر بررسی های اقتصادی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز اقتصاد متاورس را نوپدید مطرح کرد و با تکیه بر چارچوب آینده اقتصاد دیجیتال که گوگل ارائه کرده است، گفت: این چارچوب شامل مقولاتی نظیر سرمایه انسانی، رقابت پذیری، سرمایه فیزیکی و ترویج سازگاری می شود که وضع کشور ما در برخی شاخص ها مانند جذب نیروی انسانی چندان خوب نیست.

وی علاوه بر شرح مسیر دستیابی به اقتصاد متاورس و افق در نظر گرفته شده در برنامه هفتم توسعه، به مقوله حکمرانی هوشمند نیز پرداخت که حاصل داشتن دولت هوشمند، کسب و کار هوشمند و شهروند هوشمند است نیز پرداخت.

*متاورس، آینده ارتباطات دیجیتال

الهام فراهانی مدرس دانشگاه صنعتی شریف با بیان اینکه متاورس، آینده ارتباطات دیجیتال خواهد بود، گفت: در سال های آینده و همزمان با به بلوغ رسیدن متاورس، این فناوری به بخشی از زندگی واقعی تبدیل خواهد شد؛ باید دانست یکی از لایه های اصلی و زیرساختی متاورس، اینترنت 5G است و بدون این نسل از فناوری، امکان داشتن متاورس در گوشی های موبایل  امکان پذیر نیست. 

گفتنی است در پایان این نشست تخصصی، از اعضای پنل و شرکت کنندگان توسط برگزارکنندگان آن دعوت شد تا با مراجعه به غرفه همراه اول و زون «آینده ارتباطی» که راه حل واقعیت افزوده در دنیای تلکام را در فضای متاورس ارائه داده است، دیدن و این آینده تعاملی را از نزدیک درک کنند.