نیروی انسانی پاشنه آشیل توسعه میکروالکترونیک

به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری برنا؛ پـردیـس عـلـم و فنـاوری میکروالـکترونـیک و فـوتونـیک ایـران اولین پـردیس تخصـصی در زمینـه مـیکروالـکترونیک و فـوتونیک در کشـور است که با هدف توسعه زیست بـوم فنـاوری کشـور در زمینی به مساحـت ۶ هکتار راه اندازی شده است.

این پردیس با هدف کمک و ارتقاء توانمندی‌های واحد‌های فناور، شرکت‌های دانش‌بنیان، نخبگان و متخصصان از یک سو و برآوردن نیاز‌های حیاتی کشور و صنعت رو به رشد الکترونیک از سوی دیگر فعالیت می‌کند و مجموعه خدمات مختلفی مانند فضای استقرار، خدمات تخصصی آزمایشگاهی، خدمات طراحی و ساخت افزاره، آموزش و مشاوره در حوزه کسب و کار، توسعه بازار، سرمایه گذاری خطر پذیر و… را ارائه می‌دهد.

حمید مهدی کارگزار توسعه نوآوری پردیس میکروالکترونیک و فوتونیک ایران در گفتگو صمیمانه با خبرنگاران حوزه علمی، پردیس میکروالکترونیک را فاز اجرایی این حوزه توصیف کرد و گفت: بر این اساس ما در این پردیس یکسری زیر ساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری که نیاز است یک IC، چیپ و یا یک حسگر تولید شود را در اختیار تیم‌های فناور، شرکت‌های دانش‌بنیان، اساتید و دانشجویان قرار می‌دهیم.

وی با تاکید بر اینکه به جز پردیس میکروالکترونیک و فوتونیک ایران، هیچ گونه زیرساخت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در ایران نداریم، افزود: تقریبا می‌توان گفت در کلیه مراحل تولید یک IC که از طراحی نرم‌افزاری شروع می‌شود، افراد متخصصی برای طراحی داریم ولی برای تولید سخت‌افزاری آن، به کشور‌های دیگر ارسال می‌شود و ما در این پردیس امکاناتی را فراهم می‌کنیم که تولید و ساخت یکسری حسگر‌ها و IC‌ها و چیپ‌هایی در حد مقیاس کوچک در کشور ایجاد شود.

مهدی با بیان اینکه ایجاد زیر ساخت تولید سخت‌افزاری IC‌ها از یک سال قبل در این پردیس آغاز شده است، ادامه داد: این طرح در حال راه‌اندازی است. عمده‌ترین بخش این طرح که مورد نیاز کشور هست، فب‌های سخت‌افزاری است که در اختیار تیم‌ها قرار می‌دهیم. در کنار آن در حال راه‌اندازی یکسری فب‌های تحقیقاتی هستیم که تا انتهای سال راه‌اندازی خواهد شد.

 کارگزار توسعه نوآوری پردیس میکروالکترونیک و فوتونیک ایران با بیان اینکه تاکنون چنین زیر ساختی در این حوزه در کشور شکل نگرفته بود، افزود: تجهیزات این پردیس به طول کامل خریداری شده است و خط تولید شماره یک این پردیس تا انتهای شهریور راه خواهد شد. این خط تولید برای ساخت یکسری سنسور‌های حوزه بیمارستانی و خانگی است.

وی تاکید کرد: در حوزه هوش‌مصنوعی به هر حال نیاز به حسگر‌ها وجود دارد که بخش نرم‌افزاری آن از سوی تیم‌ها و محققان طراحی می‌شود ولی در بخش سخت‌افزاری به کشورهایی، چون چین و مقداری به تایوان، هندوستان ارسال می‌شود، چون زیر ساخت‌های آن در کشور وجود نداشته است.

به گفته این فعال حوزه میکروالکترونیک، بخش تحقیقات سنسور‌های این حوزه در منطقه وجود دارد نمونه آن کشور عربستان است که زیر ساخت‌های آموزشی تحقیقاتی دارد ولی در منطقه غرب آسیا کشورهایی، چون عربستان، دوبی، قطر به شدت به دنبال واردات خط تولید هستند.

نبود نیروی متخصص یک معضل بزرگ و حیاتی

مهدی با تاکید بر اینکه خط تولید سنسور‌ها به شدت‌های تک است، خاطر نشان کرد: یک بخش از‌هایتک بودن تولید این ابزارها، نیروی انسانی است به گونه‌ای که کشوری مانند چین اگر بخواهیم تکنولوژی این حوزه را وارد کنیم، اعلام می‌کند که نیروی انسانی لازم را ندارد. چالش اصلی ما در این حوزه منابع انسانی است؛ چرا که عمده دانشگاه‌های کشور به جز دانشگاه‌های تهران و شریف و علم و صنعت رشته سخت افزار میکروالکترونیک را نداشتند.

ارائه آموزش‌های رایگان برای تربیت نیروی انسانی

وی رشته سخت‌افزار میکروالکترونیک را ادامه رشته مهندسی برق عنوان کرد و یادآور شد: از این رو ما برای یکی از خطوط تولیدمان نیروی انسانی می‌خواستیم، در کشور شاید یک دهم نیروی مورد نیاز را توانستیم شناسایی کنیم. ما در کشور افراد متخصصی با قابلیت عملیاتی نداریم از این رو ناچار شدیم هزینه‌ای را اختصاص دادیم تا برای افراد شناسایی شده، دوره‌های آموزشی را برگزار کنیم تا بتوانند وارد صنعت شوند.

مهدی، با بیان اینکه این مشکل تنها چالش ایران نیست، گفت: کشورهای صاحب نام برای توسعه سخت‌افزار میکروالکترونیک نیز مشکل نیروی انسانی دارد، چون این رشته به قدری‌های تک است که هر فردی آمادگی ورود به این رشته را ندارد.

کارگزار توسعه نوآوری پردیس میکروالکترونیک و فوتونیک، اضافه کرد: در این راستا در حال رایزنی و سایر نهاد‌های معتبر هستیم تا سرفصل دروس این رشته را از دانشگاه‌هایی، چون تهران و شریف دریافت کنیم و با همکاری وزارت علوم این سرفصل‌ها در اختیار سایر دانشگاه قرار داده شود و هر کسی این دروس را پاس کرد، در آزمون‌های ما شرکت کند و در صورت تایید، جذب این پردیس شود.

مهدی با بیان اینکه این اقدام هنور عملیاتی نشده است، گفت: ما تا دو سال آینده حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نیروی متخصص نیاز داریم و تاکنون تنها ۱۰ نفر از نفر از نیروی متخصص را توانستیم جذب کنیم.

ایجاد ارتباطات بین‌المللی برای توسعه میکروالکترونیک

وی با بیان اینکه برای همکاری‌های بین‌المللی برای ارائه آموزش‌های این حوزه هیچ مشکلی وجود ندارد، افزود:‌ هایتک بودن میکروالکترونیک موجب شده است که این رشته تنها به صورت نظری ارائه نمی‌شود و نیاز به جایی دارد که زیر ساخت‌های آن موجود باشد. از این رو نیاز است که برای آموزش نیروی‌های متخصص، دانشجو به سایر کشور‌ها اعزام شود که در این زمینه پیش بینی‌های لازم صورت گرفته است.

مهدی اظهار کرد: برای آموزش نیرو‌های متخصص در حوزه سخت‌افزار میکروالکترونیک، وزارت علوم افرادی را به صورت بورسیه اعزام کرده و ما هم به طور مجزا افرادی برای آموزش در خارج از کشور اعزام کردیم. این اعزام‌ها به کشور‌های اروپایی، جنوب شرق آسیا بوده است.

کارگزار توسعه نوآوری پردیس میکروالکترونیک و فوتونیک این اعزام‌ها را به صورت دوره‌های دوماهه دانست که در خط تولید قرار می‌گیرند و آموزش‌های لازم را دریافت می‌کنند، ادامه داد: در حوزه اعزام نیروی انسانی، منعی وجود ندارد ولی مساله اصلی تامین سرمایه است.

سرمایه کلان برای راه‌اندازی میکروالکترونیک

وی تامین سرمایه برای خط تولید سخت‌افزار میکروالکترونیک را از دیگر مسائل این حوزه نام برد و یادآور شد: به عنوان نمونه در کشور هند خط تولید ۶۵ نانو را با هزینه‌ای بالغ بر ۳ میلیارد دلار راه‌اندازی کرده است و اگر در شرایط تحریم بخواهیم خط تولید را راه‌اندازی کنیم سرمایه‌گذاری کلانی را می‌طلبد. 

به گفته این فعال صنعت میکروالکترونیک در دنیا جز صنایع تحریمی است و حتی کشور چین نیز تحریم شده ولی بزرگ‌ترین بازار مصرفی میکروالکترونیک مربوط به چین با سهم ۵۰ درصدی و بعد از آن امریکا با ۳۰ درصد و مابقی برای سایر کشور‌ها است و در چنین شرایطی چین در این حوزه جز کشور‌های تحریمی است.

مهدی، ادامه داد: در این شرایط ما تجهیزات خط تولید را واردات کردیم ولی در این حوزه نمی‌توانیم زمان را از دست بدهیم و نیاز است که مدام از بر لبه دانش این حوزه حرکت شود چرا که میکروالکترونیک در دنیا دایما در حال توسعه است و اگر بخواهیم در این حوزه تعلل کنیم ممکن است خط تولیدی که امروز راه‌اندازی کردیم، در سال آینده کارایی نداشته باشد.

وی صنعت میکروالکترونیک را یک صنعت "پول خور" و هزینه بر توصیف کرد و گفت: از این رو تامین سرمایه‌های این صنعت، از سوی بخش خصوصی میسر نیست و در دنیا هم تا بخش خصوصی اطمینان به پایداری این صنعت نداشته باشد وارد نمی‌شود از این رو صد در صد دنیا سرمایه‌گذاری‌ها از سوی حاکمیت صورت گیرد نمونه آن کشور‌های هند و چین است که دولت‌ها در حال تزریق سرمایه به این صنعت هستند.

مهدی، با بیان اینکه با سرمایه گذاری‌های دولت محصولات کوچکی تولید می‌شود تا بخش‌های دولتی بتوانند وارد این صنعت شوند، افزود: چندین نفر از افراد متخصص دانشگاه شریف با گرنتی که از سوی آمریکا برای ایده خود دریافت کرده بودند می‌خواستند مهاجرت کنند و ما با سرمایه‌گذاری که برای آن‌ها انجام دادیم در کشور ماندگار شدند.

وی میزان سرمایه‌گذاری برای ایده این دانشجویان در این پردیس را ۶ و نیم میلیارد تومان ذکر کرد و یادآور شد: اکوسیستم ایران در این حوزه بیش‌تر در حوزه دیجیتال است که ارزان است ولی وقتی بخواهیم وارد سخت‌افزار شویم، سرمایه‌گذاری‌های کلان ریسک‌پذیری را می‌طلبد.

مهدی، اضافه کرد: این پردیس خصوصی است ولی اعتبارات آن ملی است و ما برای تنها اجرای یک ایده ۶٫۵ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شده است.

وی سرمایه‌گذاری این پردیس را در قالب حمایت‌های قانونی، چون اعتبار مالیاتی و تعرفه واردات موبایل عنوان کرد و گفت: ما به دنبال همکاری با بخش‌های خصوصی و بین‌المللی برای سرمایه‌گذاری هستیم ولی اجرای این طرح‌ها در کشور دشوار است.

کارگزار توسعه نوآوری پردیس میکروالکترونیک و فوتونیک خاطر نشان کرد: تاکنون ۸ تیم در این پردیس جذب شده است و اگر ایده‌های آن‌ها تکمیل شود به طور ناگهانی گردش مالی زیادی را برای کشور ایجاد می‌کنند.

 وی با بیان اینکه تا انتهای سال جاری این تیم‌ها به تولید محصول می‌رسند، گفت: قرار داد ما تا پایان سال جاری است و تا پایان سال محصولات آن‌ها در حوزه‌های حسگر‌های پزشکی، تجهیزات خانگی و حسگر‌های خودرو به تولید می‌رسانند. این محصولات بر اساس تقاضا محور است.

شرط جذب تیم‌ها در پردیس میکروالکترونیک

کارگزار توسعه نوآوری این پردیس ادامه داد: شرط ما این است که تیمی وارد این پردیس می‌شود که یا با هزینه‌های شخص خودش فعالیت را اجرایی کند و یا با ایده ما به صورت شراکتی فعال خواهد شد.

مهدی، ادامه داد: پروژه‌های فب‌های میکروالکترونیک دنیا محرومانه و ورود به آن‌ها ممنوع است دلیل آن هم دانش پایه بودن این حوزه است و جنگ میان چین و آمریکا و تایوان در این حوزه است.

وی به محصولات الکترونیکی در دسترس امروز ما اشاره کرد و با بیان اینکه اگر در بازار جهانی هزار دلار قیمت دارد، ۹۰۰ دلار آن به دلیل چیپ مرکزی و ۱۰۰ دلار آن بابت سایر موارد است. در میکروفون‌های سیستم‌های الکترونیکی بر پایه فناوری MEMS یا ممز (سامانه‌های میکروالکترومکانیکی) است و شرکت‌هایی در دنیا تنها تولیدکننده این میکروفون است.

برگزاری دوره‌های رایگان

وی از برگزاری دوره‌های رایگان در این پردیس خبر داد و گفت: این دوره‌ها در قالب بوت کمپ‌ها در تابستان امسال در محل پردیس میکروالکترونیک و فوتونیک برگزار خواهد شد. برگزاری این دوره‌ها به صورت رایگان است.

مهدی افزود: با انتشار فراخوانی از متقاضیان درخواست کردیم که فارغ از نوع مدرک دریافتی، فردی که بتواند در ارزیابی‌های ما پذیرش شوند وارد این دوره‌ها خواهند شد.

وی تربیت نیروی‌های این دوره را برای تامین تکنسین برای خط تولید سخت‌افزار میکروالکترونیک عنوان کرد و گفت: ما برای این منظور نیاز به ۱۵۰ نفر تکنسین داریم که با برگزاری این دوره‌ها انتخاب خواهیم کرد.

مهدی افزود: متقاضیان می‌توانند رزومه‌های خود را برای ما ارسال کنند و بعد از تایید وارد دوره‌های آموزشی می‌شوند. در این دوره‌های آموزشی اساتید، آموزش‌های عملی را ارائه می‌دهند. این اساتید به شرکت‌کنندگان در این دوره‌ها آموزش می‌دهند که اگر ویفری وارد خط تولید می‌شود، یک IC چگونه برش و بسته می‌شود و چگونه تبدیل به IC می‌شود. جزیات این دوره را می‌توانید در سایت https://impstp.ir/edumicro/ بررسی کنید.

وی اضافه کرد: چالش اساسی ما نفوذ این فناوری در بدنه دانشگاهی و کشور است از این رو این پردیس در کشور باید تبدیل به اکوسیستمی در این حوزه شود.

انتهای پیام/