«جیمی جامپ» از داستان زندگی شهلا جاهد ایده گرفت/ دوست داشتم الهام کردا نقشم را بازی کند

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا؛ نمایش «جیمی جامپ» که این روز‌ها در تماشاخانه ایرانشهر به صحنه می‌رود، اثری به نویسندگی و کارگردانی سیما تیرانداز است. تیرانداز در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا درباره ایده شکل‌گیری این نمایش، چالش‌های همزمان کارگردانی و بازیگری و روند انتخاب بازیگران و سریال سوجان توضیحاتی ارائه کرد. متن کامل این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.

برنا: ایده اصلی نمایش «جیمی جامپ» و موضوع ارتباط میان شخصیت‌ها چگونه شکل گرفت؟

تیرانداز: ایده «جیمی جامپ» از علاقه من به روایت ماجرای شهلا شکل گرفت. ابتدا تصمیم داشتم متن دیگری را اجرا کنم اما در نهایت به این نتیجه رسیدم که متنی جدید بنویسم. در گفت‌وگو با صالح علوی‌زاده تصمیم گرفتیم داستان را به‌روزرسانی کنیم و موضوعاتی را اضافه کنیم که با نسل امروز ارتباط بیشتری داشته باشد. به همین دلیل فساد در فوتبال را به ماجرا اضافه کردیم. با این حال، محور اصلی داستان ما فوتبال نیست؛ بلکه چالش‌ها، تغییرات اجتماعی و مسائلی است که زنان و نسل‌های مختلف در جامعه امروز با آن‌ها مواجه هستند.

مدیریت همزمان کارگردانی و بازیگری چالش‌های خاص خود را دارد

برنا: شما در این نمایش هم بازیگر هستید و هم کارگردان. مدیریت همزمان این دو نقش چه چالش‌هایی برایتان دارد؟

تیرانداز: حضور همزمان در این دو نقش بسیار دشوار است. گاهی آرزو می‌کنم که فقط به کارگردانی بپردازم تا بتوانم با آرامش بیشتری جزئیات را مدیریت کنم، اما واقعیت این است که شرایط بازیگران نیز کار را دشوارتر می‌کند؛ بسیاری از بازیگران حرفه‌ای درگیر پروژه‌های دیگری هستند و پیدا کردن بازیگر مناسب در بازه سنی مورد نظر من سخت‌تر شده است. این مسائل باعث شده بخشی از تمرکزم روی بازیگری باشد و کمتر بتوانم به بخش‌هایی از کارگردانی که نیاز به زمان و دقت بیشتری دارند بپردازم.

دوست داشتم رؤیا را الهام کردا بازی کند

برنا: درباره روند و دلیل انتخاب بازیگران این اثر توضیح دهید.

تیرانداز: روند انتخاب بازیگران براساس متن جدید و نیاز‌های داستانی شکل گرفت. در ابتدا علیرضا ثانی‌فر را برای همکاری دعوت کردم و خوشبختانه پذیرفت. بعد از آن خاطره اسدی به گروه ما پیوست و جای یکی از بازیگرانی را گرفت که به دلایلی نتوانسته بود؛ ادامه دهد. بهار دهقان هم یکی از شاگردان من است که در این نمایش نقش‌آفرینی می‌کند.

برای نقش خودم (رؤیا) در این نمایش ابتدا الهام کردا در ذهنم بود اما به دلیل برنامه‌های کاری او این انتخاب ممکن نشد؛ به همین دلیل فرایند انتخاب بازیگر کمی پیچیده شد و در نهایت تلاش کردم ترکیبی مناسب و هماهنگ با داستان ایجاد کنم.

«جیمی جامپ» از نگاه تک‌بعدی فاصله می‌گیرد

برنا: نمایش «جیمی جامپ» علاوه بر پرداختن به موضوع فساد، به لایه‌های درونی شخصیت‌ها نیز توجه دارد. چگونه این روایت چندلایه را به یکدیگر مرتبط کردید؟

تیرانداز: اگرچه بستر داستان ما فوتبال است، اما موضوع اصلی عشق افراطی به چیزی است که می‌تواند به نابودی فرد منجر شود. این عشق در مقابل فساد گسترده در جامعه قرار می‌گیرد. داستان به روابط عاطفی شخصیت‌ها و تصمیماتی که آن‌ها در مواجهه با شرایط می‌گیرند، می‌پردازد. انتخاب فوتبال به‌عنوان بستر داستانی به دلیل تازگی و جذابیت این موضوع در تئاتر بود. نمایش تلاش دارد از نگاه تک‌بعدی فاصله بگیرد و جنبه‌های مختلف زندگی، از احساسات و روابط تا مسائل اجتماعی و حتی سیاسی را نشان دهد. هدف اصلی ما نمایش واقعیت چندوجهی زندگی انسان‌ها بوده است.

برنا: در حقیقت سه نسل مختلف زن را در داستان به تصویر کشیدید...

تیرانداز: داستان بر سه نسل مختلف تمرکز دارد نسل کنونی، نسل گذشته که خودم نماینده‌اش هستم و نسل میانه که میان این دو قرار دارد. دلیل اصلی اعمال نسل جدید، ریشه در رفتار‌های نسل گذشته دارد. این ارتباط میان نسل‌ها برایم بسیار مهم بود چرا که نشان می‌دهد چگونه گذشته می‌تواند بر آینده تأثیر بگذارد. علاوه بر آن موضوع عشق افراطی برایم جذاب بود؛ عشقی که ممکن است همه‌چیز را در ظاهر خوب جلوه دهد، اما در نهایت نابود‌کننده است. برای من، نمایش این موضوع که یک زن عادی می‌تواند متفاوت فکر و عمل کند بخشی از زیبایی داستان بود.

برنا: همزمان با نمایش «جیمی جامپ» سریالی هم به نام «سوجان» دارید که در دوره‌ای از تاریخ معاصر روایت می‌شود. این کار با فضای مدرن و امروزی «جیمی جامپ» کاملاً متفاوت است. درباره این سریال برای ما بگویید.

تیرانداز: سریال «سوجان» یک پروژه تاریخی است و من زمانی به این کار پیوستم که تقریباً سه سال از شروع آن گذشته بود. به همین دلیل امکان مطالعه کامل متن را نداشتم و بیشتر به اعتماد و اطلاعاتی که از داستان و مونتاژ‌های انجام‌شده دریافت کردم، نقش را پذیرفتم. برای من کار در پروژه‌های تاریخی همیشه جذاب بوده است؛ چرا که به بازیگر این فرصت را می‌دهد که در بستر رویداد‌های گذشته نقش‌آفرینی کند. در این سریال، نقشی که من ایفا می‌کنم، صرفاً یک زن سرهنگ نیست؛ «سوجان» تلاش می‌کند به روابط انسانی عمیق‌تر بپردازد و این جنبه برای من بسیار جذاب است. از این منظر نقش، پیچیدگی‌هایی داشت که با موقعیت‌های متفاوتی همراه بود و همین جذابیت باعث شد این کار را بپذیرم و با اشتیاق روی آن کار کنم.

برنا: چه اندازه مطالعه درباره فرهنگ یا تاریخی که یک بازیگر روایت‌گر آن است؛ اهمیت دارد؟

تیرانداز: مطالعه در این زمینه خیلی اهمیت دارد. گاهی وقت‌ها بازیگر در بستر تاریخی کار می‌کند اما کاراکتر او هیچ ارتباط مستقیمی با آن تاریخ ندارد، اما زمانی که کاراکتر مستقیماً به تاریخ متصل است، مثل شخصیت‌هایی که مثلا در سریال معمای شاه‌ می‌بینیم، نیاز است که بازیگر کاملاً با فرهنگ و شرایط آن دوره آشنا باشد. این آگاهی باعث می‌شود نقش‌پردازی واقعی‌تر و باورپذیرتر باشد.

سریال «سوجان» روایتی از تاریخ معاصر و ارتباط میان نسل‌ها

برنا: درباره سریال سوجان و ارتباط آن با تاریخ معاصر بیشتر توضیح دهید. این پروژه قرار است چگونه پیش برود؟

تیرانداز: این سریال سه دوره زمانی از سال ۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷ از ۱۳۵۷ تا ۱۳۸۰ و در نهایت از سال ۱۳۸۰ به بعد را که داستان زندگی چند نسل از مادربزرگ تا نوه و نتیجه است را نشان می‌دهد. تنوع زمانی و ارتباط بین نسل‌ها جذابیت خاصی به کار می‌دهد، هرچند چالش‌هایی مانند نمایش لهجه‌ها و وفاداری به جزئیات تاریخی هم وجود دارد.

برنا: با توجه به تغییرات مخاطبان تلویزیون آیا هنوز سریال‌ها تأثیرگذاری گذشته را دارند؟

تیرانداز: متأسفانه مخاطبان تلویزیون نسبت به گذشته به‌ویژه در شهر‌های بزرگ بسیار کمتر شده‌اند. شاید در شهرستان‌ها این تأثیر همچنان وجود داشته باشد، اما دیگر به ندرت پیش می‌آید که سریال‌هایی مانند  ستایش یا دودکش خیابان‌ها را خلوت کند.

سال آینده نمایشی را که با نوشین تبریزی نوشته‌ایم، به صحنه خواهم برد

برنا: این روز‌ها مشغول چه پروژه‌ای هستید؟

تیرانداز: چند پیشنهاد داشته‌ام اما این روز‌ها با دقت و وسواس بیشتری کار‌ها را انتخاب می‌کنم. علاوه بر این قصد دارم سال آینده نمایشی را که با نوشین تبریزی نوشته‌ایم، اجرا کنم. البته تولید تئاتر به دلیل هزینه‌های بالا سخت شده است، اما این پروژه جزو برنامه‌هایم قرار دارد.

خبرنگار: تبسم کشاورز

انتهای پیام/