سیر تا پیاز نشست خبری ۱۰۰ روزه معاونت علمی/ از طراحی دستیار هوشمند رئیس جمهور تا دریافت حقوق ماهانه برای دانشجویان دکترا

به گزارش خبرنگار علمی و فناوری خبرگزاری برنا، حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، در نشست خبری ۱۰۰ روزه خود که امروز در محل معاونت علمی برگزار شد، به تشریح برنامه‌ها و اقدامات خود پرداخت. ماحصل صحبت ها و اتفاقات این جلسه ویژه را می‌توانید در زیر بخوانید.

طراحی دستیار هوش‌مصنوعی برای رئیس‌جمهور و وزرا

افشین اعلام کرد: طراحی دستیار هوشمند برای رئیس‌جمهوری در دستور کار قرار گرفته و این پروژه که از هم‌اکنون آغاز شده است، طی شش ماه آینده آماده خواهد شد. این دستیار هوشمند برای تمامی وزرا نیز طراحی خواهد شد، به‌گونه‌ای که هر وزیر بتواند در حوزه کاری خود از یک دستیار هوشمند بهره‌مند شود. او تأکید کرد که این تنها آغاز بهره‌گیری از ابزار‌های هوش‌مصنوعی در کشور است و این روند به‌تدریج توسعه خواهد یافت.

وی توسعه هوش‌مصنوعی در معاونت علمی را در چهار حوزه اصلی شامل نیروی انسانی، زیرساخت‌ها، دسترسی به داده‌ها و توسعه سیستم‌عامل بومی خلاصه کرد.

افشین با اشاره به ظرفیت‌های کشور در حوزه نیروی انسانی گفت: برای تمامی دانشگاه‌ها و نخبگان طرح‌هایی تعریف شده که اجرای آنها آغاز شده است.

معاون علمی رئیس‌جمهوری با اشاره به برنامه‌های این معاونت در حوزه دسترسی به داده‌ها اظهار داشت: پلتفرم‌ها و سکو‌هایی برای جمع‌آوری و تسهیل دسترسی به داده‌ها توسعه یافته است که باید به شکل مناسب مورد استفاده قرار گیرند.

وی همچنین درباره توسعه زیرساخت‌های هوش‌مصنوعی توضیح داد: کشور نمی‌تواند از تولید تراشه‌ها و فناوری‌های میکروالکترونیک غافل بماند، از همین رو پروژه ملی سهند تعریف شده است که شامل تولید سیلیکون با گرید ۹۹.۹۹ و ساخت ویفر می‌شود.

افشین بزرگ‌ترین آرزوی خود را در زمان تصدی این سمت، ایجاد "شهر میکروالکترونیک" عنوان کرد و از تدوین و آغاز اجرای این برنامه خبر داد.

طرح جامع هوش مصنوعی ایران؛ نقشه‌ای برای آینده‌ای مبتنی بر فناوری‌های نوین

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور با اشاره به تصویب طرح جامع هوش مصنوعی در ۱۱ مهرماه از تلاش برای ارزیابی دقیق الزامات و قوانین آن خبر داد و افزود: ما در این مسیر بررسی کرده ایم که جهان در حوزه هوش مصنوعی چه اقداماتی انجام داده است، تا ما نیز بتوانیم در رقابت جهانی سهمی اساسی ایفا کنیم.

افشین به اهمیت جهانی این موضوع اشاره کرد و گفت: مبحث هوش مصنوعی به قدری در سطح بین المللی اهمیت دارد که ایالات متحده قانونی به نام CHIPS Act را به تصویب رسانده است. این قانون، بودجه‌ای بالغ بر ۲۰۰ میلیارد دلار برای پیشرفت‌های نوین از جمله هوش مصنوعی، اختصاص داده است.

وی افزود: تصویب این قانون در آمریکا نشان دهنده اهمیت بی حد و حصر هوش مصنوعی در دنیای امروز است و ما نیز در ایران با تصویب طرح جامع خود، به دنبال بهره برداری از پتانسیل‌های این فناوری و جایگاه یابی مناسب کشورمان در نقشه فناوری جهانی هستیم.

افشین در این نشست خبری جزئیات طرح جامع هوش مصنوعی ایران را تشریح و بر تمرکز طرح بر سه محور اصلی تأکید کرد. این طرح که به تازگی به تصویب مقامات عالی نظام رسیده است، به دنبال استفاده بهینه از مزیت‌های بومی کشور و تکمیل زیرساخت‌های حیاتی برای پیوستن به رقابت جهانی در زمینه هوش مصنوعی است.

زیرساخت‌های هوش مصنوعی

افشین در ادامه سخنان خود به بررسی بخش کلیدی دیگری از طرح جامع هوش مصنوعی، یعنی زیرساخت اشاره و تاکید کرد: این بخش به دو مؤلفه اصلی «زیرساخت محاسباتی» و «زیرساخت اصلی» تقسیم می‌شود. زیرساخت محاسباتی شامل سخت افزار‌هایی مانند CPU و GPU است. «زیرساخت اصلی» نیز به تولید و طراحی تراشه‌ها مربوط می‌شود.

پروژه ملی سهند؛ گامی به سوی خودکفایی در تولید تراشه‌های هوش مصنوعی

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهور به پروژه ملی سهند اشاره کرد و این پروژه را یکی از کلیدی‌ترین عناصر در زمینه توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی در ایران برشمرد و خاطرنشان کرد: این پروژه به تولید سیلیکون به صورت ویفر پرداخته و به ویژه بر تولید ویفر‌های هوش مصنوعی با گرید ۹ که پیش نیاز تراشه‌های هوش مصنوعی محسوب می‌شود، تمرکز دارد.

افشین توضیح داد: دستیابی به ویفر‌های با کیفیت بالا، به ویژه ویفر‌های هوش مصنوعی، مرحله‌ای اساسی در فرآیند تولید تراشه‌های پیشرفته است. این ویفر‌ها به عنوان ماده اولیه برای ساخت تراشه‌های مورد نیاز در سیستم‌های هوش مصنوعی عمل می‌کنند و کیفیت آنها تأثیر مستقیمی بر عملکرد سیستم‌های هوش مصنوعی خواهد داشت.

وی ادامه داد: پس از تولید ویفر‌های با کیفیت، نیازمند ماشین آلات و تجهیزات مناسب برای تولید تراشه‌های هوش مصنوعی نیز هستیم. این مرحله از تولید نیز به خودی خود نیازمند سرمایه گذاری کلان و تکنولوژی‌های پیشرفته است.

 به گفته افشین، برای رسیدن به زیرساخت عمیق مدنظر و برآورده کردن نیاز‌های روزافزون در این زمینه، باید گام‌های جدی و هزینه بر برداشته شود. مسیر دستیابی به این اهداف زمان‌بر است و به تدوین یک استراتژی جامع نیاز دارد.

راه اندازی نخستین مزرعه GPU با حمایت معاونت علمی

وی از ایجاد نخستین دیتا سنتر و مزرعه جی پی یو در اوایل سال ۱۴۰۴ خبر داد و گفت: این اقدام به‌عنوان یک گام اساسی در جهت تقویت زیرساخت‌های هوش مصنوعی در کشور به شمار می‌رود و نشان‌دهنده عزم جدی برای فراهم آوردن بستر لازم برای توسعه فناوری‌های پیشرفته است. این تجهیز می‌تواند موانع زیرساختی که تاکنون پیشرفت‌های ما را متوقف کرده بود، برطرف کند.

افشین تصریح کرد: تاکنون به هیچ یک از شرکت‌هایی که درخواست جی پی یو داشتند پاسخ مثبت ندادیم و تمرکز ما بر ایجاد یک معماری مشخص در زمینه استفاده و توسعه GPU‌ها است؛ ما به دنبال تعیین یک چارچوب منسجم هستیم تا سرمایه‌گذاران بخش خصوصی بتوانند با اطمینان در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند.

معاون علمی رئیس جمهور در ادامه به چرایی و چگونگی انقلاب صنعتی هوش مصنوعی در آینده نزدیک پرداخت و تأکید کرد: در دوران انقلاب‌های صنعتی اول و دوم، قدرت و نفوذ تنها در دستان ثروتمندان بود؛ اما در این عصر جدید، “دیگر پول معنا ندارد؛ بلکه یک معماری بهینه و درست فکرشده، کارساز است.

وی به برگزاری جلسات با شرکت‌های مختلفی که در زمینه هوش مصنوعی فعالیت دارند اشاره کرد و اضافه کرد: در این جلسات ما از اعطای گرنت ۵۰ درصدی معاونت برای پیشبرد پروژه‌های آنها خبر دادیم؛ با این حال، خواسته اصلی آنان تامین زیرساخت است، نه پول.

طراحی سیستم عامل ملی هوش مصنوعی با الگوریتم‌های بومی به عنوان دستاوردی جدید

افشین در ادامه، بخش چهارم طرح جامع هوش مصنوعی را “سیستم عامل” خواند و گفت: الگوریتم‌های موجود که می‌تواند یادگیری عمیق ایجاد کند، درحال حاضر الگوریتم‌هایی مانند OPEN AI و GOOGLE و ... هستند؛ اما خوب است که خودمان نیز در این زمینه گام‌هایی برداریم.

وی افزود: برای این منظور، یک دانشگاه کشور را به عنوان محور قرار دادیم که سیستم عامل ملی هوش مصنوعی را ایجاد کنیم.

افشین طراحی الگوریتم‌ها و سیستم‌عامل‌های بومی را گام دیگری در توسعه هوش‌مصنوعی عنوان کرد و افزود: یکی از دانشگاه‌های کشور با حضور تیمی متشکل از ۷۰ استاد برجسته، پروژه توسعه الگوریتم‌ها و سکوی بومی هوش‌مصنوعی را آغاز کرده است. توسعه این سکوی بومی از مهرماه آغاز شده و نسخه آزمایشی آن طی شش ماه آینده ارائه می‌شود. نسخه کامل این سکو نیز ظرف یک سال آینده آماده بهره‌برداری خواهد شد.

معاون علمی تأکید کرد: با تکمیل این سکوی بومی، تمامی حمایت‌های ما در حوزه هوش‌مصنوعی بر اساس این زیرساخت بومی انجام خواهد شد.

افزایش آگاهی عمومی درباره هوش مصنوعی با تولید پادکست‌های آموزشی

وی با اشاره به چالش‌های فعلی در زمینه هوش مصنوعی خاطرنشان کرد: مشکلی که با هوش مصنوعی داریم این است که میزان اطلاعاتی که افراد از اهمیت آن دارند، از عمق اطلاعات آن اطلاعی ندارند. به همین منظور، افشین از برنامه‌ریزی برای تولید پادکست و محتوای صوتی خبر داد تا به آگاهی عمومی در این زمینه کمک کند.

ورود قطار ملی به ناوگان تهران تا پایان سال ۱۴۰۳

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهور گفت: پروژه ساخت قطار ملی پس از بیش از یک دهه بلاتکلیفی و تأخیر به دلیل عدم تأمین منابع مالی، سرانجام به نتیجه رسیده است.

وی با اشاره به انتقال این پروژه به معاونت علمی در دوره جدید بیان کرد: خوشبختانه منابع مالی موردنیاز این پروژه، به میزان ۳۰ میلیون دلار، تأمین شده است و شهرداری نیز عزم خود را برای اجرای این پروژه جزم کرده است.

افشین افزود: تا پایان امسال، دو رام قطار ملی با هفت واگن به ناوگان حمل‌ونقل تهران اضافه خواهد شد. در حال حاضر، ساخت اولین رام به پایان رسیده و تست‌های لازم با موفقیت انجام شده است. این قطار تاکنون ۵ هزار کیلومتر راهبری موفق داشته است.

وی همچنین از آغاز پروژه دوم قطار ملی خبر داد و گفت: در این مرحله، قطار پنج واگنه بومی برای استان‌های اصفهان، تبریز و مشهد طراحی و ساخته خواهد شد. این پروژه به‌عنوان ساخت بار اول به شرکت مپنا واگذار شده و معاونت علمی مسئولیت ریسک‌های این پروژه را بر عهده گرفته است.

حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، در اولین نشست ۱۰۰ روزه خود، ستاد‌های توسعه فناوری معاونت علمی را به‌عنوان موتور و اتاق فکر این معاونت معرفی کرد.

تجمیع ستادهای علمی از ۲۳ به ۷ ستاد

وی با اشاره به افزایش تعداد ستاد‌ها به ۲۳ ستاد، این عدد را قابل توجه دانست و گفت: با وجود این، این بخش‌ها تضعیف شده‌اند و ما برای ساماندهی، اقدام به تجمیع ستاد‌ها کرده‌ایم.

افشین با تأکید بر هماهنگی‌های انجام‌شده با شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تجمیع ستاد‌هایی که مصوبات این شورا را دارند، اعلام کرد: قرار است تعداد ستاد‌های معاونت علمی و فناوری به ۷ تا ۹ ستاد کاهش یابد.

وی همچنین با اشاره به برنامه‌های معاونت برای بهینه‌سازی ساختار ستاد‌ها اظهار داشت: به دنبال جذب نیرو‌های جدید یا ایجاد کادر‌های اضافی نیستیم. هدف ما چابک‌سازی و افزایش مشارکت بخش خصوصی است. در این راستا، قصد داریم با اندیشکده‌ها و بخش خصوصی همکاری کنیم.

به گفته افشین، فرآیند تجمیع ستاد‌ها آغاز شده و وضعیت آنها تا سال آینده مشخص خواهد شد.

رونمایی از هواپیمای ۸ نفره به زودی

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری همچنین درباره آخرین وضعیت پروژه طراحی و ساخت هواپیمای ۷۲ نفره اظهار داشت: ما هیچ‌گونه مانعی برای اجرای طرح‌های فناورانه ایجاد نمی‌کنیم و این طرح‌ها با حمایت معاونت علمی ادامه دارند.

وی با اشاره به برگزاری نمایشگاه هوایی در جزیره کیش در هفته آینده افزود: در این نمایشگاه، هواپیمای ۸ نفره رونمایی خواهد شد و مذاکراتی برای تحویل این هواپیما به شرکت هواپیمایی ماهان در حال انجام است.

قانون رمزارز در راه مجلس

وی با اشاره به برنامه‌های معاونت علمی برای توسعه رمز ارز‌ها توضیح داد: بانک مرکزی تاکید دارد که حاکمیت پول باید حفظ شود که با این دیدگاه موافقیم ولی جلوی توسعه فناوری را نمی‌توان گرفت و حوزه‌های نوآورانه‌ای مانند فین تک در لبه دانش قرار دارد که لازم است در کشور توسعه یابد.

افشین افزود: با توافق خوبی که با بانک مرکزی داشتیم در زمینه پیش نویس قانون رمز ارز مورد توافق با بانک مرکزی رسیدیم و این پیش نویس به این بانک ارسال شده است.

معاون علمی رییس جمهور از طرح قانون رمز ارز در ماه جاری در. جلسه مجلس شورای اسلامی خبر داد و یادآور شد: ما تلاش داریم تا مشکلات شرکت‌های فعال در حوزه رمز رفع شود. 

حل مشکل استخدام اساتید دو تابعیتی در دانشگاه‌ها 

افشین درباره برنامه کانکت (ارتباط با متخصصان ایرانی خارج از کشور) و برنامه معاونت در حوزه بازگشت نخبگان به کشور در دوره جدید گفت: برنامه کانکت برنامه بسیار خوبی است و اصلا آن را لغو نمی‌کنیم و حتی تلاش می‌کنیم در این بخش گرنت‌ها را افزایش دهیم.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور ادامه داد: در شورای عالی انقلاب فرهنگی در حال پیگیری هستیم که استخدام اساتید دارای تابعیت دوگانه به عنوان هیات علمی را در دانشگاه حل کنیم.

این موضوع را یک خود تحریمی می‌بینم. اساتید با تابعیت دوگانه در حال حاضر با مشکل استخدام و تبدیل وضعیت رو به رو هستند که فکر می‌کنم این مشکل به زودی برطرف می‌شود.

تقویت صادرات درمنطقه

وی با اشاره به اینکه تمرکز ما در بحث صادرات، صادرات در منطقه است، گفت: نمایشگاه واردات محصولات دانش بنیان ایرانی در افغانستان به زودی برگزار می‌شود. برای صادرات تمرکز ویژه بر کشور‌های آفریقایی داریم.

افشین در ادامه اعلام کرد که آی هیت ایران در چین به زودی راه اندازی می‌شود و ارتباط ما در حوزه بین المللی در دوره جدید صادرات محور است نه بازدید محور.

راه‌اندازی سامانه یکپارچه معاملات به زودی

افشین ایجاد سامانه یکپارچه معاملات خبر داد و یادآور شد: این سامانه از سوی یکی از شرکت‌های دانش بنیان توسعه یافته است و در صورتی که فردی می‌خواهد خانه و خودرو خود را به فروش برسانند در این سامانه مورد مطالعه را در این سامانه بارگذاری می‌کنند و در آن اطلاعاتی در خصوص استعلام افراد و کالای مورد معامله، میزان خلافی، میزان استفاده از بیمه خسارت، قطعات تعویضی در خودرو و ... نمایش داده می‌شود.

وی اضافه کرد: این سامانه با همکاری اداره ثبت، نیروی انتظامی و قوه قضائیه در حال راه اندازی است. 

آخرین وضعیت کارخانه آزادی 

معاون علمی در بخش دیگری از سخنان خود به بیان آخرین وضعیت کارخانه آزادی با بیان اینکه مالکیت این کارخانه دولتی نیست گفت: مالک این ملک می‌خواهد یا این ملک خریداری شود و یا ساکنان از این ساختمان خارج شوند.

وی افزود برای حل این مشکل تلاش کردیم تا بتوانیم با ساختمان‌های دولتی تهاتر کنیم چرا که جا به جایی تجهیزات مستقر در این ساختمان دشوار است. 

اختلاف وزارت بهداشت برای توزیع آنلاین دارو

افشین در خصوص چالش‌های شرکت‌های توسعه دهنده پلتفرم‌های توزیع آنلاین دارو گفت: در این زمینه وزارت بهداشت نگرانی‌هایی از توزیع آنلاین دارو دارد و دیوان عالی اداری رای به مجاز بودن توزیع آنلاین دارو داده است.

وی با بیان اینکه در این زمینه آیین نامه‌ای تدوین شده است از ارایه آن تا دو هفته آینده خبر داد و گفت: با این آیین نامه مشکلات شرکت‌های فعال در این حوزه رفع خواهد شد.

دریافت حقوق ماهانه برای دانشجویان دکترا محقق می‌شود/ حمایت‌های سه برابری برای پژوهشگران

حسین افشین، معاون علمی رئیس‌جمهوری، در پاسخ به سوال خبرنگار علمی و فناوری خبرگزاری برنا در خصوص وضعیت بنیاد ملی نخبگان و طرح‌های حمایتی گفت: نیروی انسانی در تمامی حوزه‌ها به ویژه در فناوری بسیار مهم است و بنیاد نخبگان نیز به دلیل اهمیت ویژه‌ای که در زمینه توسعه علمی و فناوری دارد، باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.

وی افزود: ما در این مدت تلاش کرده‌ایم تا آرامش را به بنیاد نخبگان بازگردانیم و وضعیت آن را به حالت سفید و آرامی بازگردانیم. یکی از اقدامات مهمی که در این زمینه انجام دادیم، فعال‌سازی طرح‌هایی بود که از سوی نخبگان تایید و مورد پذیرش قرار گرفت.

وی ادامه داد: در این راستا، طرح‌هایی که مورد تایید نخبگان هستند، فعال شده‌اند. یکی از این طرح‌ها، طرح شهید وزوایی است که به منظور حمایت از ۲۵۰۰ دانشجوی مستعد در شبکه نخبگان طراحی شده است. این دانشجویان در حوزه‌های مختلف مانند مسکن، ازدواج و تسهیلات مورد حمایت قرار می‌گیرند و تسهیلاتی به میزان ۵۵ میلیون تومان به آنها تعلق می‌گیرد.

معاون علمی رئیس‌جمهوری به طرح دیگر بنیاد نخبگان تحت عنوان «طرح شهید احمدی روشن» اشاره کرد و گفت: در این طرح، ۲۴۰ هسته پژوهشی و فناوری تشکیل می‌شود که هر کدام از این هسته‌ها بر روی یک مسئله واقعی متمرکز می‌شوند. در این طرح، استاد و دانشجویان با همکاری یکدیگر، پروژه‌ها را پیش می‌برند. در مجموع، حدود ۱۵۰۰ دانشجو در این طرح مشغول به کار خواهند شد. این طرح به‌ویژه از ارتباط خوب و کارآموزی بین صنعت و دانشگاه بهره‌مند خواهد شد.

معاون علمی رئیس‌جمهوری همچنین از طرح جدید برای دانشجویان دکترا خبر داد و گفت: طرح بعدی که به زودی رونمایی می‌شود، به دانشجویان دکترا اختصاص دارد. در این طرح، پس از دفاع از پروپوزال، به دانشجویان پژوهانه داده می‌شود تا بتوانند به‌طور ماهانه حقوق دریافت کنند و متمرکز بر تحقیق خود باشند. این طرح با همکاری وزارت علوم در حال تدوین است و هدف آن ایجاد تمرکز بیشتر بر روی تحقیقات دانشگاهی است.

وی همچنین به جایزه علامه طباطبایی اشاره کرد و افزود: این جایزه از سال ۹۸ به اجرا درنیامده بود، اما اکنون به‌طور جدی فعال شده است. این جایزه به برترین اساتید و چهره‌های علمی کشور تعلق می‌گیرد و تا کنون ۱۱۰ نفر از اساتید این جایزه را دریافت کرده‌اند. این جایزه به‌طور مستقل از درخواست‌ها و بر اساس شایستگی‌ها اهدا می‌شود و در روز معلم به برگزیدگان اعلام خواهد شد.

افشین از افزایش بودجه بنیاد علم ایران نیز خبر داد و گفت: بودجه بنیاد علم ایران سه برابر افزایش یافته است و تا اساتید بتوانند طرح‌های پژوهشی خود را تحت حمایت بنیاد قرار دهند. همچنین طرح‌هایی برای حمایت از پایان‌نامه‌های دانشجویان دکترا در حال اجرا است که این طرح‌ها تنها در شش حوزه خاص، از جمله هوش مصنوعی، کوانتوم، لیزر، میکرو الکترونیک، امنیت سایبری و تراژنیک، با حمایت ویژه تری نسبت به سایر حوزه‌ها روبه‌رو خواهند شد.

وی در خصوص طرح‌های مسکن برای نخبگان نیز گفت: در سفر‌های خود به استان‌های مختلف، از جمله یزد، قم، اصفهان و تهران، با نخبگان دیدار و دغدغه‌های آنان را شنیدم. استانداران این استان‌ها باید در راستای حمایت از مسکن نخبگان همکاری کنند. در حال پیگیری این مسئله هستیم که مسکن نخبگان را در چارچوب قانون جهش مسکن به‌عنوان مسکن‌های حمایتی قرار دهیم. این درخواست اکنون در مجلس در حال بررسی است و امیدواریم در آینده نزدیک بتوانیم با کمک نمایندگان مجلس، مسکن نخبگان را در قانون جهش مسکن لحاظ کنیم.

وی در پایان سخنان خود اظهار امیدواری کرد که با ادامه این حمایت‌ها، تعداد سرآمدان علمی کشور از ۶۹ نفر به ۱۵۰ نفر افزایش یابد. همچنین، وی تاکید کرد که هدف این حمایت‌ها، ایجاد انگیزه، اعتماد به نفس و بهبود شرایط نخبگان است تا بتوانند به‌طور مؤثرتر در حوزه‌های علمی و فناوری فعالیت کنند، این امر با شناسایی و حمایت از نخبگان در مجلات علمی معتبر تحقق خواهد یافت.

گزارش از: زهرا وجدانی

انتهای پیام/