آیا رویای اتصال رود دره های تهران تحقق یافتنی است؟ 

به گزارش خبرگزاری برنا، رود دره‌های شهر تهران با وجود اینکه باید به عنوان یک اندام طبیعی و اکولوژیک در اکوسیستم شهر تهران ایفای نقش کنند، به دلیل آسیب‌ها و تخریب‌های گسترده، در مسیر توسعه نامتوازن این کلانشهر کارکرد و عملکرد خود را در اکولوژی شهر تا حدود زیادی از دست داده‌اند. 

با توجه به این مسأله، شهرداری تهران سالهاست تلاش قابل توجهی برای بازگشت این اندام‌های طبیعی شهر به زندگی روزمره مردم و نیز بازگرداندن کارکرد‌های طبیعی آن در دستور کار خود قرار داده است. این مهم با تعریف پروژه «احیا و ساماندهی قنوات و رودخانه‌های شهر تهران» وارد فاز جدیدی از مدیریت رود دره‌های شهر تهران شد.

بعد از سالها تلاش بخش های مختلف شهرداری برای پاکسازی، احیا و اجرای طرح ژینایی در رود دره های تهران، امسال شاهد افتتاح فاز نخست اکوپارک فرحزاد در وسعت ۵۰ هکتار بودیم و مسئولان شهری اعلام کرده اند، برای اتصال پایتخت به طبیعت بکر سالیان دور و بازگشت مسیر طبیعی رود دره های پایتخت به حیات واقعی دست از تلاش بر نمی دارند و قرار است در فاز دوم، اکوپارک فرحزاد به پارک نهج البلاغه متصل شود. 

این اکوپارک که این روزهای پاییزی و در روزهای ابتدایی افتتاح، مناظر دلنشین هزار رنگی طبیعت را به تهرانی ها هدیه کرده است، امکان توسعه بیشتری نیز دارد. 

آنطور که کارشناسان می گویند، اتصال روددره فرحزاد به روددره کن از نظر جغرافیایی و زیست‌محیطی امکان‌پذیر است، اتصال این دو رود دره تهران را به یک شهر انسان محور با قابلیت های متعدد گردشگری  تبدیل می کند. 

روددره فرحزاد و روددره کن به دلیل قرارگیری در دامنه‌های شمال غربی تهران، به یکدیگر نسبتاً نزدیک هستند. فاصله میان این دو رود دره در مقایسه با رودهای دورتر تهران (مانند دربند یا درکه) کمتر است، اما به دلیل وجود ارتفاعات و موانع طبیعی مانند تپه‌ها و دره‌های فرعی، اتصال مستقیم آنها نیازمند مداخله‌های عمرانی گسترده است. 

البته در گذشته، احتمالاً رودهای تهران مسیرهای طبیعی یکپارچه‌تری داشتند، اما با توسعه شهری، این مسیرها قطع یا محدود شده‌اند. اگر رویکرد بازسازی اکوسیستم طبیعی و احیای مسیرهای قدیمی رودخانه‌ها مدنظر باشد، می‌توان مسیرهایی ایجاد کرد که این دو رود-دره را به هم متصل کند. 

اتصال این دو رود دره می‌تواند به تقویت جریان آب، تنوع زیستی و حیات گیاهی و جانوری کمک کند. این کار به ایجاد یک اکوسیستم پیوسته کمک می‌کند که در کاهش آلودگی هوا و بهبود وضعیت محیط زیست منطقه مؤثر است. 

اما از طرف دیگر، هرگونه مداخله انسانی می‌تواند خطر تخریب اکوسیستم‌های موجود و ایجاد آلودگی را افزایش دهد. این موضوع نیازمند مطالعات زیست‌محیطی دقیق است. 

البته با توجه به وجود موانع طبیعی مثل ارتفاعات و تپه‌های بین این دو روددره ممکن است نیاز به تونل‌سازی یا مسیرهای انحرافی داشته باشد و باید یادآوری کرد که بخش‌هایی از مسیر احتمالی توسط مناطق مسکونی، جاده‌ها و زیرساخت‌های شهری اشغال شده‌اند. 

با وجود هزینه های کلانی که این اتصال می تواند برای پایتخت داشته باشد، اما این اتصال می‌تواند به پایداری منابع آبی هر دو رود کمک کند. ایجاد یک مسیر پیوسته می‌تواند به توسعه گردشگری منطقه کمک کند. و مهمتر از همه با مدیریت بهتر جریان آب، خطر سیلاب در فصول بارانی کاهش می‌یابد. 

برای رسیدن به این رویا، راههای جایگزینی هم وجود دارد و اگر اتصال مستقیم غیرممکن باشد، می‌توان از راه‌های غیرمستقیم مانند ایجاد کانال‌های زیرزمینی سود جست، طراحی مسیرهای پیاده‌روی یا سبز که نمادین دو روددره را به هم وصل کنند، همچنین اتصال اکولوژیک از طریق کاشت درختان و پوشش گیاهی پیوسته هم خالی از لطف نیست. 

اتصال روددره فرحزاد به روددره کن امکان‌پذیر است، اما نیازمند مطالعات جامع، هماهنگی بین نهادهای مختلف و رویکردی پایدار است تا از تخریب محیط زیست جلوگیری کرده و فواید اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی تضمین شود. 

انتهای پیام/