
بیش از آن که فرهنگ ایرانی در تهدید کِیپاپ (موسیقی پاپ کره) و دیگر صنعتهای موسیقی جهانی و بینالمللی باشد؛ تربیت نسل آیندهساز ایرانی است که از سوی خوانندگان و چهرههای مشهور وطنی در معرض خطر قرار دارد. همچنان که پیش از این باشگاه جوانی خبرگزاری برنا در پروندهای تفصیلی دلایل حمایت نوجوانان از «تتلو» را بررسی کرده بود؛ حال «ساسی مانکن» است که هرسال با آهنگهای مبتذل که بویی از هنر نبردهاند، توجهها را به خود جلب میکند.
مصطفی آبروشن جامعه شناس در گفتوگو با خبرنگار باشگاه جوانی خبرگزاری برنا درباره حمایت نوجوانان از ایدههای مبتذل گفت: «یکی از مهمترین دلایل حمایت نسل جوان از این موسیقیها، جذابیتهای بصری و رسانهای است. همچنان که در دنیای امروز، رسانهها و شبکههای اجتماعی نقش عمدهای در معرفی و ترویج موسیقی دارند؛ بسیاری از آهنگهای مبتذل نیز با تصاویر جذاب و تحریکآمیز همراه هستند که توجه نوجوانان را جلب میکند. به عبارت دیگر این جذابیت بصری میتواند دلیلی به شمار آید که نوجوانان بدون توجه به محتوای واقعی متن آهنگ، جذب آن شوند.»
حمایت از موسیقیهای مبتذل از رفتارهای «انطباق با گروه» است
حالا که صحبت از موسیقی مبتذل است؛ کار این خوانندهها به جایی رسیده که برای بازدید و یا حتی ایجاد حواشی بیشتر از روایت مسائل انحرافی و غیراخلاقی عبور کرده و دست به تمسخر مقدسات و اعتقادات یک ملت و حتی یک دین میزنند که در نوع خود، قباحتی بیمثال به شمار میآید که در دنیای هنر جایی ندارد.
وی با اشاره به تأثیر گروه همسالان ادامه داد:« با توجه به این که نوجوانان به شدت تحت تأثیر محیط اجتماعی خود قرار دارند؛ از همین رو به پذیرش و تأیید از سوی دوستان و اطرافیان تمایل و نیاز دارند. به عنوان مثال اگر آهنگی در میان این قشر به محبوبیت برسد؛ دور از ذهن نخواهد بود اگر نوجوانان به آن گوش کرده و حتی دست به حفظ این موسیقیها بزنند. این نوع الگوی رفتاری به عنوان یک نشانه از انطباق با گروه شناخته میشود.»
اگرچه انتشار این موسیقیها به عنوان «ترند» روز پولهای کلانی در چنته دارد؛ اما حتی به عنوان «نشاط اجتماعی» شناخته نخواهند شد. موسیقی یا هر اقدام دیگری که کودکان را به بلوغ زودرس نزدیک کرده و از دنیای معصومانه کودکی بیرون بکشد، با اهانت و تمسخر دین رسمی یک کشور همراه باشد و حتی بازیگر فیلمهای بزرگسالان را در موسیقی مشارکت دهد؛ جایی برای نشاط باقی نمیگذارد، چه برسد به آن که اجتماعی هم باشد.
متن آهنگهای مبتذل بر رفتار نوجوانان تأثیرگذار خواهد بود
این جامعه شناس با بیان این که متن آهنگهای مبتذل، الگوهای رفتاری منفی را ترویج میدهد که قطعا بر رفتار نوجوانان تأثیرگذار خواهد بود افزود: «اگرچه بخشی از میل نوجوانان به آهنگهای مبتذل و هنجارشکن ناشی از جذابیتهای ظاهری آنها است؛ اما به عنوان بازتابی از جستجوی هویت، نیاز به پذیرش اجتماعی و ابراز احساسات در این دوره حساس زندگی نیز شناخته میشود.»
نشر و ترویج این موسیقیها نه تنها مصداقی از هنر نیست؛ بلکه پشت پایی است که به فرهنگ، تمدن، ادب و حرمت دیرینه ایران میخورد. از خانوادهای که این موسیقیها را به حریم خانه و خانواده خود راه میدهند نیز نمیتوان انتظار فرهیختگی داشت چرا که هر آن چیز که گوش بشنود بر روی زبان میآید؛ همچنان که عطار نیشابوری پیش از این گفته: هرچه در فهم تو آید آن بود مفهوم تو!
این تحلیلگر مسائل اجتماعی جستجوی یافتن برای یک هویت مستقل را اولین دلیل استقبال نوجوانان از این موسیقیها دانست و تشریح کرد: «با توجه به این که نوجوانان برای جدایی از دنیای کودکی تلاش میکنند؛ آهنگهای هنجارشکن نیز به طور معمول حاوی پیامهایی هستند که با احساسات، آرزوها و چالشهای این قشر همخوانی دارد. به عبارت دیگر این آهنگها به نوجوانان امکان ابراز احساسات سرکوبشده یا نارضایتیها را میدهد که حرکتی به سمت بزرگسالی نیز تلقی میشود.»
آبروشن نوجوانی را یکی از حساسترین و بحرانیترین دورههای زندگی دانست و اظهار کرد: «با توجه به این که فرد در دوره نوجوانی همواره در پی هویتسازی، استقلال و کشف جهان پیرامون خود است؛ در این مرحله، موسیقی به عنوان یک ابزار ارتباطی و ابراز وجود، نقش بسزایی در این دوران حساس ایفا میکند. با این حال دلایل متنوعی وجود دارد که نوجوانان به آهنگهای مبتذل و هنجارشکن تمایل بیشتری نشان میدهند.»
نوجوان تحت تاثیر موسیقی به گروههای مختلف کشیده میشود
این جامعه شناس موسیقی دوران نوجوانی را به عنوان یک ابزار برای ابراز احساسات و تجربیات شخصی دانست و تشریح کرد: «با توجه به این که ایجاد تغییر مثبت در این روند مستلزم گفتوگو و درک بهتر بزرگترها از دنیای نوجوانان و همچنین ارائه راهکارهایی برای هدایت این قشر به سمت محتوای سازندهتر است؛ از همین رو به جای سرزنش کردن نوجوانان به خاطر انتخاب این نوع از موسیقی، باید به دنبال درک عمیقتری از نیازها و چالشهای این نسل آیندهساز باشیم و به عبارت دیگر فضایی برای بیان سالمتر احساسات نوجوان فراهم کنیم.»
وی با اشاره به نقش مهم انتخاب نوع و توجه به مضامین موسیقی در زندگی نوجوان خاطرنشان کرد: «همچنان که گوش دادن به موسیقی در زمانهای نامناسب مانند مطالعه باعث حواس پرتی شده و یکی از عوامل مهم کاهش تمرکز شناخته میشود؛ گوش دادن به موسیقی با مضامین تاریک یا غمانگیز نیز میتواند احساسات منفی در این گروههای سنی را تشدید کند. موسیقی یکی از مولفههای مهمی است که میتواند بر شکلگیری هویت نوجوانان تأثیر بگذارد و آنها را به سمت گروههای خاصی سوق دهد.»
انتهای پیام/