دکترای اکوتوریسم در منابع طبیعی قزوین/ مدیری که توسعه ذخیره گاههای جنگلی را اولویت می دهد

به گزارش خبرگزاری برنا از قزوین؛ با رویکرد دولت چهاردهم در استفاده بیشتر از بانوان توانمند در مسندهای مدیریتی و تاکید رئیس جمهور، در استان قزوین نیز دکتر نوذری استاندار در اجرای این روش و منش مدیریتی پای کار بوده و بانوان متعددی را در مسئولیت های بخشداری، مدیرکلی ادارات و حوزه های ستادی گمارده که برخی از آنها تاکنون موفق عمل کرده اند.

در همین راستا در یک ماه اخیر خانم دکتر «آزیتا اسدی» ازبانوان تحصیل کرده و جسوری است که با رویکرد و اعتمادی که رییس جمهور دولت چهاردهم در سپردن مسئولیت به بانوان دارد و با نگاه مثبت و عملیاتی دکتر نوذری توانسته در یکی از ادارات مهم و شاید با فرآیند سخت به عنوان مدیرکل وارد جرگه خدمت شود.

اسدی که در سازمان جهاد کشاورزی عملکرد خوبی در حوزه گردشگری کشاورزی داشت و با تحصیلات مرتبط و تخصصی خود در رشته جنگل و اکوتوریسم وارد مجموعه منابع طبیعی و آبخیزداری شده این فرصت را یافته تا ایده های خود را در این عرصه نیز عملیاتی کند و این بار آزمون سخت تر و البته تجربه ارزشمندتری را پیش رو دارد.

دکتر اسدی از بانوان پر انرژی، فعال و کاربلدی است که انگیزه زیادی برای خدمت دارد و با تحصیلات مرتبط خود به نظر می رسد بتواند در این عرصه موفق و اثرگذار عمل کند و البته این قضاوت در پایان دوره مدیریتش عادلانه تر صورت خواهد گرفت.

اعتماد به شایستگی های علمی، مدیریتی و اخلاقی بک بانوی کارشناس که تحصیلات عالیه در مالزی و تجربه کارشناسی در فرانسه را دارد با روحیه جسارت و انگیزه بالا می تواند نقش مهمی در توسعه متوازن استان با صیانت از منابع طبیعی ایفا کند.

البته باید اذعان کرد اداره منابع طبیعی و آبخیزداری نقش مهمی در حفظ و توسعه پایدار کشور دارد و این سازمان مسئول حفاظت، احیا و بهره برداری بهینه از منابع طبیعی مانند جنگلها، مراتع، آب و خاک است که همگی آنها برای زندگی انسان و سایر موجودات زنده ضروری است.

اگرچه قزوین نسبت به استانهای شمالی پوشش گیاهی کمتری دارد اما از طبیعت بکر، خاک حاصلخیز و جنگلهای مناسبی برخوردار است‌ و دارایی زیستی خوبی دارد و حفظ زمین بویژه اراضی مرغوب کشاورزی، جنگلها و مراتع از اهمیت ویژه ای برخوردار شده که باید از دست اندازی های متعدد به عرصه های آن جلوگیری شود.

قزوین دارای تنوع اقلیمی مناسبی هم است که بایستی با استفاده بهینه از روان آبها برای تغذیه مصنوعی آبهای زیرزمینی، جلوگیری از سیلابها، استفاده از روشهای نوین در کار جدی تر عمل کرد.

برای آشنایی با دیدگاههای مدیر جوان منابع طبیعی در گفتگوی اختصاصی دو ساعته با خانم اسدی سوالات متعددی را مطرح کردیم و پاسخ های لازم را دریافت کردیم که مطالعه آن برای علاقمندان می تواند چشم انداز روشنی را از این حوزه ترسیم کند.

برنا: لطفا در ابتدا کمی از گذشته و رشته تحصیلی خود بگویید.

اسدی: با تشکر از شما برای تدارک این گفتگو باید به اطلاع شما برسانم که از دانش آموزان دوره تیزهوشان اصفهان بودم و در رشته گرایش جنگل و منابع طبیعی دانشگاه گیلان تحصیل کردم و در کنکور مقطع ارشد نفر اول شدم و در دانشگاه تهران فوق لیسانس گرفتم و برای ادامه تحصیل به کشور مالزی رفتم و دکترای «اکوتوریسم» و «مدیریت پارک و تفرج گاههای جنگی» را اخذ کردم.
 
اعتقاد دارم توسعه پایدار با گردشگری محقق می شود لذا دو سال در کشور فرانسه در این فضاها و اداره مطالعات و جنگل کاری پاریس تجربه خوبی را بدست آوردم و هنگامی که به قزوین آمدم از سال 80 در منابع طبیعی استان مشغول به کار بودم و در اداره مهندسی مطالعات و اداره جنگل کارشناس مسئول، مدت 5 سال مسئول طرح و برنامه اداره کل و 6 سال رییس اداره فناوری اطلاعات و تحول اداری و در جهاد کشاورزی بعنوان مدیر پروژه گردشگری کشاورزی در بخش جنگل کاری و حوزه شور و ریاست گروه توسعه پایدار هم فعالیت کردم.  

برنا: آیا قبل از این مسئولیت پیشنهاد دیگری هم برای مسئولیت داشتید؟

اسدی: بله برای معاونت دفتر جنگل های خارج از شمال سازمان جنگلها و مراتع دعوت شدم اما به دلیل علاقه و وابستگی هایی که به استان قزوین داشتم ترجیح دادم در این استان که حوزه تورانی و ایرانی غنی دارد خدمت کنم.

برنا: آماری از وضعیت منابع طبیعی استان ارائه کرده و بفرمایید حوزه منابع طبیعی استان قزوین از نگاه شما چه ویژگی هایی دارد؟

اسدی: از مجموع 15 هزار و820 کیلومتر مربع مساحت استان قزوین حدود 60 درصد آن منابع طبیعی و 25 هزار هکتار اراضی شوره زار است و 853 هزار هکتار مرتع، 29 هزار هکتار بیابان، 10 ذخیره گاه جنگلی با 684 هکتار وسعت هم داریم.

برنا: با پذیرش مسئولیت در اداره منابع طبیعی چه چشم انداز و برنامه مهمی را ترسیم کرده و هدف گذاری کرده اید تا به آن برسید؟

اسدی: توسعه و شناسایی ذخیره گاههای جنگلی را در اولویت برنامه هایم قرار داده ام زیرا این منابع ارزشمند باید حفظ شوند لذا دو برنامه با عنوان« غنی سازی جنگل و توسعه آن» را جدی می گیریم و ذخیره جنگلی« ارس» در آبیک که درختان 500 ساله دارند و در منطقه« فشک» گونه بلوط و زالزالک که اقلیم منطقه را پذیرفته باید حفظ شده و توسعه یابد.

قرار است این ذخیره گاهها را در محدوده 5 تا 10 هکتار توسعه دهیم و در عرصه های طبیعی قرق را هم انجام دهیم تا از آسیب چرای دام در امان بماند و با آبیاری با کمک جوامع محلی آنها را حفظ کنیم.

درحال حاضر 10 ذخیره گاه جنگلی داریم و دو ذخیره گاه جدید هم با گونه های خاص در طارم و الموت شناسایی شده اند که با داشتن گونه های بنه، بلوط، ارس و بادام کوهی ظرفیت خوبی است که باید برای آن برنامه ریزی کنیم و خوشبختانه جوامع محلی متوجه شده اند که با صیانت از منابع خدادادی در قالب« گردشگری کشاورزی» می توانند به درآمدهای پایدار برسند و اگر این طبیعت حفظ شود، حتما بوم گردی هم رونق می گیرد.

 یک سری کارهای پژوهشی و چند کار مهم داریم که استفاده از «مالچ گیاهی» همچنین استفاده از گونه های مقاوم و کم آب بر مانند «تاغ» و« گون» و «صنوبر» با استفاده از پساب در دستور کار است که با چند مرحله فیلتراسیون بتوانیم پوشش گیاهی را ایجاد و توسعه دهیم و طرح« گیاه پالایی» را در برنامه داریم تا ابتدا در یک محدوده کوچک و سپس حجم بیشتری آن را عملیاتی کنیم و در این زمینه راه اندازی « پنجره واحد زمین» در دستور است

.برنا: آیا از نظر کارشناسان و تجارب دیگر کشورها هم در برنامه ها استفاده خواهید کرد؟

اسدی: بدون تردید رمز موفقیت در هر کاری بهره گیری از نظر کارشناسان و صاحب نظران است و من به تجربه جوامع محلی هم باور دارم و استفاده از تجربه کشورهای توسعه یافته را هم ضروری می دانم و در این مسیر حرکت خواهیم کرد و یک سری کار رویشی هم داریم و برای حفظ، توسعه و غنی سازی جنگل ها و ذخیره گاهها و توسعه جنگل اقدام خواهیم کرد.

بنظرم در کنار اجرای طرح های آبخیزداری باید جنگل کاری هم به موازات هم پیش برود و کارها و عملیات بیولوژیک و ساختارمند و شاخص  صورت گیرد که قابل مشاهده باشد لذا در کنار طرح های آبخیزداری موضوع توسعه گیاهان دارویی و کپه کاری هم در اولویت خواهد بود.

یک نکته هم قابل ذکر است که توسعه متوازن در همه شهرستانها و مناطق از رویکردهای ما خواهد بود و چون شهرستان آوج از نظر منابع طبیعی تقریبا «بکر» است باید این منطقه را بیشتر معرفی کنیم تا تعادل و توازن و رونق در عرصه توسعه منابع طبیعی رعایت شود و بتوانیم از تخریب این نعمت های الهی پیشگیری کنیم و در این میان از شرکت های دانش بنیان نیز استفاده خواهیم کرد و با کمک محققان این شرکتها یک پروژه دیگر را عملیاتی می کنیم.

برنا: موضوع ریزگردها از چالش های جدی استان و کشور است و با وجود بیابانهای اله آباد با مرز مشترک استانهای قزوین، تهران و البرز بی توجهی به این منطقه می تواند هر سه استان را با پدیده ریزگرد مواجه کند که هفته های اخیر هم پیامدهای آن را دیدیم، در این زمینه چه خواهید کرد؟

اسدی: کنترل ریزگردها و جلوگیری از گسترش بیابان یک ضرورت و کار مهم است که باید اقدامات گذشته بررسی و ارزیابی کارشناسی شود چون یک زهکشی ایجاد شده تا از شوری خاک کم کند و گسترش بیابان را متوقف کند که هنوز نیمه تمام است و حتما باید این طرح تکمیل شود.

دراین راستا چند کار مهم داریم که استفاده از «مالچ گیاهی» برای پوشش مناسب خاک و کنترل شن های روان از آن جمله است تا بتوانیم زیرپوشش آن گیاهان بیابان را رشد دهیم و قرق کنیم تا خاک تثبیت شود و در این کار استفاده از پساب در اولویت وضروری است.

همچنین استفاده از گونه های مقاوم و کم آب بر مانند «تاغ» و« گون» و «صنوبر» با استفاده از پساب در دستور کار است که با چند مرحله فیلتراسیون بتوانیم پوشش گیاهی را ایجاد و توسعه دهیم و طرح« گیاه پالایی» را در برنامه داریم تا ابتدا در یک محدوده کوچک و سپس حجم بیشتری آن را عملیاتی کنیم.

برنا: آیا برای کنترل بیابانها می توان از اعتبارات ملی و بین المللی استفاده کرد؟

اسدی: دقیقا چون این کار هزینه های سنگینی دارد هم باید از تهران و هم از مجامع بین المللی اعتبار بگیریم و تلاش کنیم سهمیه اختصاص دهند چون موضوع به سلامت همه انسانها بستگی دارد و توسعه ریزگرد برای کشورهای دیگر نیز مخاطره انگیز است مانند آنچه امروز از عراق برای استانهای جنوبی ما رخ داده است ولی ما هم بنا داریم با یک طرح مشترک توسط سازمان منابع طبیعی کشور طرح بزرگ و مهمی بنام« زراعت چوب» را با مشارکت بخش خصوصی پیگیری و اجرایی کنیم که کار سنگین و مهمی است که ابتدا باید با کمک محققان و پژوهشگران در یک سطح کوچک به صورت پایلوت اجرایی شود.

برنا: طرح پویش کاشت یک میلیارد درخت در کشور و 10 میلیون اصله در استان قزوین به کجا رسید؟

اسدی: این طرح بسیار خوبی است که در سطح کشور عملیاتی شده و ما هم آن را در سالهای گذشته اجرا کردیم و سالانه 200 هزار اصله توزیع می شد که این طرح به احیای نهالستانهای ما کمک شایانی کرده است.

نهالستان میلاد در فتح آباد که متروکه بود با این طرح شکل گرفت و ظرفیت آن دوبرابر شد و نهالستان سبحان با گونه های جنگلی رونق یافته و کارهای خوبی با مشارکت مردم صورت گرفت و ما امروز نهالستان دانش آموزی هم داریم که به کودکان کاشت درخت را آموزش می دهیم و همکاری بسیج هم به توسعه کار کمک کرده و امروز باید صنایع را هم وارد کار کنیم تا محوطه واحدهای صنعتی و تولیدی خود را با کاشت نهال فرحبخش و پاکیزه کنند.

این کار در راستای مسئولیت اجتماعی صنعتگران محسوب شده و به کاهش آلایندگی ها و پاکیزگی و سالم سازی محیط زیست هم کمک می کند و در استان قزوین سالانه باید 2 میلیون و پانصد هزار اصله نهال توزیع کنیم تا طرح در مدت چهارسال با کاشت 10 میلیون درخت تکمیل شود که این کار امسال شتاب خواهد گرفت.

برنا: در حوزه آبخیزداری چند طرح امسال اجرا می شود؟

اسدی: در بخش مرتع، جنگل کاری و آبخیزداری طرح هایی داریم که سه طرح آبخیزداری در سطح ملی است که یک مورد در حوضه سد سپید رود، یک مورد در حوضه آبخیز سدهای استان از جمله نهب که از آوج تا تاکستان را پوشش می دهد و در شهید اباد و یک مورد در حوضه های آبخیز مناطق فاقد سد که در آراسنج از اعتبارات ملی و در الموت رود مطالعات آغاز شده و در ماهین از اعتبارات محرومیت زدایی با کمک بسیج سازندگی اجرا می شود.

برنا: حریق در منابع طبیعی و مراتع از چالش های این بخش است برای کنترل آن چه خواهید کرد؟

اسدی: بدلیل تداوم خشکسالی و بی احتیاطی مردم همچنان شاهد حریق در منابع طبیعی هستیم که امسال با وقوع 21 فقره آتش سوزی در 138 هکتار شاهد خسارتهایی بوده ایم که تلاش کرده ایم این حوادث کاهش یابد.

در راستای پیشگیری و کاهش حریق با اطلاع رسانی و آگاهی بخشی و آموزش به جوامع محلی تلاش کرده ایم این حوادث کنترل شود و نیروهای شرکتی هم داریم که در مناطق بحرانی مستقر هستند که در صورت بروز حریق بلافاصله وارد ماموریت شده و تا رسیدن نیروهای حفاظت و ایمنی در کنترل حریق اقدام می کنند.

درحال حاضر در منطقه طارم 5 نیروی شرکتی بومی داریم و یک تیم واکنش سریع هم تشکیل شده و آموزش چهره به چهره هم آغاز شده و چوپانها هم آموزش دیده اند و این روند به کاهش حوادث کمک کرده است.

همچنین دوربین های پایش و حفاظتی در 5 نقطه راه اندازی و فعال شده و اولین استانی هستیم که این بخش را راه اندازی کرده ایم و امسال سه دوربین دیگر نصب خواهد شد و با استفاده از هوش مصنوعی برای کنترل مناطق اقدام کرده ایم.

برنا: میزان تخریب اراضی استان و پرونده های تشکیل شده چه تعداد بوده است؟ 

اسدی: برای تخریب 267 هکتار از اراضی تخریب شده استان پرونده تشکیل شده و در این زمینه راه اندازی « پرونده واحد زمین» در دستور است که به کنترل عرصه ها کمک می کند و پایش هم اهمیت دارد تا با استفاده از تصاویر ماهواره ای بتوانیم تغییر کاربری و تخریب اراضی را شناسایی و بموقع آن را کنترل و نظارت کنیم.

یکی از طرح های سازمان موضوع مدیریت یکپارچه عرصه هاست که باید در حوضه آبخیز در یک مدیریت واحد باشد که کلید این کار زده شده البته در استان با ادارات صمت و جهاد کشاورزی تعامل خوبی داریم تا از زمین بعنوان سرمایه ملی صیانت کنیم.

برخی جاها فعالیت معادن باعث تخریب شده اما بازسازی نشده و ما باید حقوق دولت را دریافت و در نوسازی جاده و عرصه ها هزینه کنیم 

برنا: در زمینه دریافت سند برای اراضی ملی چه اقداماتی شده است؟

اسدی: برای 740 هزار هکتار از اراضی ملی در استان سند مالکیت دریافت کرده ایم و برای بقیه اراضی هم این کار انجام خواهد شد و در راستای تداوم کارهای آموزشی بیش از 10 هزار نفر همیار طبیعت داریم که امسال 4 هزار نفر دیگر به آنها اضافه می شئود و برای روستائیان هم اثربخشی پروژه ها اجرا شده  تا با کمک آنها از این عرصه ها صیانت کنیم.

برنا: میزان اعتبارات ملی و استانی در سال جاری چه میزان است؟
 
اسدی: 28 میلیارد تومان اعتبارات ملی و 10 میلیارد تومان اعتبارات استانی داریم که جوابگو نیست اما تلاش می کنیم همه طرح ها و اهداف خود را پیاده کنیم.

برنا: در پایان اگر نکته ای دارید بفرمایید.

اسدی: از شما و خبرگزاری برنا که در اطلاع رسانی استان نقش مهمی دارید و از منابع خبری خوب و قابل اعتنا و اعتماد هستید سپاسگزارم و بدون تردید به همکاری شما رسانه ها نیاز داریم تا مردم را در جریان فعالیتهای انجام شده قرار دهیم و درخواست می کنم همچنان همراه ما در ادامه مسیر باشید.

نیروهای توانمند و کاربلدی در اداره منابع طبیعی استان داریم و امیدوارم با برخی جابجایی ها شاهد پویایی و بهره وری بیشتر در کارها بوده و با همکاری نیروهای ارزشی و پر تلاش خود بتوانیم در رسیدن به اهداف و چشم اندازهای تعریف شده موفق باشیم.

گفتگو: محمدرضا جباری
    
  انتهای پیام