تصویب قطعنامه ضدایرانی و بیانیه ۸ کشور در حمایت از مواضع تهران
به گزارش برنا،این قطعنامه که از سوی تروئیکای اروپایی و ایالات متحده ارائه شده بود، در نشست غیرعلنی شورای حکام با ۱۹ رای موافق، ۳ رای مخالف (چین، روسیه و نیجر) و ۱۲ رای ممتنع تصویب شد. سند تصویبشده ایران را موظف میکند «بیدرنگ» اطلاعات تفصیلی درباره وضعیت ذخایر اورانیوم غنیشده، بهویژه اورانیوم ۶۰ درصدی و همچنین وضعیت سایتهای هستهای که در جریان درگیریها در ماه ژوئن آسیب دیدهاند، در اختیار آژانس قرار دهد.
خبرگزاری رویترز به نقل از منابع دیپلماتیک اعلام کرد که هدف از این قطعنامه، تمدید و بازتنظیم مأموریت نظارتی آژانس بر برخی ابعاد برنامه هستهای ایران است. متن قطعنامه بر پایه گزارش اخیر رافائل گروسی تنظیم شده و در آن بر ضرورت دسترسی فوری بازرسان به اطلاعات دقیق درباره مواد هستهای اعلام شده ایران تاکید شده است. همچنین در سند یادآوری شده که بر اساس تصمیماتی که کشورهای غربی آنها را «بازاعمالشده» در سپتامبر ۲۰۲۵ میخوانند، ایران باید تمامی فعالیتهای مرتبط با غنیسازی و بازفرآوری از جمله تحقیق و توسعه و پروژههای آبسنگین را تعلیق کند و مطابق پروتکل الحاقی عمل کند.
قطعنامه از مدیرکل آژانس میخواهد پیش از هر نشست سه ماهه، گزارشی کامل درباره اجرای تعهدات پادمانی ایران طبق انپیتی و مفاد قطعنامههای شورای امنیت ارائه دهد. در بخش دیگری نیز از ایران خواسته شده همکاری «کامل و فوری» شامل فراهم کردن دسترسی به سایتهای مورد حمله و ارائه جزئیات دقیق از ذخایر مواد هستهای را گسترش دهد.
دیپلماتها معتقدند که انگیزه اصلی این سند، «جاهطلبی سیاسی کشورهای غربی» است و استدلالهای آمریکا، فرانسه، آلمان و بریتانیا برای ارائه آن، برای اعضایی که مخالف سیاسیشدن کار آژانس بودند «قانعکننده نبود». آنان تأکید کردند وضعیت فعلی پادمانها در ایران نتیجه «حملات غیرقانونی آمریکا و اسرائیل» به تأسیسات تحت پادمان ایران در ماه ژوئن است.
همزمان با بررسی این قطعنامه، هشت کشور شامل بلاروس، چین، کوبا، ایران، نیکاراگوئه، روسیه، ونزوئلا و زیمبابوه بیانیهای مشترک منتشر کردند و در آن حملات آمریکا و اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران و تلاش غرب برای صدور قطعنامه جدید را بهشدت محکوم کردند. در این بیانیه بر تعهد دیرینه ایران به عدم اشاعه و حق استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای تأکید شده و آمده است که «تمام مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ خاتمه یافته و مأموریت گزارشدهی آژانس در این زمینه منقضی شده است».
این کشورها با اشاره به اینکه وضعیت کنونی پادمانها «در خلأ ایجاد نشده» و پیامد مستقیم حملات غیرقانونی آمریکا و اسرائیل و اقدامات غیرسازنده تروئیکای اروپایی است، هشدار دادند که ارائه پیشنویس قطعنامه میتواند فضای مثبت ایجادشده در تعاملات اخیر ایران و آژانس را تضعیف کند و باعث شکلگیری «واقعیت موازی» در سازوکارهای گزارشدهی شود؛ وضعیتی که به گفته آنها «وحدت، اعتبار و یکپارچگی آژانس» را مخدوش خواهد کرد.
در این بیانیه همچنین از ادامه تعاملات سطح بالا میان مدیرکل آژانس و مقامات ایرانی و نیز همکاری تهران در فراهمکردن دسترسی به تأسیساتی که «مورد حمله قرار نگرفتهاند» استقبال شده است. بیانیه تأکید دارد که هیچ توجیهی برای ایجاد سازوکار گزارشدهی جدید وجود ندارد زیرا موضوع پادمان ایران بهطور کامل زیر بند موجود دستورکار پوشش داده میشود.
از سوی دیگر، رضا نجفی، سفیر و نماینده دائم ایران در وین، اقدام آمریکا و سه کشور اروپایی را «غیرقانونی و بیاثر» خواند و اعلام کرد این کشورها نمیتوانند وضعیت موجود پادمان را که «نتیجه تجاوز جنایتکارانه آمریکا و رژیم صهیونیستی و همراهی سه کشور اروپایی» است، تغییر دهند. او از کشورهای عضو خواست با «یکجانبهگرایی مخرب» مخالفت کنند و تأکید کرد ایران حق دارد به هر اقدام غیرقانونی پاسخ مناسب دهد.
با وجود تصویب قطعنامه، ترکیب آرا نشان داد که اجماع قابلتوجهی پشت آن قرار ندارد و بخش مهمی از اعضا با امتناع یا مخالفت، نسبت به اهداف سیاسی و پیامدهای احتمالی قطعنامه ابراز نگرانی کردهاند. تحولات اخیر نشان میدهد که اختلافات سیاسی در شورای حکام بر سر پرونده هستهای ایران تشدید شده و روند همکاریهای فنی میان تهران و آژانس وارد مرحلهای حساس و پیچیده شده است.
