استاندار خراسان رضوی: در حوزه فناوری اطلاعات و «دیتا سنترها» میتوانیم هاب منطقه باشیم
به گزارش خبرگزاری برنا از خراسان رضوی، غلامحسین مظفری در جلسه کمیته فناوری اطلاعات کارگروه پایش پروژههای کلان استان با موضوع پروژه FTTx اظهار کرد: پروژه فیبر نوری برای ما در خراسان رضوی بسیار مهم است. اگر میخواهیم در استان اتفاقی بیفتد، یکی از اصلیترین، اساسیترین و واجبترین زیرساختهای ما همین پروژه است و اصلاً نباید در اجرای آن معطل بمانیم. سرعت کار باید بالا باشد، اما مشروط به اینکه برنامه داشته باشیم.
وی ادامه داد: باید به سراغ این برویم که یک شورای مقتدر و هماهنگ در حوزههای اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی در استان داشته باشیم و مسئولان امر در این کارگروهها ظرفیتسازی کنند.
استاندار خراسان رضوی با اشاره به استراتژی کیفیسازی پروژهها ادامه داد: استراتژی ما در استان باید این باشد که اگر کاری را انجام میدهیم، آن را «خوب» انجام دهیم. نباید صرفاً جهت رفع تکلیف، ارائه گزارش و آمار یا بریدن روبان کاری را پیش ببریم. در هر موضوعی که وارد شدیم، باور بر این بوده که باید کار را با کیفیت پیش ببریم و زیرساختها را دقیق و قوی اجرا کنیم تا در بلندمدت آثار آن ملموس و قابل مشاهده باشد. ما باید بلندنظر باشیم، آینده را ببینیم و کارها را با برنامه اساسی پیش ببریم.
وی در خصوص برگزاری نمایشگاه فناوری اطلاعات مشهد گفت: تقاضا دارم نمایشگاه فناوری اطلاعات مشهد با نگاه ویژهای برگزار شود. باید هر امکانی که در استان داریم بسیج کنیم. این نمایشگاه باید جلوه بیرونی تمام فعالیتهای قوی و دقیق ما باشد. حتی میتوانیم در این نمایشگاه پروژه FTTx را در غرفهای ارائه کنیم و به مردم بگوییم چه کاری انجام میدهیم و چه کاری خواهیم کرد تا زمینه آشنایی و اتصال آنها برقرار شود. باید از هماکنون برای سال آینده برنامهریزی کنیم تا با یک ظرفیت بسیار خوب به سراغ برگزاری نمایشگاهی برویم که در سطح منطقه رقابت کند و همه چیز را تحت تأثیر قرار دهد.
مظفری با تشریح ظرفیتهای بینالمللی خراسان رضوی تصریح کرد: در سفرهای اخیر هیئتهای تجاری استان به کشورهای همسایه، مشخص شد که خراسان رضوی ظرفیت بینظیری دارد. ما باید نگاهی فراتر از مرزهای خود داشته باشیم و بخش زیادی از نیازهای منطقه را ببینیم. در حوزه فناوری اطلاعات و حتی «دیتا سنترها» میتوانیم منطقه را پوشش دهیم. در آسیای میانه و در شعاع بیش از ۵۰۰ کیلومتری، هیچ شهری ظرفیتی مانند مشهد ندارد؛ بنابراین کشورهای منطقه به نوعی میتوانند به سیستم ما وابسته شوند. همانطور که در بحث لجستیک به دنبال ایجاد شهر فرودگاهی برای آینده بلندمدت هستیم، در حوزه فناوری نیز باید پیشگام باشیم.
وی بر لزوم بهروز بودن دانش فنی تأکید کرد و افزود: در بحث فناوری و زیرساختها، بهروز بودن بسیار مهم است. تحولات دنیا سریع است و باید همگام با دنیا باشیم تا غافلگیر نشویم و سرمایهگذاریهایمان با تغییر تکنولوژی از بین نرود. باید حتی در نمایشگاههای بهروز دنیا حضور داشته باشیم و رفتوآمدهای کاربردی و هدفمند برقرار کنیم.
استاندار خراسان رضوی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع آموزش اشاره کرد و گفت: باید دورههای آموزشی را در استان بهصورت جدی دنبال کنیم. این آموزشها باید از مدیران شروع شود؛ کما اینکه مقرر شد یک دوره آموزشی ۱۰ ساعته با موضوع «حکمرانی دادهها» برای مدیران برگزار کنیم. سپس باید این آموزشها را به بدنه سیستم و دانشآموزان تسری دهیم تا یک موج مثبت فناوری در استان ایجاد شود و استارتاپها و شرکتهای دانشبنیان در یک مسیر مشخص هدایت شوند.
مظفری در پایان خاطرنشان کرد: قرار بود وضعیت فیبر نوری خراسان رضوی تا پایان سال تعیین تکلیف شود. ما به وزیر ارتباطات قول دادهایم که تا پایان سال جاری شهر مشهد به فیبر نوری متصل شود و مراحل نهایی را طی کند. امیدواریم این روند خوب ادامه یابد تا بتوانیم در سه ماهه اول سال آینده، بهرهبرداری مناسب و کیفی از این شبکه عظیم را آغاز کرده و آن را تحویل مردم دهیم.
سپس جواد خدایی، مشاور عالی استاندار و مسئول پیگیری پروژههای کلان و طرحهای ویژه خراسان رضوی عنوان کرد: شاخص را بر این مبنا قرار دادیم که حداقل ۸۰ درصد خانوارهای هر شهر استان باید به زیرساخت فیبر نوری مجهز شوند.این زیرساخت باید تا عمق کوچهپسکوچههای شهر ایجاد شود و ملاک ما پوشش خانوار است؛ همان شاخصی که در ادبیات سازمان تنظیم مقررات نیز تعریف شده است.
وی ادامه داد: برای تمام شهرهای استان و همه مناطق شهری مشهد، جمعیت خانوار احصا و ۸۰ درصد محاسبه شد. بر همین اساس جدول زمانبندی تهیه و تکلیف هر منطقه مشخص شد؛ بهطور مثال منطقه ۹ شهرداری مشهد تا دیماه باید به این عدد برسد. این کار در قالب یک کمپین واحد انجام میشود تا پس از رسیدن به هدف، اعلام عمومی کنیم که سرویس گسترده قابل ارائه است.
مشاور عالی استاندار و مسئول پیگیری پروژههای کلان و طرحهای ویژه خراسان رضوی تصریح کرد: در سطح شهر مشهد چهار اپراتور مخابرات، ایرانسل، آسیاتک و شاتل فعال هستند و طی جلسات گذشته سه اپراتور دیگر به دلیل عملکرد نامناسب دو سال اخیر، علیرغم تذکرات و تعهدات متعدد و ایجاد اشکال در پروژه، با استناد به ظرفیتهای قانونی توافقشده و تکالیف سازمان تنظیم مقررات و شهرداری از چرخه اجرای پروژه در مشهد حذف شدند. در سایر شهرستان استان نیز عمدتاً دو اپراتور مخابرات و ایرانسل فعال هستند و در برخی شهرها پروژه به پایان رسیده است. آسیاتک عملاً فقط در مشهد فعالیت دارد و شاتل نیز تنها در نیشابور فعال است.
خدایی عنوان کرد: پروژه FTTX هدف نهایی نیست، بلکه زیرساخت اقدامات بعدی است. اصل کار ما از فردای ایجاد این زیرساخت آغاز میشود که همان توسعه استارتاپها، کسبوکارهای کوچک و اقتصاد دیجیتال است. این پروژه باید به توانمندسازی مناطق شهری منجر شود، نه صرفاً فروش سرویس اینترنت. برنامه ما مشارکت گسترده اپراتورها در حمایت از کسبوکارهای دانشبنیان و استارتاپهای خانگی است.
وی ادامه داد: در افق ۱۴۰۵ و ۱۴۰۶ باید مشخص باشد که اپراتورها چه میزان از توسعه کسبوکارهای دیجیتال را حمایت کردهاند. این مسئله یک تعهد جدی است و در قالب روشهای حمایتی اپراتورها دنبال خواهد شد. هدف ما این نیست که زیرساخت ایجاد شود اما توسعه اقتصاد دیجیتال اتفاق نیفتد.
مشاور عالی استاندار و مسئول پیگیری پروژههای کلان و طرحهای ویژه خراسان رضوی اضافه کرد: این چارچوب مبنای برنامه عملیاتی هفتگی ماست که هر یکشنبه در کمیته فناوری اطلاعات برگزار میشود. این رویداد، آغاز یک مسیر بلند است؛ مسیری که باید در آن سلولبهسلول و بخش به بخش شهرهای استان را توانمند کنیم. چه شهرداری مشهد و چه سایر دستگاهها باید در این مسیر فعال شوند. کمپینهای اجرایی نیز نقطه شروع این روند خواهند بود.
خدایی با اشاره به عملکرد مشهد در پروژه فیبر نوری گفت: در مشهد جهش بزرگی رخ داده است و اگر با همین سرعت پیش برویم، بستر فیبر نوری مشهد از تهران هم بهتر خواهد شد. ما امروز بالای ۲۰ هزار کیلومتر آمادهسازی کردهایم. امسال نیز با قرارداد منعقد شده با شهرداری، حداقل ۶۷ درصد مساحت شهر مشهد تحت پوشش مخابرات قرار خواهد گرفت و باید این میزان را به ۱۰۰ درصد برسانیم.
خدایی با اشاره به پردیس فناوری اطلاعات شهید فکوری گفت: زمین این طرح تقریباً آماده شده و جلسه ویژهای برای آغاز عملیات اجرایی برگزار خواهد شد. این پارک نخستین پارک طراحیشده کشور با این مقیاس است و هماهنگیها برای شروع آن نهایی شده است. طرح معماری آماده است و باید به نقطه مشترک برسیم تا عملیات آغاز شود. زمین پروژه نیز بسیار ارزشمند است و طی این مدت با سختی فراوان حفظ شد تا در مسیر اصلی توسعه فناوری اطلاعات قرار گیرد.
وی بیان کرد: جلسات مشترک با وزارتخانه و دستگاههای مختلف برگزار شده و اکنون در مرحله نهاییسازی و ورود به فاز اجرا هستیم. با برطرف شدن مسئله زمین و هماهنگیهای انجامشده، بهزودی وارد فاز عملیاتی خواهیم شد.
در ادامه علی دلگیر، مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات خراسان رضوی عنوان کرد: سه پروژه اولویتدار استان در حوزه توسعه ارتباطات شامل پروژه «جینف»، توسعه شبکه انتقال و ارائه سرویس فیبر نوری به منازل و کسبوکارها بود که بخش مهمی از آنها طی سالهای گذشته به دلیل مشکلات مالی و تجهیزاتی به تعویق افتاده بود.
وی افزود: توسعه شبکه انتقال که از سال ۱۳۹۵ باید اجرا میشد، با انجام مراحل مالی، خرید تجهیزات و نصب در سالهای اخیر به مرحله بهرهبرداری رسیده و امیدواریم بهزودی این شبکه را در استان فعال کنیم. یکی از چالشهای مهم در توسعه ارتباطات روستایی نیز همین آماده نبودن شبکه انتقال بود که مانع ارائه پایدار سرویس 4G در نقاط انتهایی میشد.
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات با تشریح جزئیات پروژهها افزود: پروژه «FTTx» طبق برنامه هفتم توسعه، وزارت ارتباطات را مکلف کرده است تا پایان این برنامه، ۸۰ درصد منازل و کسبوکارها را به نقطه قابل اتصال فیبر نوری برساند؛ این یعنی فقط حفاری یا ایجاد مسیر کافی نیست و اتصال واقعی باید برای کاربر امکانپذیر باشد.
دلگیر تصریح کرد: آسیبشناسی پروژههای مشابه در استانهایی مانند گلستان و کرمان نشان داد با وجود حجم زیاد حفاری، بخش زیادی از شبکهها به دایری منجر نشده بود و به همین دلیل در دولت چهاردهم سیاست «پوشش همراه با اتصال» بهصورت جدی دنبال میشود.
وی ادامه داد: کمیته فناوری اطلاعات استان تاکنون ۱۸ جلسه برگزار کرده و با حضور دستگاههای مرتبط و اپراتورهای همراه اول، ایرانسل، آسیاتک و شاتل، روند اجرای پروژهها بهصورت هفتگی پایش میشود. از ابتدای خردادماه نیز جلسات مستمر با حضور مدیران ملی اپراتورها و مدیران ستادی استان برگزار شده و بازدیدهای میدانی در حوزههای مختلف انجام گرفته است. در حال حاضر ۶۴۳ هزار خانوار تحت پوشش سرویس فیبر نوری قرار دارند و از مجموع پورتهای دایری، ۲۳ هزار پورت توسط سایر اپراتورها و ۳۱ هزار پورت توسط مخابرات فعال شده است.
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات خراسان رضوی افزود: میزان حفاری انجامشده در پروژه FTTx از ابتدای آغاز طرح تاکنون ۱۴۳۵ کیلومتر بوده و روند رشد حفاری در استان از اسفند ۱۴۰۲ تا آذر ۱۴۰۴ بهطور مستمر افزایش داشته است.
دلگیر بیان کرد: میزان پیشرفت حفاری اپراتورها شامل مخابرات ۳۵ درصد، آسیاتک ۳۰ درصد و شاتل حدود ۲۶ درصد است. برخی اپراتورها که در مرکز عملکرد ضعیفی داشتند، از فهرست مجریان کنار گذاشته شدند و اکنون توسعه شبکه مشهد با سه اپراتور مخابرات، ایرانسل و آسیاتک پیش میرود. در سطح شهرستانها نیز عمدتاً ایرانسل و مخابرات فعال هستند.
وی با اشاره به برنامه زمانبندیشده پوشش مناطق شهری اظهار کرد: طبق برنامه، مناطق مختلف مشهد در بازههای زمانی دیماه ۱۴۰۴ تا خرداد ۱۴۰۵ تکمیل خواهند شد. از آنجا که تضاد منافع بین اپراتورها وجود دارد، همگرایی کاری دشوار بود؛ اما برای نخستین بار توافقی در سطح ملی میان ایرانسل و مخابرات انجام شد که زیرساختهای خود را بهصورت مشترک استفاده کنند. این اتفاق برای نخستین بار از خراسان رضوی آغاز شد و دستاورد مهمی در حوزه ارتباطات کشور محسوب میشود. در مشهد نیز بهطور همزمان مدیریت پروژه و هماهنگی میان اپراتورها و شهرداری باعث شد شهر به کارگاهی بزرگ تبدیل شود و علیرغم دشواری صدور مجوزها، همکاری مناسبی برای اجرای پروژه شکل گرفت.
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات خراسان رضوی تصریح کرد: ایرانسل در برخی شهرستانها از جمله بردسکن از مدتها قبل کار را آغاز کرده و اکنون ۱۰۰ درصد شهر تحت پوشش قرار دارد و آپلینک آن نیز بهتازگی وصل شده است. همچنین شهرهای تایباد، تربتجام، بردسکن، چناران، سنگان، درگز، قوچان، کاشمر، گلبهار، سبزوار، صالحآباد و گناباد نیز بر اساس برنامه در دیماه و پس از آن آماده ورود به کمپین و بهرهبرداری خواهند بود. ملاک اصلی ورود هر شهر به کمپین رفع نیاز پوشش حداقل ۸۰ درصدی خانوارهاست.
دلگیر در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: در گام نخست، مناطق پرترافیک مانند مدارس به فیبر نوری متصل میشوند و این اتصال بهعنوان زیرساختی برای توسعه خدمات نسل پنجم (5G) عمل خواهد کرد. هماکنون حدود ۲۰۰ سایت 5G در مشهد فعال است و برای ارائه کامل این خدمات، سایتها باید از طریق فیبر نوری پهنای باند بالایی دریافت کنند. این زیرساخت برای توسعه خدمات هوشمندسازی شهری از جمله خودروهای هوشمند، تجهیزات هوشمند خانگی و سامانههای کمتاخیر بسیار ضروری است.
وی در پایان تأکید کرد: برنامهها بهصورت هفتگی مانیتور میشود و در صورت مشاهده کندی در پیشرفت کار، اصلاحات لازم انجام خواهد شد. همچنین با توجه به توافقات اخیر و همگرایی میان اپراتورها، انتظار میرود شتاب پروژهها در ماههای آینده افزایش یابد.
سپس حسن آذری نصرآباد، مدیرعامل مخابرات خراسان رضوی عنوان کرد: پس از انعقاد تفاهمنامه سهجانبه میان مخابرات، شهرداری و استانداری، توسعه فیبر نوری، گسترش شبکه انتقال و ایجاد دیتاسنترها با سرعت قابل توجهی در دستور کار قرار گرفت.
وی با اشاره به آغاز عملیات اجرایی این پروژهها از خردادماه ادامه داد: تاکنون حدود ۳۳۰ کیلومتر حفاری انجام شده و تعداد «محلههای هدف» که پیش از اجرای این طرح ۷۱ محله بود، تنها در مدت سه ماه به ۲۳۰ محله افزایش یافته است. همچنین تعداد باکسهای FAT که پیش از این ۵ هزار عدد بود، اکنون به هشت هزار و ۴۸۰ باکس رسیده که رقمی بینظیر در کشور محسوب میشود.
مدیرعامل مخابرات استان افزود: در بخش شوتینگ نیز تاکنون حدود هزار کیلومتر فیبر نوری اجرا شده است. برای پشتیبانی از مراکز مخابراتی، ناچار شدیم بین ۳۰ مرکز تلفن موجود، بیش از ۲۰۰ کیلومتر کابل ۱۴۴CORE اجرا کنیم تا آپلینک این مراکز تأمین شود. اقدامات گسترده مشابهی نیز در گلبهار انجام شده است. مجموع سرمایهگذاری انجامشده طی چهار ماه اخیر در پروژههای شبکه انتقال، FTTX و ایجاد دیتاسنترها در مشهد و خراسان رضوی به حدود هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان رسیده است.
آذری ادامه داد: در مراکز تلفنی ما با تغییر تکنولوژی، فضاهای خالی ایجاد و تبدیل به دیتاسنتر شده که ظرفیتهای استان را بهصورت چشمگیر افزایش داده است.
وی با اشاره به پروژه ملی «گذر از مس به فیبر نوری» عنوان کرد: این پروژه ملی که چهارم و پنجم آبان ماه با حضور رئیسجمهور و وزیر ارتباطات در هتل المپیک کلید خورد، شامل انتقال ۲۷ میلیون شماره تلفن ثابت کشور از بستر مس به فیبر نوری است. خوشبختانه آغاز این نهضت ملی از مشهد بود و همین موضوع ذهنیت مثبتی در وزارت ارتباطات ایجاد کرد که اجرای این کار در مشهد امکانپذیر است.
مدیرعامل مخابرات خراسان رضوی تصریح کرد: بر اساس برنامهریزی انجامشده، امسال حداقل ۶۷ درصد از مساحت شهر مشهد تحت پوشش فیبر مخابرات قرار خواهد گرفت.
همچنین علی بهرامیزاده، مدیر ارشد منطقه شمالشرق ایرانسل خاطرنشان کرد: آمادگی داریم ۹ شهر استان را تا پایان سال تحت پوشش سرویس فیبر نوری قرار دهیم و در ۱۲ شهر دیگر نیز در سهماهه نخست سال ۱۴۰۵ این پوشش کامل شود.
وی ادامه داد: در سه منطقه شهر مشهد پروژه از هفته گذشته آغاز شده و در چهار منطقه دیگر نیز پیشبینی میکنیم از ابتدای دیماه شروع شود.
مدیر ارشد منطقه شمالشرق ایرانسل با اشاره به گزارش تازه منتشر شده در بخش سیار افزود: تا پایان آذرماه، ۱۱۲ درصد هدفگذاری که شرکت ایرانسل برای منطقه تعیین کرده بود محقق شده و از مجموع ۱۱۱ سایت مخابراتی فعالشده، ۹۷ سایت مربوط به نسل پنجم است.
بهرامیزاده اضافه کرد: بر اساس مجوزی که امروز صادر شد، امکان راهاندازی سایتهای P2 نیز در مشهد و سایر نقاط استان فراهم شده است؛ در حالی که پیش از این تنها اجازه بهرهبرداری از سایتهای P1 داشتیم. این اقدام از نظر ارزش سرمایهگذاری و درآمدزایی اهمیت زیادی دارد و صرفاً یک اقدام پوششی نیست. راهاندازی این سایتها باعث بهبود طراحی شبکه و تقویت پوشش همگرا میشود.
وی با اشاره به وضعیت توسعه شبکه در شهرهای استان تصریح کرد: در نیشابور خوشبختانه شبکه ما کامل است و تمام پنلهای موردنیاز پنج سال آینده در این شهر نصب شده است. در مشهد نیز به دنبال این هستیم که تا پایان سال این روند تکمیل شود و این موضوع جهش بزرگی در حوزه سیار ایجاد خواهد کرد. تفکر ما در ایرانسل حرکت به سمت تکنولوژیهای روز و بهویژه نسل پنجم (5G) است.
مدیر ارشد منطقه شمالشرق ایرانسل با اشاره به گزارش خرید تجهیزات در کشور گفت: از مجموع ۱۵۰ سایت ۵G خریداریشده در ایران، ۹۷ سایت سهم خراسان رضوی بوده است. این تخصیص قابلتوجه، ظرفیت توسعه استان را به شکل بیسابقهای افزایش میدهد و امیدواریم در پارتهای بعدی نیز بتوانیم تجهیزات بیشتری جذب کنیم.
در بخشی از این جلسه مسعود مظلوم، رئیس کارگروه فناوری، تحول دیجیتال و اقتصاد دانشبنیان اتاق اندیشهورزی خراسان رضوی، عنوان کرد: با توجه به اهدافی که در استان ما در راستای استقرار درست تحول دیجیتال دنبال میکنیم، پروژه فیبر نوری یکی از پایهایترین کارها و زیرساختهای قوی برای این تحول است. مرحله بعدی این حرکت، استقرار و ایجاد مرکز داده (Data Center) است. این مرکز داده استان برای ما خیلی اهمیت دارد؛ چرا که در راستای تصمیمگیریهای دادهای استاندار بسیار مهم است.
