شیوه های عزاداری مطلوب از دیدگاه آیت الله شبیری زنجانی

به گزارش خبرگزاری برنا از قم، دراین یادداشت آمده است: آیت الله سید موسی شبیری زنجانی درتوصیه های خود ضمن بیان آسیب های عزاداری رایج در جامعه ، مجلس های سوگواری را مکانی برای آموزش مسائل دینی و ترویج حق دانسته و برلزوم اخلاص در عزاداریها تاکید کرده است.

دراین یادداشت به گوشه هایی از سوال ها و پاسخ های این مرجع تقلید پرداخته شده که در زیر آمده است.

**سوال در برخی از هیأت ها برای سوگواری بیشتر فقط از مداح استفاده می شود و یا اگر روحانی دعوت می شود خلوت ترین زمان جلسه به منبر اختصاص داده می شود،نظر حضرت عالی دراین باره چیست؟

پاسخ ، بیان حرکت سیدالشهداء (ع) و مسائل دین مرهون زحمات علما و اهل منبر و مداحان است که در طول سال ها باعث زنده نگه داشتن دین شده است ولی اینکه روحانی در مجلس نباشد، راه انحرافی است و منشأ و مقدمه راهی که باعث دورنگه داشتن مردم از تعلیمات اهل بیت و ائمه معصومین (ع) می شود، حذف منبرها کار درستی نیست، منبر و مجلس امام حسین(ع) مکان آموزش افراد است،قدیم هم همین روش وجود داشت و مردم مطالب دینی را از مجلس ها می گرفتند.

اوایل طلبگی ما در زنجان مرسوم بود که منبری اول احکام مورد ابتلا را برای مردم می گفت ، برخی از احکام را مردم بلد نیستند ، قدیم به این مساله مقید بودند اما متأسفانه الان به این مسائل کمتر توجه می شود،بهتر است مسائل مورد ابتلای مردم ابتدا گفته شود و سپس به بحث درباره موضوعی که انتخاب کرده اند بپردازند و این مطالب هم باید هم که گفته می شود جنبه هدایت داشته باشد.

**سوال ، آسیب های منبرهایی که وجود دارد چیست؟

پاسخ، بحمدالله منبریهای زیادی از قدیم تا به امروز در دستگاه حضرت سیدالشهداء (ع) خدمت کرده اند و با بیان مسائل مختلف در تبیین اهداف قیام آن حضرت عمل کرده اند ولی همین مسأله که دیگر احکام شرعی کمتر گفته می شود از مشکلات منبر است و دیگر اینکه علیرغم خدمت بسیاری از اهل منبر و اخلاص ایشان، نباید برخی، در درجه اول به جذاب بودن و گرفتن منبرشان فکر کنند درحالی که این مجالس روضه، معونه برای هدایت مردم در راستای خواست خداست و لذا باید سعی شود مطلب های اساسی و مستند ارائه شود نه مطالبی که صرفاً خوشایند مردم است.

البته خوب است که مطالب خوشایند مردم بیان شود اما مطالبی انتخاب شود که مستند هم هست و جنبه هدایتگری و اصلاح برای جامعه دارد،اگر نگوییم همه اعتقادات مردم ،قسمت مهمی از اعتقادات مردم به همین تبلیغات منبریها مرتبط است. مبانی علمی در حوزه بررسی می شود اما آنچه در میان مردم اعتقاد ایجاد می کند عواطف است و این عواطف از طریق همین منبرها ایجاد می شود لذا باید مسیر درست باشد و این مرضی خدای متعال و حضرت رسول(ص) است.

**سوال ، این روزها سخنان زیادی درباره نحوه عزاداریها گفته می شود و شاهد ایجاد سبک های جدید در عزاداری هستیم، نظر حضرت عالی دراین باره چیست؟

پاسخ ، عزاداری برای امام حسین (ع) و سایر آن بزرگوارانی که در کربلا به شهادت رسیدند از عالی ترین عبادات است که در شکل گیری اعتقادات مردم تأثیر زیادی دارد لذا باید به گونه ای عمل شود که مرضی حضرات معصومین(ع) باشد.

نحوه عزاداری در زمان ها و مکان های مختلف با در نظر گرفتن عرف تعیین می شود و لذا با گذشت بیش از هزارسال شاهد شور بیشتر در عزاداری ها هستیم ولی باید توجه داشت که نحوه عزاداری در برخی موارد صحیح نیست و حتی گاهی رگه هایی از رفتارهای صوفیانه در عزاداری ها دیده می شود،این خیلی بد است که انسان طریقه ای را که ما می دانیم مرضی خدای متعال و حضرت رسول(ص) نیست در عزاداری دنبال کند،عزاداری در درجه اولِ عبادات است و طریقه آن باید مرضی الهی باشد.

**سوال ، برخی معتقدند رفتارهایی مانند رفتار مردم خرم آباد که مردم به مناسبت عزا به خود گل می مالند و یا اینکه در همین شهر قم عده ای گل به سر خود یا لباس خود می مالند، باعث وهن عزاداری هاست،نظر حضرت عالی دراین باره چیست؟

پاسخ ، نه، اینها چه وهنی است؟! این چه حرفهایی است که زده می شود؟! این روش مورد تأیید فقهاء عظام و علماء سلف بوده است، شنیدم مرحوم آقای بروجردی مبتلابه چشم درد بودند و یک سالی افراد برای عزاداری به منزل ایشان می آیند و ایشان یک مقدار از همین گل هایی که عزاداران به خودشان مالیده اند به چشمش می گذارد و مشکل چشمشان برطرف می شود،ایشان تا 90 سال عمر کردند و بااین همه مطالعه و تحقیق تا آخر عمر به عینک نیاز پیدا نکرد.

**سوال ، چند سالی است که عده ای در مجلس های عزا به همراه ذکر امام حسین (ع) از موسیقی استفاده می کنند. این روش مورد تأیید است؟

پاسخ ،سبک هایی که با موسیقی همراه می شود درست نیست، باید از اینها اجتناب کنند، هر روز نمی شود یک حکم از احکام الهی را به بهانه های مختلف کنار بگذاریم و تحریف کنیم.

** سوال ، چه توصیه ای را برای منبری ها و هیاتی ها دارید؟

پاسخ ، تلاش کنیم که عملمان همراه با اخلاص باشد،اگر در منبر خلوص باشد تأثیر کلمات چندین برابر است،البته بیشتر افراد رعایت می کنند اما ما امیدواریم که این اخلاص و مستند حرف زدن عمومی شود، لازم است بدانیم که دو چیز در ایمان و اعتقادات مردم مؤثر است یکی تبلیغات منبری ها و یکی هم اعمال کسانی که به تدین شناخته می شوند،مردم به ما نگاه می کنند و اگر ما کج رفتیم در اعتقادات مردم تأثیر منفی می گذارد لذا روحانیان و متدینین ما باید در این زمینه خیلی دقت داشته باشند.