برنامه نمایش و نقد انیمیشن‌های «کارل زمان» برگزار شد

به گزارش خبرگزاری برنا، در این برنامه «امیرمحمد دهستانی» انیماتور و مدرس دانشگاه حضور داشت و آثار این انیماتور مطرح جهانی را مورد نقد و ارزیابی قرار داد.

دهستانی درباره‌ی کارل زمان و آثارش گفت: «کشورهای اروپای شرقی و در میان آنها جمهوری چک از سنت دیرینه و قدرتمندی در هنر انیمیشن برخوردارند و هنرمندان عرصه انیمیشن عروسکی این کشور توانسته‌اند تعادل زیبایی میان ایجاد جذابیت برای مخاطبان کودک و نوجوان و عامه تماشاگران و خلق هنری پیش‌رو بر قرار کنند. از میان این هنرمندان «کارل زمان» از جایگاهی خاص و برجسته برخوردار است.»

وی ادامه داد: «زمان متولد 1920 و از پایه گذاران انیمیشن در چک است بی‌تردید بدون وجود آثار او انیمیشن دنیا چیزی کم داشت. زمان با الهام از «ژرژ مه‌لی‌یس» و «ژول ورن» و همچنین سنت‌های دیرپای هنر اروپا، هنر اسلامی و حتی مینیاتورهای ایرانی و تسلط کامل بر تکنیک‌های هنرهای تجسمی و سینما، موفق به خلق آثاری ویژه و منحصر به فرد در تاریخ سینما و انیمیشن شده است.»

دهستانی با اشاره به نحوه کار زمان عنوان کرد: «شروع کار او از یک مدرسه تبلیغات  و ساختن آگهی تبلیغاتی بود. زمان بعد از آن به دنیای انیمیشن وارد شد. اوایل با برادرش کار می‌کرد اما با خارج شدن او از دنیای انیمیشن، خودش به تنهایی پیش رفت. اولین کار وی استاپ موشن بود. زمان بعداً وارد جریان فیلمسازی زنده شد که از جلوه‌های بصری نیز در آن استفاده می‌کرد و این نوع فیلمسازی مورد علاقه او بود. »

دهستانی از زمان به عنوان هنرمند ملی یاد کرد و اظهار داشت: «زمان خیلی به جریان‌های تخیلی و زنده علاقه‌مند بود. در آن زمان رقابت سنگینی میان شرق و غرب وجود داشت، مساله تهاجم فرهنگی هم برای اروپای شرقی مهم بود. در واقع در کشور چکسلواکی سابق، زمان را به عنوان هنرمند ملی می‌شناختند چرا که دیزنی به عنوان شرکتی پر قدرت بر تمام دنیا تاثیر می‌گذاشت و از همین روز اروپای شرقی به دنبال علم کردن کسی چون زمان بود. او برای دولت وقت چک بسیار مهم بود و در این راستا کارهای زیادی ساخت.»

این مدرس سینما «میازاکی» انیماتور ژاپنی را تحت‌تاثیر زمان دانست و خاطرنشان کرد: «میازاکی به لحاظ تصویری و سبک کار تحت‌تاثیر ژول ورن نیز هست. تعدادی از انیمیشن‌سازان ژاپنی تحت تاثیر ژول ورن قرار گرفتند و به انیمیشن‌های چک و اروپای شرقی نیز توجه داشتند. استیم پانک ژانری است که این انیماتورها به آن توجه دارند.»

وی افزود: «علاقه این انیماتورها به افسانه‌ها و دنیاهای ناشناخته بسیار زیاد است. البته بخشی از این علاقه به دلیل فضای ناشناخته و مرموز اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20 است. میازاکی که فضای زیر اقیانوس را در آثارش به نمایش می‌گذارد، در این باره می‌گوید: وقتی که شما در آثار ژول ورن عمق اقیانوس را می‌خوانید، این اقیانوس واقعی نیست؛ چون او فیلمی ندیده و فقط درباره‌ی اقیانوس بر اساس شنیده‌هایش تصویر می‌دهد. به خاطر همین اقیانوس ذهنی و بسیار خیال برانگیزی دارد.» زمان هم به فضای زیر آب علاقه‌مند بود؛ چون قابلیت بصری خوبی دارد. دنیای زیر آب بسیاری خیال‌انگیز است و بیشتر کارتون‌های امروزی هم بالاخره در بخشی، فضای زیر آب را ترسیم می‌کنند.»

دهستانی با بیان اینکه زمان مرزهای انیمیشن را گذارنده، تاکید کرد: «زمان وارث برحق ژرژ مه‌لی‌‎یس است. کسی که با رنج و زحمت زیادی آثارش را می‌ساخت، اما چیزی که هنر زمان از آن انرژی می‌گیرد کتاب‌های ژول ورن است. زمان با وجود حکومتی بودن و وظیفه‌ای که برای حفظ هویت فرهنگی کشور خود بر عهده داشت، از افسانه‌های کشورهای مختلف استفاده می‌کرد، اما جنبه میهن‌پرستانه به این افسانه‌ها می‌داد. داستان‌های ژول ورن که در فضای سرمایه‌داری نوشته شده بود، قاعدتاً نباید در فضای کمونیستی چک کار می‌شد، اما زمان ابعاد صنعتی و میهن‌پرستانه این داستان‌ها را پر رنگ می‌کرد تا برای جامعه خود قابل استفاده باشد.»

 گفتنی است که مجموعه برنامه «رویاهای رنگی» هر ۱۵ روز یکبار، با مدیریت و نقد و تحلیل یکی از بزرگان سینمای انیمیشن، در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی برگزار می‌شود.