به گزارش خبر گزاری برنا در تهران، استان تهران با وسعتی حدود 18814 کیلومتر مربع بین 34 تا 36.5 درجه عرض شمالی و 50 تا 53 درجه طول شرقی واقع شده است.
این استان از شمال به استان مازندران، از جنوب به استان قم، از جنوب غرب به استان مرکزی، از غرب به استان البرز و از شرق به استان سمنان محدود است.
جمعیت این استان در سال 85 بیش از 13 میلیون نفر بوده که حدود 19 درصد جمعیت کل کشور را به خود اختصاص داده است.
استان تهران، از شهرهای تهران - شهریار -شهرقدس-ملارد-رباط کریم-بهارستان- اسلامشهر - ری - پاکدشت - دماوند - شمیران - ورامین و فیروزکوه تشکیل شده است.
در همین خصوص به معرفی معرفی اماکن گردشگری شهرستان شهریار ، قدس و ملارد، رباط کریم، بهارستان، ورامین، پاکدشت اشاره ایی خواهیم داشت.
ردیف |
اماکن دیدنی استان تهران |
1 |
بقعه امام زاده صالح(ع) |
2 |
عمارت شمسالعماره |
3 |
کاروانسرای رباط کریم |
4 |
بقعه امامزاده معصوم (ع) |
5 |
کاروانسرای دیر گچین |
6 |
قله توچال |
7 |
کوه بیبی شهربانو |
8 |
تنگه واشی |
9 |
موزه فرش ایران |
10 |
موزه کاخ گلستان |
11 |
بازار تهران |
12 |
آتشکده تخت رستم |
13 |
دریاچههای تار و هَویر |
14 |
خانه پروفسورعدل |
15 |
آبشار شکرآب |
16 |
باغ قلهک |
17 |
مسجد و مدرسه سپهسالار |
18 |
کاخ موزه سعدآباد |
19 |
خانه قوام الدوله |
20 |
یخچال پیرداغلان |
21 |
امامزاده بی بی سکینه |
22 |
نارین قلعه |
ردیف |
جاذبه های گردشگری |
شهرستان رباط کریم |
1-کاروانسرای "علی شاهی"کهنترین کاروانسرای فلات ایران 2-"رباط کریم "بر سر راه جاده ابریشم و راه زیارتی خراسان 3-کاروانسرای قلعه سنگی متعلق به دوران سلجوقیان 4-کاروانسرای حاج کمال در دوره قاجاریه 5-آثار باستانی این منطقه مربوط به هزاره سوم قبل از میلاد تا اواخر دوره قاجاریه و اوایل دوره معاصر 6-امامزاده ابوطالب (ع)،انبارهای یخی ( یخچالها )،معبد تخت رستم 7-تپه ده حسن، پل بازارک، تپه باستانی پرندک |
شهرستان پاکدشت |
پاکدشت قطب صادرات گل و گیاه امامزاده سیدجلیل(ع) واقع در جنوب روستای فیلستان متعلق به دوران صفویه امامزاده محمد(ع) که قدمت بنای اولیه آن مربوط به دوره قاجاریه امامزاده عون(ع) از اماکن مذهبی و متبرکه شهرستان پاکدشت آب انبار حیدرآباد،یخچال یبر داغلان، قلعه ترپاق، تپه و قلعه محمودآباد عمارت ناصریه، کاروانسرای خاتون آباد، پل قدیمی روستای جیتو، کاروانسرای کبود گنبد محوطه تاریخی یورد بولاغ توچال،روستای توچال منبت،نازک کاری چوب،خراطی، سفالگری، سبدبافی، معرق،تولید کاشی هفت رنگ و کاشی معرق صنایع دستی این شهرستان |
شهرستان ورامین
|
1-"مسجد جامع ورامین" از قدیمی ترین مساجد قاره آسیا 2-پارک ملی کویر؛زیست محیطی بکر در قلب ورامین 3-وارنای چهار گوش (قلعه ایرج)،برج علاءالدوله، مسجدجامع 4-تپه شغالی پیشوا،برج آرامگاهی یوسف رازی، قلعه ایرج یا قلعه گبری 5-بقعه سید فتح الله،آرامگاه سید الکریم(ع) معروف به "کوکب الدین" 6-اماکن زیارتی همچون امامزاده جعفر(ع)،امامزاده یحیی(ع) وامامزاده شاه حسین(ع) 7-کاروانسرای قصر بهرام، کاروانسرای عین الرشید و کاروانسرای دیرگچین |
شهرستان شهریار |
1-قطب کشاورزی منطقه 2-تپه باستانی جوقین،قره تپه،تخت رستم ،تخت کیکاوس 3-قلعه دختر و قلعه کبری و استحکامات و آتشکده های متعدد 4-دشت شقایق شهریار در دامنه های منطقه اخترآباد از زیباترین جاذبه های طبیعی 5-امامزاده بی بی سکینه(س) دختر گرامی امام موسی کاظم (ع) و خواهر بزرگوار امام رضا (ع) 6-امامزاده حمزه (ع)، امامزاده اقطس (ع) ، امامزاده حضرتین (ع) 7-امامزادگان احمد و رضا (ع)، امامزاده طاهر (هارون) (ع)،امامزاده اسماعیل (ع) |
کهنترین کاروانسرای فلات ایران در رباط کریم
شهرستان رباط کریم در جنوب غربی استان تهران واقع شده و از شمال به شهرستانهای شهریار و کرج، از شرق و جنوب به شهرستانهای ری و اسلامشهر و از غرب به شهرستان ساوه محدود شده است.لازم به ذکر است، کهنترین کاروانسرای فلات ایران نزدیک رباط کریم و در کنار دشت آباد و حاصل خیز شهریار وجود دارد که به کاروانسرای علی شاهی معروف است و علاوه بر آن، کاروانسرای قلعه سنگی متعلق به دوران سلجوقیان و کاروانسرای حاج کمال در دوره قاجاریه، از مهم ترین جاذبه های گردشگری شهرستان رباط کریم است.
همچنین قدمت آثار شناسایی شده در این منطقه مربوط به هزاره سوم قبل از میلاد تا اواخر دوره قاجاریه و اوایل دوره دوره معاصر است و امامزاده ابوطالب (ع)، انبارهای یخی ( یخچالها )، معبد تخت رستم، تپه ده حسن، پل بازارک، تپه باستانی پرندک، مرکز آموزشی دارالعلم و ...از مهم ترین بناها و اماکن تاریخی و طبیعی است که باعث جذب مخاطبان و گردشگران به این منطقه و در تمام فصول سال شده است.
گفتنی است، شهرستان بهارستان که شهرستان جدیدی در استان تهران است از ترکیب بخشهای گلستان و بوستان شهرستان رباط کریم تأسیس شدهاست و بافت طبیعی و سبک ساختاری این شهرستان بسیار نزدیک به شهرستان رباط کریم است.
مسئولان شهرستان های رباط کریم و بهارستان و همچنین مردم مهمان نواز این منطقه، آماده پذیرایی از میهمانان و گردشگران، در همه سال و به ویژه ایام نوروز هستند و تمهیدات لازم برای اقامت و امکانات رفاهی و گردشگری اندیشیده شده است.
شهرهای جنوب شرق استان تهران قدمت حدود 7 هزار ساله دارند، در ادامه تعدادی از آداب و رسوم عید و سال نو این خطه از کشورمان را بررسی کردهایم.
این شهرستان با 30 اثر تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی قرار دارد، قطب صادرات گل و گیاه محسوب می شود.شهرستان پاکدشت یکی از شهرستانهای استان تهران است که در جنوب شرقی شهرستان تهران در حاشیه جاده ترانزیتی تهران-مشهد قرار دارد، و مرکز این شهر پاکدشت است که در ابتدای این شهرستان شهرک فرونآباد و انتهای آن شهرک صنعتی علیآباد واقع شده است.
30 اثر تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی در این شهرستان عبارتند از ، امامزاده سیدجلیل(ع) واقع در جنوب روستای فیلستان شهرستان پاکدشت متعلق به دوران صفویه و همچنین امامزاده محمد(ع) که قدمت بنای اولیه آن مربوط به دوره قاجاریه و در فاصله سه کیلومتری حصار امیر و غرب روستای ده امام پاکدشت واقع شده و امامزاده عون(ع) نیز از اماکن مذهبی و متبرکه شهرستان پاکدشت است.
شهرستان ورامین نیز یکی از مهمترین جاذبه گردشگری استان تهران است، پارک ملی کویر، زیست محیطی بکر در قلب ورامین است. که با بیش از ۱۰۰اثر باستانی متعلق به دورههای مختلف تاریخی، یکی از مهمترین جاذبه گردشگری استان تهران است، وجود آثار تاریخی و مذهبی و جاذبه های منحصربه فرد این شهرستان و نزدیکی به کلان شهر تهران، موقعیت ممتازی به این شهرستان بخشیده است.
آز آثار باستانی نیز میتوان به وارنای چهار گوش (قلعه ایرج)، برج علاءالدوله، مسجدجامع، تپه شغالی پیشوا، برج آرامگاهی یوسف رازی، قلعه ایرج یا قلعه گبری، بقعه سید فتح الله، آرامگاه سید الکریم(ع) معروف به "کوکب الدین" و ... از مهم ترین آثار و بناهای تاریخی است که شهرت جهانی دارد نام برد.
اگر به شهریار، این خطه خوش آب و هوا سفر کردید، میتوانید علاوه بر لذت از طبیعت و باغهای زیبای شهریار، به اماکن تاریخی و فرهنگی هم سری بزنید، ضمن آنکه گشت و گذار در روستاهای تاریخی شهریار نیز خالی از لطف نیست، پیشنهاد ما این است که فرصت دیدار از شهریار و دیدن شکوفههای زیبای باغات آن در فصل بهار را از دست ندهید.
شهرستانهای شهریار از شهرستانهای ممتاز استان تهران و دارای دهستانهایی از جمله اسماعیل آباد، امامزاده ابوطالب، منجیل آباد، ، ، جوقین، رزکان، فردوس، قائم آباد، ده مویز و … هستند، نواحی شهری آنها شامل شهریار، شاهد شهر، صبا شهر، ، فردوسیه ،باغستان ،اندیشه ، وحیدیه است، این شهرستان با توجه به تنوع و کثرت آثار تاریخی فرهنگی در بین شهرستانهای استان تهران از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
این منطقه را به لحاظ قدمت و سابقه سکونت انسانی از مهمترین مناطق استان تهران می باشد و با وجود جاذبه های گردشگردی بیشمار، این شهرستان آماده جذب گردشگران از سراسر کشور است.
شهریار به لحاظ قدمت و سابقه سکونت انسانی یکی از مهمترین مناطق استان تهران بوده است، افزود: بناها و آثار باستانی به جا مانده از دوره های تاریخی و اسلامی از جمله تپه باستانی جوقین، قره تپه، تخت رستم، تخت کیکاوس و قلعه دختر و قلعه کبری و استحکامات و آتشکده های متعدد موجود در آن مهم ترین جاذبه های گردشگردی این شهرستان است.
قلعه دهشاد شهریار با قدمت 200 ساله
قلعه دهشاد در روستایی به همین نام، در 10 کیلومتری شرق شهریار و در محدوده شهر باغستان واقع است، این قلعه با قدمت بیش از 200 ساله خود یکی از قلعه های متعدد شهرستان شهریار است که از اغلب آنان چیز زیادی باقی نمانده است، دیوار قلعه دهشاد تقریبا سالم مانده و قلعه هنوز مسکونی می باشد، این قلعه به سبک معماری اوایل دوره قاجار ساخته شده است و ابعاد آن 100 در 100 متر، به شکل مربع است و در چهار گوشه آن برج دیدبانی قرار دارد.
تخت رستم
اثر باستانی تخت رستم که یکی از آتشکده های مهم منطقه در دوران ساسانی بوده است در دهستان جوقین و در حدود 20 کیلومتری غرب شهریار، در کنار روستای قجر تخت رستم واقع است، “آندره گودار” در کتاب خود درباره این اثر گفته است: “نمای کلی تخت رستم مانند سایر بناهای مشابه است که در مذاهب و کیش های باستانی وجود داشته است، هدف از ساخت این بنا انجام مراسم آتش در آن بوده است که فقط موبدان زرتشتی بدان راه داشته اند.”
در این آتشکده، آتش در حجره های وسط محوطه مدور سنگی روشن بوده است که در شب از حدود 150 کیلومتری در معرض دید قرار داشته است، در قسمت پائین کوه یک سکو و یک بنای کوچک وجود دارد این بنای کوچک که در 15 متری سکو قرار دارد و تقریبا سالم مانده است سقف کوتاهی دارد، فاصله راس گنبد آن تا سطح زمین 238 سانتیمتر بوده و دارای دو مدخل با طاق هایی به سبک معماری های پیش از اسلام است.
تخت رستم امروزه نیز تا حدود زیادی تقدس خود را حفظ کرده است و مردم محلی در مراسم و اعیاد ملی، جشنهای محلی را دور این بنای باستانی برگزار می کنند و به خصوص در روز سیزده نوروز در باغهای اطراف تخت رستم جشن هایی را برگزار کرده و پس از صرف ناهار همگی در کنار این کوه باستانی- آیینی جمع شده و مردان به بازهای محلی می پردازند.
شهرستان قدس:
شهر قدس یکی دیگر از شهرهای قدیمی استان تهران است که با قرار گرفتن این شهر در بزرگراه فتح و موقعیت مطلوب جغرافیایی و آب و هوای خوب کوهپایهای، در این چند سال اخیر میزبان مهاجرین بسیاری از سایر شهرهای کشور بوده است.
این شهر با دارا بودن معادن، مزارع، باغها، مجتمعهای صنعتی و قهرمانان ورزشی یکی از شهرهای مهم کشور به شمار میآید.
شهرقدس که تا قبل ازتاسیس شهرداری درسال 1368 تحت نام قلعه حسن خان شناخته میشد روستای کوچک و قلعه مانندی در حاشیه جنوب غربی تهران و همجواری شهرداری منطقه 9 و 18 بود. جبهه آن کاووسیه و جبهه غربی آن سرخ حصار قرار داشت.
درسال 1368 مجموعه سه روستای مذکور تحت پوشش خدمات شهرداری قرار گرفت و به نام شهرقدس نام گذاری شد.
شهرقدس از رشد روستای قلعه حسن خان وادغام آن با نقاط دیگری مانند سرخ حصار کاووسیه و شهرک بهشتی بوجود آمدهاست. ازاینرو میتوان دو دوره متمایز را برای تحول کالبدی شهر متصور گردید:
الف- ایجاد بناها ورشد قلعه حسن خان بصورت یک روستا
ب- رشد سریع و بدون وقفه شهر در دو سه دهه اخیر
در مرحله اول قلعه حسن خان از دوقلعه اربابی تشکیل گردیده که بنام مالک آن(حسن خان) نا میده شده است وهردو قلعه دروازه بودهاست (یکی ازدروازههای نزدیک مسجد جامع فعلی و دیگر نزدیک میدان اصلی موجود شهر قرار داشتهاست).
مرحله دوم با تاسیس کارگاهها و کارخانجات متعدد درکنار جاده قدیم وکنار راه آهن و بطورکلی شروع رشد سریع تهران درچند دهه اخیر آغاز گردید. دراین مرحله با رشد سریع جمعیت منطقه تهران روستای قلعه حسن خان نیز که در فاصله نسبتا کمی از تهران و در نزیکی تعدادی از این کارخانجات و کارگاههای قرار گرفته است به سرعت رشد نمود.
بررسی تاریخی شهرقدس
از لحاظ تاریخی بخش قدس همان منطقهای است که در گذشته «قلعه حسن خان» نامیده میشد. درباره ساخت قلعه مذکور و وجه تسمیه آن گفته میشود که در اواخر دوران قاجار یکی از میرشکاران که لقب «امیرتومان» را داشت طی سفری از تهران به کرج منطقهای مستعد و آماده برای عمران و آبادانی را شناسایی کرده و آن را به تصرف خود در آورد. او با اجیر کردن و کوچ مردمانی از اهالی خمسه این سرزمین را در اندک زمانی به منطقهای آباد و سرسبز تبدیل میکند و قلعهای مستحکم نیز برپا میدارد.
امیرتومان به دلیل علاقه به فرزند ارشدش «حسن خان» قلعه مذکور را «قلعه حسن خان» مینامد. امیرتومان صاحب چند فرزند به نامهای: رضاخان، حسن خان، آقابزرگ خان، موتمرالدوله و سالار همایون بود که آنان پس از مرگ پدر، قلعه حسن خان را بین خود تقسیم کردند و به هر یک از برادران نزدیک یک دانگ رسید. در آن زمان تمام اراضی این قلعه و اطراف آن قابل کشت و زرع بود و کلاً به نواحی: چمن الماس خان، ورامینک، میاندوآب، قلعه سون، اکبر نایب، چنارسوخته و... که مجموعاً ده قطعه بوده تقسیم میشد.
هر یک از نواحی دارای قلعهای خاص بود. برسی مدارک تاریخی نشان میدهد که در میاندوآب عدهای از اعراب ساکن بوده و به پرورش گاومیش اشتغال داشتهاند.
اراضی قلعه توسط سه قنات بزرگ آبیاری و پرآب آبیاری میشد. یکی از آنها قنات بزرگ نام داشت. و مبدا آن تپه و رودخانهای به نام قروق که شاخهای از رود کرج بود. گویا یکی از قناتها که قنات بزرگ نام داشت از تپههای سرخه حصار سرچشمه گرفته به سوی قلعه امتداد مییافت. آب این قنات حتی به مناطق جنوبی تری چون ورامینک نیز میرسید.
علاوه بر فعالیتهای کشاورزی و باغداری، بخش دیگری از اقتصاد اهالی قلعه حسن خان بر دامپروری استوار بودهاست. به دنبال تحولات اجتماعی و سیاسی دهههای اخیر، افزایش جمعیت و رشد مهاجرت به سوی تهران، امروزه قلعه حسن خان به یکی از مناطق پر جمعیت و متراکم مسکونی حومه تهران تبدیل شدهاست.
امامزادگان ابوالحسن و ابولحسین معروف به امامزاده حضرتین
این دو امامزاده از فرزندان امام موسی کاظم (ع) هستند و بر دو تکه سنگ که در کنار مرقد مطهر این امامزادگان قرار دارد نوشته شدهاست: مرقد مطهر سلاله عصمت و طهارت امامزاده ابوعبدالله الحسین (ع) فرزند موسی درری مرقد مطهر سلاله عصمت و طهارت امامزاده ابوالحسن علی (ع) فرزند محمد درری.
هم اکنون شهر قدس دارای سه دانشگاه میباشد که عبارتند از :
1- دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس
2- دانشگاه جامع علمی - کاربردی واحد شهر قدس
3- دانشگاه پیام نور واحد شهر قدس
همچنین استادیوم 25 هزار نفری شهر قدس نیز جایگاه ویژه ایی در سطح کشور دارد.
ملارد؛ سرزمین کهن ایران زمین
شهرستان ملارد از شمال با فردیس، از جنوب با دهستان جوقین، از مشرق به شهریار و از مغرب با دهستان بیبی سکینه همجوار است، امروزه ملارد، سرآسیاب و مارلیک بخشهای اصلی شهرستان ملارد را تشکیل میدهند، فرهنگ فارسی معین مینویسد: ملارد دهی جز بخش شهریار شهرستان تهران در ۶ کیلومتری باختر علیشاه عوض، هوایش معتدل، دارای پنج هزار و 970 نفر سکنه است و از قنات و رود کرج مشروب میشود.
از آثار باستانی ملارد میتوان به تخت کیکاووس و بقعه امامزاده ابراهیم نیز در این شهر وجود دارد، نام ملارد را میتوان تلخیص از ملار-ده شمرد، ملار عبارت از دستگاهی است متشکل از سه عدد چوب که از یک سر به هم بسته میشوند و به صورت هرمی روی زمین قرار میگیرند و مشک دوغ را به آن آویزان میکنند.
شهرستان ملارد به دلیل قدمت تاریخی زیاد، از آداب و رسوم ویژه ای نیز برخوردار است.
اهالی ملارد قدیم در غروب آخرین سه شنبه سال که به آن چهارشنبه سوری گفته می شد، چندین پشته هیزم تهیه کرده، جلوی خانه های خود روشن می کردند و چندین خانه ی همجوار جمع شده و پس از آرزو کردن، یکی یکی از روی آن می پریدند، آنها بر این باور بودند که روشن کردن آتش در شب آخرین چهارشنبه سال از نشانه های قیام حضرت مختار علیه دشمنان و قاتلین امام حسین (ع) و یارانش بوده است.
دشت شقایق ملارد؛ چادری سرخ بر سر زمین
دشت شقایق ملارد در دامنه های منطقه اخترآباد، زمینی یکسره سرخ است که در بهار چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کند، نقاش عالم، رنگهای این دشت را متفاوت از دیگر دشتها ترکیب کرده و منظره ای را به وجود آورده که یکبار دیدنش بسیار ارزشمند و به یاد ماندنی است.
در فصل بهار و با کاهش دما، دامنه کوه ها و تپه های زیبای اختر آباد ملارد به وسعت چندین هکتار پوشیده از گل های شقایقی می شود که سرخی آن از دور دستها نیز قابل مشاهده است، آنچنان که گویی چادری سرخ بر روی دشت کشیده شده است، دشت شقایقهای وحشی ملارد یکی از دشتهای شقایق نادر در جهان است که در دامنه جنوبی کوه های جارو واقع شده و می تواند در فصل بهار به ویژه در اردیبهشت هر سال طبیعتگر این منطقه علاوه بر دشت شقایقها، بیش از ۳۰ رشته قنات جاری است و بیش از۲۰ اثر تاریخی فرهنگی وجود دارد، در مجموع یکی از جاذبه های گردشگری ملارد در فصل بهار این دشت است که اگر به آن بها داده شود و با همکاری تمامی مسئولان و رسانه ها در حد کافی معرفی شود، مانند دشت لاله های واژگون استان چهارمحال و بختیاری و باغ لاله گچسر جاده چالوس، شهره خوبی پیدا می کند و می توان بهره فراوانی از توسعه گردشگری در این منطقه به نفع مردم این شهرستان برد.
این منطقه علاوه بر دشت شقایقها، بیش از ۳۰ رشته قنات جاری است و بیش از۲۰ اثر تاریخی فرهنگی وجود دارد، در مجموع یکی از جاذبه های گردشگری ملارد در فصل بهار این دشت است که اگر به آن بها داده شود و با همکاری تمامی مسئولان و رسانه ها در حد کافی معرفی شود، مانند دشت لاله های واژگون استان چهارمحال و بختیاری و باغ لاله گچسر جاده چالوس، شهره خوبی پیدا می کند و می توان بهره فراوانی از توسعه گردشگری در این منطقه به نفع مردم این شهرستان برد.
روستاهای دورافتاده اخترآباد به واسطه این دشت می تواند به روستاهای هدف گردشگری تبدیل شده و هر ساله مسافران زیادی را در خود اسکان دهد، این منطقه در ۴۰ کیلومتری غرب شهریار و ۲۵ کیلومتری جنوب غرب شهر صفادشت واقع است و می تواند با توجه بیشتر مسئولین یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری شهرستان ملارد تبدیل شود، اطلاع رسانی گسترده تر، وجود راهنمایان گردشگری، احداث امکانات و تسهیلات رفاهی در محدوده دشت شقایق و… می تواند در جذب بیشتر ایرانگردان و جهانگردان و حتی توریستهای خارجی در بهترین فصل گردشگری ایران تاثیر بسیار زیادی داشته باشد.