بررسی روش تولید و آخرین تکنولوژی به کار رفته در پالایشگاه خاتون‌آباد

به گزارش خبرگزاری برنا از کرمان؛ در این نوشتار تجهیزات و فرایند تولید در فاز نخست پالایشگاه خاتون‌آباد مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه با فاز یک پالایشگاه بیشتر آشنا خواهید شد.

فاز یک این پالایشگاه در بهمن‌ماه سال 94 با ظرفیت 100 هزار تن افتتاح شد و فاز دوم آن بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته ازسوی شرکت ملی صنایع مس ایران تا پایان سال 95 به بهره‌برداری خواهد رسید. با بهره‌برداری از این فاز ظرفیت پالایشگاه خاتون‌آباد به 200 هزار تن مس کاتدی در سال خواهد رسید.

این پالایشگاه با استفاده از آخرین تکنولوژی تولید مس کاتدی (ISA) در دنیا احداث‌شده و کنترل فرایند پالایشگاه با استفاده از سیستم کنترل فرآیند (DCS) و به شکل متمرکز در اتاق کنترل انجام‌شده و همه بخش‌ها و نیز مجموعه‌های خدمات دهنده به پالایشگاه که نیازمند ملاحظه می‌باشند، پایش یا مانیتور می‌شوند.

فاز اول پالایشگاه خاتون‌آباد متشکل از 1 تانک هاوس و سیستم گردش الکترولیت دارای 320 سلول الکترولیتی، شامل 316 سلول تجاری و 4 سلول لیبراتور اولیه است. سلول‌های هر تانک هاوس در 8 بخش 40 سلولی آرایش یافته‌اند که در هر سلول 58 آند و 57 کاتد دائمی از جنس استنلس استیل با سطح مقطع مؤثر یک مترمربعی و طرح خاص قرار می‌گیرد که با اعمال جریان الکتریکی نامی 300 آمپر بر مترمربع در تولید خواهند بود.

مجموعه پالایشگاه از چند سیستم مختلف تشکیل‌شده است که عبارت‌اند از: سیستم گردش الکترولیت حاوی سلول‌های تجاری و لیبراتور اولیه، جرثقیل، تصفیه لجن حاوی فلزات گران‌بها، سیستم تهیه محلول‌های شیمیایی و کمکی، سیستم لیبراتورهای دوم و سوم، سیستم تولید برق یکسو، شامل ترانس و رکتیفایر، سیستم آماده‌سازی آند خام، شستشوی آند قراضه و شستشوی مس کاتدی با ظرفیت 450 عدد در ساعت، سیستم تأمین بخار و هوای فشرده و آماده‌سازی آب خام، سیستم کنترل اتوماتیک فرآیند تولید، تعمیرگاه کاتدهای دائمی و تعمیرات عمومی.

برنامه زمان‌بندی تولید کاتد 10 روزه و عمر آندها 20 روزه است. به عبارتی در هر چرخه عمر 20 روزه آندها، از آنها دوبار کاتد برداشت می‌شود. باتوجه به وجود 8 بخش در هر تانک هاوس، در هر دوره 10 روزه، 2 روز به‌صورت آزاد جهت بررسی ماشین‌آلات اصلی، تعمیر و نگهداری آنها پیش‌بینی شده است. هربخش به 2 قسمت (دو نیم بخش) تقسیم شده است، برنامه زمان‌بندی برداشت کاتد از هر بخش به‌گونه‌ای تنظیم می‌شود که قسمت اول دربازه 10 روزه اول عمر آند و قسمت دوم در بازه 10 روزه دوم آند قرار می‌گیرد. برنامه زمانبندی بدون اینکه برظرفیت تولید تأثیر داشته باشد قابل اصلاح است.

مهم‌ترین تجهیزات پالایشگاه که کلیه فرایندهای تولید مس کاتدی پالایشگاه توسط این تجهیزات صورت می‌گیرد عبارت‌اند از: جرثقیل‌های اصلی تمام اتوماتیک سالن الکترولیز که وظیفه جابجایی الکترودها بین سلول‌های الکترولیت و تجهیزات فرآیندی را دارند؛ ماشین آماده‌سازی آند (APM)، به‌منظور اصلاح آند تولیدشده در کارخانه ذوب جهت استفاده در پالایشگاه؛ ماشین جداسازی کاتد (CSM)، به‌منظور جداسازی کاتد از روی ورق کاتد دائمی، آماده‌سازی مس کاتدی تولیدی جهت حمل‌ونقل و مهیاکردن کاتدهای دائمی جهت استفاده مجدد در سلول‌ها و نمونه‌برداری از کاتد تولیدی هستند.

علاوه بر تجهیزات فوق ماشین شستشوی آند قراضه (ASWM)، سیستم Thermal Imaging، اتو ترانسفورمر در ورودی رکتیفایرهای تجاری و رکتیفایر 24 پالس در پالایشگاه خاتون به‌کار گرفته شده‌اند.

ماشین شستشوی آند قراضه (ASWM) وظیفه دریافت آندهای قراضه از سلول‌ها، شستشوی آنها جهت حذف الکترولیت و لجن باقیمانده و انتقال لجن به سیستم جمع‌آوری جهت بازیافت مجدد را بر عهده دارد و از سیستم Thermal Imaging به‌منظور مانتیور کردن نقاط اتصال کوتاه و اعلام به سیستم کنترل مرکزی در پالایشگاه استفاده شده است.

شایان ذکر است تجهیزات به کار گرفته شده در پالایشگاه خاتون‌آباد کاملاً منطبق بر رعایت ملاحظات زیست‌محیطی و کاهش آلودگی‌ها است و به نحوی طراحی شده است که هیچ‌گونه آلاینده‌ای از سیکل تولید آن وارد محیط‌زیست نشده و کلیه پساب‌ها به شکل مناسب تصفیه شود.