ورزش علیه فساد

به گزارش گروه ورزشی خبرگزاری برنا، عملکرد برخورد با فساد رایج در دستگاه‌های مختلف کشور، یکی از اولین اولویت‌های دولت یازدهم به شمار می‌رفت. وزارت ورزش و جوانان نیز درست مثل بسیاری از بخش‌های دولت حسن روحانی، باید به مقابله جدی با فساد می‌پرداخت و این موضوع از همان روزهای اول، جایگاه مستحکمی در اظهارنظرهای محمود گودرزی پیدا کرده بود. بعد از گذشت نزدیک به سه سال از عمر وزارت ورزش در دولت تدبیر و امید، بدون تردید هنوز هم ضعف‌ها و مشکلاتی در این وزارت وجود دارد اما عملکرد تصمیم‌سازان ارشد ورزشی کشور در زمینه برخورد با فساد، کاملا موفقیت‌آمیز و نتیجه‌بخش بوده است. روندی که باید در یک سال باقی‌مانده از عمر دولت یازدهم نیز تداوم پیدا کند تا وزارت ورزش و جوانان، الگوی مناسبی از برخورد با فساد اداری در بین همه وزارتخانه‌های دولت باشد.

شفاف‌سازی

ازجلسه رای اعتماد مجلس در سال 92 تا امروز، «ورزش پاک» همیشه یکی از شعارهای وزیر ورزش و جوانان بوده و محمود گودرزی هیچوقت از این شعار فاصله نگرفته است. دو سال قبل، با اصرار وزارت ورزش و جوانان بود که برای اولین بار در تاریخ فوتبال ایران، مبلغ قرارداد همه بازیکنان و اعضای کادر فنی تمام 16 باشگاه لیگ برتری رسانه‌ای شد. تا قبل از این، همواره باشگاه‌ها، بازیکن‌ها و حتی سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال در مقابل چنین اتفاقی مقاومت می‌کردند اما بالاخره برای نخستین بار، میزان دریافتی اهالی فوتبال به صورت شفاف در معرض دید مردم قرار گرفتند. بدون تردید باشگاه‌ها و بازیکن‌هایی وجود داشتند که تلاش کردند این طرح را دور بزنند و روی کاغذ رقم‌هایی غیرواقعی را به امضا برسانند اما پایان پنهان‌کاری فوتبالی و رسانه‌ای شدن قراردادها به عنوان یک روند ثابت، کمک زیادی به شفافیت فوتبال و کاهش زد و بندهای مالی و کمرنگ‌شدن نقش دلال‌ها در سطح اول فوتبال ایران داشت. یک اتفاق مثبت که اگرچه در شروع با هجمه‌های زیادی همراه شد اما در نهایت نتیجه‌اش این بود که در فوتبال ایران هم مثل همه نقاط مختلف دنیا، میزان دستمزد همه چهره‌های فوتبالی مشخص شد تا عملکرد هر چهره‌ای بر مبنای مبلغ دریافتی‌اش موردقضاوت قراربگیرد.

با تمام توان در مقابل فساد

عملکرد خوب وزارت ورزش در مقابله با فساد، از نگاه نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز دور نماند. دکتر تابش، رییس فراکسیون ورزش و محیط زیست مجلس شورای اسلامی، یکی از چهره‌هایی بود که برخورد محمود گودرزی و گروه مدیریتی‌اش با فساد در ورزش را مثبت ارزیابی کرد:«دکتر گودرزی انسان سالم و پاکدستی است که همه توانش را مصروف داشته که جلوی فساد را بگیرد اما انچه مسلم است یک جریان مافیایی فساد در ورزش دا هدایت می کند که مبارزه با ان نیاز به اطلاع رسانی دارد و همه حاکمیت باید در این راستا کمک کنند. دولت با همه توان در زمینه مقابله با فساد پیش رفته و در افزایش علاقه‌مندی مردم به ورزش نیز کاملا موفق عمل کرده است».

داستانِ یک مربی

در سال‌های مدیریت محمود گودرزی، مربیان خارجی خوبی در رشته‌های ورزشی مختلف به ایران وارد شدند. همین حالا رائول لوزانو به عنوان یکی از سرشناس‌ترین مربیان تاریخ والیبال دنیا ،هدایت تیم ملی والیبال ایران را بر عهده دارد و بائرمن به عنوان یک مربی باتجربه و جهانی، روی نیمکت تیم ملی بسکتبال می‌نشیند. وزیر ورزش و جوانان هرگز علیه این چهره‌ها موضع‌گیری نکرده است اما رابطه او با سرمربی خارجی تیم ملی فوتبال چندان مثبت ارزیابی نمی‌شود. گودرزی بر این باور است که دستمزد یک مربی باید با بودجه فدراسیون مربوط به این مربی همخوانی داشته باشد و به نظر می‌رسد این حرف کاملا منطقی است. در همه کشورهای استاندارد کره زمین نیز ماجرا از همین قرار است. برای مثال در کشور ژاپن، هرگز یک دوم دستمزد سرمربی تیم ملی به اندازه نیمی از گردش مالی سالیانه فدراسیون فوتبال نیست. برقراری تناسب بین دستمزد یک مربی و شرایط مالی یک فدراسیون، نقشه درست وزارت ورزش بوده که شاید به اندازه کافی دیده نشده و موردتوجه قرار نگرفته است. خوشبختانه تیم ملی این روزها با قدرت به کارش ادامه می‌دهد و وزارت ورزش نیز به حمایت از این تیم می‌پردازد اما همه دعواها و همه صداهای بلندی که در این ماه‌ها بین وزارت ورزش و تیم ملی وجود داشته، در درجه اول نشانه عزم جدی وزارت برای برخورد با فساد و ناپاکی هستند. نهادی که ابدا در مقابل عدم شفافیت کوتاه نمی‌آید.

وزارت، مجلس و برخورد جدی با فساد

کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی در سال‌های گذشته چند بار به مبحث فساد در ورزش ورود کرده است. تا پیش از این شکل این ورود معمولا تقابل با نهادی اصلی ورزش کشور بوده اما در حال حاضر، این کمیسیون حمایت وزارت ورزش را نیز در برخورد جدی با پرونده‌های فساد احساس می‌کند. رئیس کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی نیز معتقد است که وزارت محمود گودرزی می‌تواند در کنار مجلس به خوبی برای عقب راندن فساد و زدودن این غبار از چهره ورزش نقش ایفا کند. داوود محمدی در کنار تحسین عملکرد وزارت ورزش در توسعه و پیشرفت ورزش هماهنگی و ارتقای سطح آن در جامعه، تاثیر این وزارت بر برخورد با فساد را جدی‌تر از همیشه می‌داند:«در دوره قبلی مجلس شورای اسلامی در این زمینه ورود کرده بود اما اکنون هنوز فرایند تشکیل کمیسیون اصل نود بطور کامل فراهم نشده است چرا که باید نمایندگانی از کمسیون های مختلف به این کمیسیون معرفی تا در نهایت کمیسیون شکل قانون به خود بگیرد به همین دلیل هنوز در زمینه پرونده های فساد در ورزش نمی توانم هیچ اظهار نظری داشته باشیم اما از دفتر کمیسیون خواسته ام پرونده هایی که در زمینه های مختلف از جمله ورزشی هنوز به نتیجه نرسیده و مفتوح است را به کمیسیون اصل 90 دروره فعلی مجلس ارائه دهند تا در این زمینه بررسی کارشناسی صورت گیرد. برای بررسی های پرونده های فساد در ورزش از وزارت ورزش و جوانان هم کمک می گیریم و با قدرت به پرونده های فساد در عرصه های مختلف از جمله ورزش ورود می کنیم.»

عزمی که اثبات شد

جدیت برنامه وزارت ورزش برای برخورد با فساد، زمانی عیان شد که این نهاد با رفتار غیرقانونی یکی از مدیران خودش به سختی برخورد کرد. بعد از مشخص‌شدن تخلف و حرکت غیرقانونی یکی از مدیران وزارت ورزش، این مدیر به سرعت از کار برکنار شد. هنوز رسانه‌ها متوجه ماجرا نشده بودند و وزارت ورزش به سادگی می‌توانست از رسانه‌ای کردن این داستان فرار کند اما این اتفاق هرگز رخ نداد و وزارت ورزش داستان مربوط به مدیر متخلف را با رسانه‌ها در میان گذاشت. روندی که ثابت کرد در این وزارتخانه، عزمی برای پوشاندن اعمال غیرقانونی و جلوگیری از انتشار خبرهای واقعی وجود ندارد. در همان مقطع زمانی، گودرزی در مصاحبه‌ای عنوان کرد که پشت هیچ مدیر فاسدی نخواهد ایستاد و با فساد حتی در خود وزارت ورزش کنار نخواهد آمد و هر مدیری در هر شرایطی باید پاسخگوی عملکرد خودش باشد. رفتار و تصمیم گودرزی، با آن‌چه در سال‌های گذشته در حوزه مدیریت ورزش کشور دیده بودیم، تفاوت قابل توجهی داشت. حالا دیگر خبری از حمایت از مدیران دردسرساز به هر قیمتی نبود.

در جستجوی عدالت

در میانه‌های تابستان داغ نقل و انتقالات باشگاه‌های لیگ برتری، موضوع قراردادهای گرانقیمت ستاره‌های فوتبال، بیشتر از همیشه به چشم آمد. نماینده مردم گلپایگان و خوانسار در مجلس شواری اسلامی، یکی از نماینده‌هایی به شمار می‌رود که نسبت به این موضوع حساسیت نشان داده و از نقش جدی وزارت ورزش در برخورد با این روند صحبت کرده است:«توده مردم با بستن قراردادهای میلیاردی در فوتبال موافق نیستند و مخالفت خود را با این قراردادهای نامتعارف هم اعلام کرده اند بنابراین شایسته است که برخوردی صورت گیرد تا شاهد عدالت بیشتری در ورزش باشیم. مقابله وزارت ورزش با پرداخت های میلیاردی در فوتبال باید مورد حمایت بیشتری حتی از جانب مجلس شورای اسلامی هم قرار گیرد .اگر وزارت ورزش و جوانان با این قراردادها مقابله کند ،ارزشمند است».

اهمیتِ آکادمیک بودن

در کارنامه سال‌های جوانی محمود گودرزی سوابق ورزشی جالبی دیده می‌شوند اما او به عنوان یک چهره دانشگاهی به وزارت ورزش معرفی شد و کارش را در این وزارت آغاز کرد. چهره‌ای که زمان نسبتا زیادی را صرف آموزش دیدن و بعد آموزش دادن در دانشگاه کرد و مدرک‌اش را با سختکوشی زیادی به دست آورد. این روحیه دانشگاهی، موجب می‌شود گودرزی حساسیت بیشتری در انتخاب‌های ورزشی‌اش داشته باشد. بر خلاف مدیران سابق حوزه ورزش، خبری از نزدیک‌شدن فرزندان گودرزی به وزارت ورزش نیست. اگر تا پیش از این پسر رئیس وقت سازمان تربیت بدنی، تصمیم‌هایی کلیدی برای این نهاد می‌گرفت و در سازمان نقشی مهم اما نامرئی بر عهده داشت، حالا دیگر قرار نیست اعضای خانواده وزیر برای ورزش ایران تصمیم بگیرند. سلامت شخصی گودرزی، موجب می‌شود او برخوردی کاسبکارانه با صندلی مدیریت ورزش کشور نداشته باشد. بدون تردید او انتخاب مناسبی برای پاک کردن گرد فساد از روی چهره ورزش ایران به شمار می‌رود.

وزیر نباید تنها بماند

نماینده مجلس دهم و مدیرمسئول روزنامه اعتماد که از نزدیک تحولات ورزش ایران را با جدیت دنبال می‌کند، یکی دیگر از نمایندگانی است که تصمیمات وزارت در برخورد با فساد در ورزش را مورد تحسین قرار می‌دهد. الیاس حضرتی عملکرد سه ساله وزیر ورزش و جوانان برای سالم‌سازی فضای ورزش را مثبت قلمداد می‌کند:«این داستان فساد در فوتبال عمیق و گسترده است ،ورود دکتر گودرزی به مقابله با این چالشها و بداخلاقی ها واقعا قابل تقدیر است و و بی ثمر هم نیست اما این پرونده سر دراز دارد با زحمت وزیر به تنهایی قابل حل و بهبود نیست. داستان فوتبال در دنیا هم پیچیده است گردش مالی این ورزش دومین یا سومین تجارت برتر دنیا محسوب می شود چرا که واقعا حجم پول در گردش این ورزش وحشتناک است و متاسفانه در فوتبال ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست به همین دلیل وزیر ورزش و جوانان را باید حمایت کرد او در پرونده مقابله با چالشهای فوتبال تنهاست .دکتر گودرزی می تواند دیگر ارکان حکومتی و دولتی همچنین رسانه ملی و مجلس شورای اسلامی را هم به حمایت بطلبد این داستان فساد در فوتبال که اغلب در پس پرده فروش بازیکن و نقل و انتقالات و جابه جایی پولها رخ می دهد آنقدر پومپاژ قوی دارد که وزیر به تنهایی برای مقابله با آن کافی نیست. علاوه بر حمایت نیاز به بستر سازی فرهنگی نیز برای برخورد با چالشهای فضای فوتبال نیاز است و از طرفی باید بپذیریم که اقدام وزیر ورزش و جوانان در کوتاه مدت جواب نمی دهد چرا که او باید به طور کلی یک فضای حاکم را تغییر دهد و یک روش اصولی و منطقی را جایگزین بستر غلط کند ،این مهم کار یک سال و دو سال نیست .وزیر ورزش و جوانان در مقابله با فساد و چالش های ورزشی نباید تنها بماند.»

چالشی که ادامه دارد

مبارزه با فساد پروژه‌ای نیست که در هیچ حوزه‌ای ظرف مدتی کوتاه عملی باشد. این پروژه نیاز به عزمی جدی دارد که در وزارت ورزش دیده می‎شود اما یک نفر و یا یک نهاد برای عملی‌کردن این عزم کافی نخواهند بود. برای ریشه‌کن‌شدن و یا کمرنگ‌تر شدن فساد در ورزش، نهادها و دستگاه‌های مختلفی باید با هم همکاری کنند. نقش زیرمجموعه‌ها و رسانه‌ها در مبارزه با فساد نیز کاملا جدی به نظر می‌رسد. در واقع همه این مجموعه‌ها در کنار هم باید سیستمی برای نابودی فساد تشکیل بدهند. با این وجود، اراده‌ای که در وزارت ورزش برای مقابله با فساد وجود داشته قابل انکار نیست. البته که در این راه مشکلات و ضعف‌هایی هم دیده شده اما این مشکلات بیشتر از هر چیز به ساختاری مربوط هستند که به سختی اجازه برخورد با فساد را می‌دهند. اصرار وزارت ورزش به شفافیت، در سال‌های پیش رو می‌تواند تاثیرات کاملا مثبتی بر فوتبال ایران داشته باشد.