نقش مهم دانشگاه‌ها در گسترش دیپلماسی علمی/اهمیت توسعه فعالیت‌های بین‌المللی

به گزارش گروه آموزش خبرگزاری برنا، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در نامه‌ای به رؤسای دانشگاه‌ها، مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری و سایر واحدهای تابعه، ضمن ابلاغ تدابیر راهبردی برای کاهش آثار تحریم‌ها بر امور کیفی و فعالیت‌های دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی و فناوری، حمایت قاطع از برنامه‌های دولت جهت صرفه‌جویی و اجرای اقتصاد مقاومتی را خواستار شد.

دکتر غلامی در این نامه، تمرکز بر موضوع اقتصاد مقاومتی، حمایت همه جانبه جامعه دانشگاهی از برنامه‌های دولت تدبیر و امید را نیز امری ضروری دانست و خواستار انجام اقدامات مناسب دانشگاه‌ها، مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی جهت حمایت قاطع از برنامه‌های دولت جهت کاهش هزینه‌ها و صرفه‌جویی و ارائه گزارش به این وزارت شد.

دکتر غلامی همچنین در فراخوانی خطاب به رؤسای دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و پارک‌های علم و فناوری سراسر کشور، انجام اقدامات اجرایی در راستای راهبردهای اساسی مدنظر ریاست جمهوری به منظور " فائق آمدن بر مشکلات و چالش‌های جاری کشور"، از جمله «حمایت از بازار تولید داخلی» و «پشتیبانی و حمایت از فرآیندهای افزایش تولید، ارتقای کیفیت و بهره‌وری و کاهش هزینه‌های تولید در کلیه واحدهای تولیدی کشور» را مورد تأکید قرار داد.

دکتر علی خاکی‌صدیق با اشاره به اهمیت حمایت از تولید داخلی اظهار کرد: بحث حمایت از تولید داخلی، در سال‌های اخیر در وزات علوم پیگیری شده و دانشگاه‌ها در این راستا، باید با توجه توان داخلی‌شان کیفیت کار خود را بالا ببرند.

وی درباره نامه اخیر وزیر علوم به روسای دانشگاه‌ها مبنی بر حمایت از تولید داخلی، اظهار کرد: این نامه تاکید بر سیاست‌هایی است که تا به حال وجود داشته و استنباط من این نیست که موضوع جدیدی غیر از شروع نکردن طرح‌های عمرانی جدید در آن مطرح شده باشد.

دکتر خاکی‌صدیق با اشاره به تاکید وزیر علوم بر عدم آغاز پروژه‌های عمرانی جدید در دانشگاه‌ها، اظهارکرد: دانشگاه صنعتی خواجه نصیر در این زمینه یک دانشگاه ویژه است، زیرا در طول حدود ۱۵ سال گذشته هیچ پروژه عمرانی مصوبی در سطح دانشگاه انجام نداده‌، چراکه بنا بوده که این دانشگاه تجمیع شود و آخرین تلاش دانشگاه برای تجمیع، تملک پروژه سوهانک بود که اگر محقق می‌شد دیگر بحث طرح عمرانی دانشگاه مطرح نبود.

وی افزود: بنابراین چون بحث تجمیع دانشگاه در سوهانک به نتیجه نرسید و با توجه به فرسودگی ساختمان‌ها و رشد دانشگاه، به نظر می‌رسد در این مورد وضعیت دانشگاه ما با دانشگاه‌های دیگر مقداری تفاوت داشته باشد.

رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی تاکید کرد: البته اگر هم بخواهیم طرحی را شروع کنیم، این طرح نباید بر پایه منابع دولت باشد، یعنی باید از امکانات خود دانشگاه استفاده شود.

وی درباره علت نیاز دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی به پروژه‌های عمرانی جدید، توضیح داد: با توجه به رشد تعداد اعضای هیئت علمی، دانشجوها و دانشکده‌ها در طول ۱۵ سال گذشته، اکنون از نظر فضا با کمبود شدید مواجهیم.

دکتر خاکی‌صدیق یادآور شد: در حال حاضر اعضای هیئت علمی دانشکده‌هایی مثل برق و کامپیوتر، مهندسی مواد، از نظر مکان استقرار در مضیقه‌اند و باید برای آنها تدبیری اندیشید.

رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی با بیان اینکه در ۱۵ سال گذشته چهار دانشکده به این دانشگاه اضافه شده، اظهار کرد: وقتی دانشکده‌ها مستقل و بزرگ‌تر می‌شوند و نیرو جذب می‌کنند، به جای بیشتری نیاز خواهند داشت.

وی درباره توصیه اخیر وزیر علوم مبنی بر استفاده از ظرفیت‌های اساتید بازنشسته، گفت: در حال حاضر نیز با همکاران بازنشسته که علاقه‌مند به همکاری با دانشگاه هستند، بنا بر تشخیص دانشکده‌ها مبنی بر سودمند بودن همکاری با آن‌ها، همکاری می‌کنیم.

رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی درباره اهمیت رشته‌های علوم پایه، توضیح داد: جایگاه علوم پایه مشخص است و اگر ما علوم پایه ضعیفی داشته باشیم، در کشور، مسائل پژوهشی و حتی در سرویس‌دهی به دانشکده‌های مهندسی دچار مشکل می‌شویم. اما نکته مهم این است که لزوماً ریاضیاتی که ما ۱۰ یا بیست سال پیش در دانشگاه‌ها تدریس می‌کردیم، ریاضیاتی نیست که در حال حاضر همه آن مورد نیاز ما باشد؛ یعنی بخشی از آن تغییر کرده و مفاهیم جدیدی مانند "بیگ دیتا" و یا مفاهیمی مثل "سیستم‌های پیچیده" وارد آن شده است.

وی اضافه کرد: این‌ها مفاهیمی هستند که به ریاضیات جدید نیاز دارند و برای آن‌ها حوزه‌های جدیدی از ریاضیات باز می‌شود، برای شیمی و فیزیک نیز می‌توان چنین مثال‌هایی زد.

رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی با تاکید بر اهمیت علوم پایه در کشور، اضافه کرد: دانشکده‌های علوم پایه ما باید برای بازنگری در مباحث مورد تدریسشان رسالتی داشته باشند.

دکتر خاکی‌صدیق افزود: شاید در حال حاضر دیگر نیازی نباشد دانشگاه ما روی برخی از زمینه‌های ریاضی و فیزیک کار کند. شاید اگر یک یا دو دانشگاه در کشور در زمینه ریاضیات محض به صورت تخصصی کار کنند، کافی باشد و لزومی ندارد که ما هم در این زمینه کار کنیم.

وی با بیان اینکه حتی ریاضیات محض نیز باید به سمت مفاهیم جدید در ریاضیات حرکت کند، گفت: اگر این کار را انجام دهیم، فکر می‌کنم که در درازمدت دوباره تمایل به رشته‌های علوم پایه زیاد شود، زیرا دانشجویان موضوعی را یاد می‌گیرند که در بیرون از دانشگاه نسبت به آن احساس نیاز می‌شود.

رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی افزود: مثلاً اگر یک دانشجوی ریاضی روی الگوریتم‌ها در علوم کامپیوتر کار کند، طبیعتاً برایش بازار کار وجود خواهد داشت.

دکتر خاکی‌صدیق با اشاره به ریاضیات زیستی و ریاضیات مالی، گفت: این‌ها نیز علوم پایه محسوب می‌شوند اما لزوماً آن سرفصل‌ها همان سرفصل‌های ۳۰ سال پیش یک دانشکده ریاضی نیست.

وی افزود: حتی نظریات این رشته‌ها در زمینه‌های نظری‌ای است که کاربردهای بالقوه دارد. شما می‌توانید در زمینه‌های "بیگ دیتا" نظریه‌پردازی کنید. کار کردن در این زمینه‌ها در حالی است که دنیا به آن سمت حرکت می‌کند و نیاز است که ما ریاضیات بخش‌هایی مانند "هوش مصنوعی" را تقویت کنیم.

رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی یادآور شد: دانشکده‌های ریاضی ما می‌توانند روی این موضوعات متمرکز شوند البته مباحث کلاسیک، سنتی و قدیمی را نباید رها کنیم؛ اما شاید اگر در چند دانشگاه بزرگ و مادر به این رشته‌ها پرداخته شود، کفایت کند.

دکتر خاکی‌صدیق با بیان اینکه بخش عمده سیاست‌گذاری برای تحقق این مسائل بر عهده دانشگاه‌ها است، گفت: ما در دانشگاه تا حدی این مسئله را شروع کرده‌ایم، البته کار کردن در این زمینه بسیار سخت است، زیرا برای همکارانی که سال‌ها در زمینه‌ای کار کرده‌اند؛ بسیار مشکل است که تغییر جهت دهند، اما در استخدام‌های جدیدمان به این مسئله دقت می‌کنیم و همکاران را هم تشویق می‌کنیم که به سمت این حوزه‌های جدید یعنی حوزه‌های بین‌رشته‌ای در علوم پایه حرکت کنند.

وی در پایان یادآور شد: البته منظور این است که به سمت حوزه‌های بین رشته‌ای در علوم پایه حرکت کنیم نه اینکه از علوم پایه به مهندسی بیاییم، بلکه باید در خود حوزه‌های علوم پایه به سمت رشته‌های بین رشته‌ای و چندگرایشی که می‌دانیم در آینده کاربرد خواهند داشت، حرکت کنیم.