دلایل خشکی دریاچه ارومیه: ۶۵ درصد عوامل انسانی، ۳۵ درصد عوامل طبیعی / ۱۵اسفند روز ملی دریاچه ارومیه نامگذاری شد

به گزارش برنا آذربایجان‌غربی، مسعود تجریشی معاون محیط‌ زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌ زیست در ارومیه گفت: دولت از ابتدای کار خود احیای این دریاچه را به عنوان یکی از وظایف خود انجام داده است و در این راستا و برای ثبت این اتفاق مهم با همفکری با تاریخ شناسان و مورخین استانی ۱۵ اسفندماه را به عنوان روز ملی دریاچه ارومیه در تقویم کشور نام‌گذاری و در سفر آتی معاون اول رئیس جمهور به آذربایجان‌غربی این امر به صورت رسمی اعلام خواهدشد.

وی در مورد آخرین وضعیت دریاچه ارومیه گفت: با پیشرفت پروژه‌های احیای دریاچه و بهبود شرایط، تراز آب دریاچه هم‌اکنون به ۱۲۷۰.۷۹ رسیده ضمن اینکه وسعت دریاچه ارومیه برابر ۲۳۳۵ کیلومتر مربع و حجم آب دریاچه ٢ میلیون و ۱۱۰ هزار متر مکعب است.

وی اظهار کرد: دولت برای احیای دریاچه ارومیه از سال ۹۳تاکنون بالغ بر ۲هزار و ۹۶۵ میلیارد تومان هزینه کرده است که از این میزان یک هزار و ۱۷۰ میلیارد از محل ماده ۱۰ و ۱۲، ۲۱۵ میلیارد تومان از محل بودجه سنواتی دستگاه های اجرایی و یک هزار و ۵۸۰ میلیارد تومان از اعتبارات مهار رودخانه های مرزی از صندوق توسعه ملی بوده است.

معاون محیط‌ زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌ زیست خاطر نشان کرد: یکی از مهم‌ترین پروژه‌های احیای دریاچه ارومیه، طرح انتقال آب کانی سیب از طریق تونل است که تا به امروز ۲۴.۵ کیلومتر پروژه حفاری شده است.

وی اضافه کرد: با توجه به پیشرفت فیزیکی ۷۸درصدی این طرح و هزینه کرد رقمی بالغ بر ۱۶۰۰میلیارد تومان، اعتباری بین ۶۰۰ تا ۷۰۰میلیارد تومان دیگر برای اتمام آن پیش‌بینی شده و در این راستا، سال آینده جزو پروژه های ماندگار محسوب خواهدشد.

تجریشی طرح انتقال آب از سد سیلوه به دریاچه را از دیگر پروژه‌های احیا برشمرد و گفت: با پایان عملیات اجرایی این طرح، ابتدا ۱۹۵ میلیون مترمکعب  برای تثبیت وضعیت دریاچه و در سال‌های آینده سالانه ۹۵ میلیون مترمکعب به عنوان حق آبه به دریاچه اختصاص خواهدیافت.

وی در مورد طرح انتقال پساب ۱۹ تصفیه خانه حوضه آبریز به دریاچه ارومیه نیز گفت:  ۲ پروژه بزرگ این طرح، اتمام تصفیه‌خانه تبریز و ارومیه است که تاکنون ۶۵ درصد بخش مایع تصفیه‌خانه تبریز و ۸۵ درصد پروژه تصفیه‌خانه ارومیه اجرایی شده و تا پایان ۶ماهه سال آینده به پایان خواهند رسید و با اتمام تمام پروژه‌های این طرح با هزینه‌کرد ۳۶۴میلیارد تومان، بین ۲۶۰ تا ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب از این طریق به دریاچه ارومیه منتقل خواهدشد.

معاون محیط‌ زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌ زیست  اظهار کرد: ۴ پروژه های سخت افزاری در راستای طرح توسعه شبکه های فرعی حوضه آبریز دریاچه نیز در راستای احیای دریاچه ارومیه در حال انجام است که برای این منظور اجرای ۲۳۰۰۰ هکتار شبکه فرعی آبیاری و زهکشی مدنظر بوده و تاکنون با هزینه‌کرد ۹۳ میلیارد تومان شاهد پیشرفت فیزیکی ۳۰ درصدی در دشت های ارومیه، مهاباد و میاندوآب هستیم و با اتمام این مرحله شاهد انتقال ۱۰۰ میلیون مترمکعب آب به دریاچه تا سال ۱۴۰۰ خواهیم بود.

تجریشی اضافه کرد: طرح سردهنه سازی اصلاح و بازسازی دریچه ها و آبگیرهای رودخانه‌ها نیز در راستای احیای دریاچه با تخصیص ۳۴میلیاردتومان اعتبار در حال انجام بوده و تاکنون شاهد پیشرفت فیزیکی ۳۵ درصدی ۷۶ سردهنه حوضه در طرح سردهنه سازی بیش از ۲۰۰ شق نهر حوضه آبریز دریاچه هستیم و با پایان این پروژه شاهد انتقال ۱۰۰ میلیون مترمکعب آب تا سال ۱۴۰۱ به دریاچه خواهیم بود.

وی ادامه داد: ۶ طرح مرمت و بازسازی تاسیسات در دست بهره برداری برای کاهش هدر رفت آب با تخصیص اعتبار ۴۱.۵ میلیارد تومان در دست انجام است و در این راستا و تا به امروز ۳۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و با پایان این طرح‌ها شاهد صرفه‌جویی ۱۰۰ میلیون مترمکعبی آب و انتقال به دریاچه خواهیم بود.

تجریشی خاطر نشان کرد: با پایان تمام پروژه‌ها تا سال ۱۴۰۱ مجموعا ۱۳۰۸ میلیون مترمکعب آب به دریاچه ارومیه منتقل خواهدشد.

معاون محیط‌ زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌ زیست  افزود: برای رسیدن دریاچه ارومیه به تراز اکولوژیک، نیاز به کاهش ۴۰ درصدی مصرف آب کشاورزی و تامین حق آبه ۲۹۰۰ میلیون مترمکعبی دریاچه داریم که با پیش‌بینی تمام برنامه‌ها و سرانجام آنها، از روز آغاز برنامه‌های احیای دریاچه در سال ۹۴ برای بازگشت به تراز اکولوژیک، ۱۶ سال زمان نیاز است.

وی اظهار کرد: با توجه به کاهش ۱۸ درصدی بارش‌ها طی ۲ دهه گذشته و  کاهش ۲۰ درصدی ورود روان‌آبه‌ها و همچنین افزایش دمای منجر به افزایش تبخیر و بنا به پژوهش‌های انجام شده، ۶۵ درصد دلیل خشکی دریاچه ارومیه بدلیل عوامل انسانی و ۳۵ درصد عوامل طبیعی بوده است ضمن اینکه بیانیه انجمن هیدرولیک حاکی از بی تاثیر بودن میان‌گذر دریاچه در وضعیت کنونی دریاچه ارومیه بوده و تنها در جریان آب دریاچه اختلال ایجاد کرده است.

معاون محیط‌ زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌ زیست همچنین در مورد سطح زیر کشت چغندرقند در حوضه آبریز گفت: بعد از آغاز برنامه‌های ستاد احیا، سطح زیر کشت این محصول از ۲۳۰۰۰هکتار به ۱۳۰۰۰هکتار کاهش یافته و به جد پیگیر وضعیت کشاورزی و ممانعت از افزایش سطح زیر کشت این محصول پر آب بر هستیم.

تجریشی همچنین میزان آب رهاشده از سدهای استان به دریاچه را از ابتدای سال ۲۷۴میلیون مترمکعب عنوان کرد.

معاون محیط‌ زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌ زیست  همچنین در مورد تاثیر افزایش بارش‌ها بر بهبود وضعیت دریاچه گفت: اهمیت زمان بارش و میزان آن نسبت به مقدار بارش سالانه بیشتر است و بارش‌های سال گذشته تاثیر زیادی بر وضعیت دریاچه نداشته است با این حال بارش‌های امسال، هماهنگی دستگاه‌ها و رهاسازی آب سدها به دریاچه تاثیرگذار بود هاست.

تجریشی در مورد نظر کارشناسان در مورد مالچ‌پاشی نیز اظهار کرد: پژوهش‌های محل‌های پایلوت مالچ‌پاشی در سال ۹۶ بر مفید نبودن این طرح اذعان کرد و دیگر ادامه نیافت.