قرار گرفتن ایران در لیست کشورهای دارای بقایای انسان نئاندرتال

به گزارش خبرگزاری برنا؛ نتایج پژوهش جدیدی توسط متخصصان این موزه، پژوهشگاه میراث فرهنگی، آزمایشگاه باستان سنجی دانشگاه تهران و چند دانشگاه فرانسوی از جمله دانشگاه پواتیه و دانشگاه بوردو وجود انسان نئاندرتال در ایران را به اثبات رساند.

 نتایج مطالعات یک دندان انسان کشف شده در غرب ایران که این هفته در ژورنال بین‌المللی "تطور انسان" منتشر شد، بطور قطع ثابت می‌کند انسان نئاندرتال در زاگرس می‌زیسته است. همچنین با توجه به اهمیت نتایج این پژوهش دندان یافت شده بزودی در گالری پارینه سنگی موزه ملی ایران به نمایش در خواهد آمد.

همچنین فریدون بیگلری مسئول بخش پارینه سنگی موزه ملی و از نویسندگان مقاله گفت: این دندان آسیای کوچک مربوط به یک کودک نئاندرتال است که در زمان مرگ بین شش تا ده سال سن داشته است.

وی افزود: این دندان در اواخر دهه ۱۳۷۰ طی پژوهش‌های باستان‌شناسی دشت اسلام‌آباد غرب که به هدایت کامیار عبدی انجام می‌گرفت در غار وزمه کشف و از آن زمان تاکنون چندین بار با استفاده از شیوه های مختلف بررسی و مطالعه شده است.

بیگلری در ادامه گفت: در مطالعه اخیر این نمونه با استفاده از دستگاه تصویربرداری سه بعدی میکرو سی‌تی از طریق پرتو ایکس بُرش‌نگاری شد و از این طریق بخش‌های داخلی از جمله محل اتصال عاج به مینای دندان بررسی و اندازه گیری شد. این تصویر برداری سه بعدی مینا و عاج دندان مشخص کرد که نمونه وزمه دارای ویژگیهای دندان انسان نئاندرتال است و از سوی دیگر تاج دندان در این نمونه از لحاظ ابعاد از بزرگترین نمونه های دندانی انسانهای اواخر پلیستوسن است.

بیگلری افزود: با توجه به اینکه انسان نئاندرتال قبل از چهل هزار سال پیش منقرض شده، نمونه غار وزمه بایستی بیش از چهل هزار سال و کمتر از هفتاد هزار سال قدمت داشته باشد.

وی گفت: اهمیت این یافته در این است که بر اساس انتشارات آکادمیک موجود تاکنون تنها یک استخوان انسان دوره پارینه سنگی میانی در ایران یافت شده که مربوط به کاوش غار بیستون در سال ۱۳۲۸ است. در سال گذشته نیز خبر کشف یک دندان نیش یک کودک نئاندرتال در پناهگاهی نزدیک کرمانشاه در رسانه‌های جمعی مطرح شد، اما چون هنوز نتایج بررسی آن در سطح آکادمیک منتشر نشده، نمی‌توان درباره آن اظهار نظر قطعی کرد.

بیگلری بیان کرد: در کاوش غار بیستون بخشی از استخوان ساعد انسان کشف شد که با توجه به لایه‌ای که از آن به دست آمده قدمتی بیش از ۴۰ هزار سال دارد. این یافته مهم در موزه دانشگاهی پنسیلوانیا آمریکا نگهداری می شود. مقایسه اندازه های این نمونه با زند پیشین (راست) انسان نئاندرتال و دیگر نمونه های موجود نشان داده که این استخوان در گروه نئاندرتال و انسان مدرن دوره پارینه‌سنگی جدید جای می‌گیرد.

بیگلری  گفت: از آنجا که شماری از پژوهشگران در انتساب استخوان بیستون به انسان نئاندرتال یقین کامل ندارند، دندان یافت شده در وزمه به این تردیدها پایان داد و با انتشار مستندات جدید در ژورنال بین‌المللی تطور انسان، ایران نیز در لیست کشورهایی قرار گرفت که بقایای انسان نئاندرتال در آن کشف شده است.

مرجان مشکور متخصص باستان جانورشناسی و پژوهشگر وابسته موزه ملی ایران و موزه تاریخ طبیعی پاریس نیز در این رابطه گفت: علاوه بر این دندان، مجموعه ای از سنگواره حیوانات منقرض شده از جمله شیر، کفتار خالدار، کرگدن و گاو وحشی و همچنین گونه های دیگر مانند پلنگ، گرگ، روباه، اسب وحشی، گورخر، گراز و گوزن در غار وزمه یافت شده که با توجه به سالیابی‌های انجام شده مربوط به فاصله زمانی بین ۷۰ هزار سال تا حدود ۱۱ هزار سال پیش هستند.

وی افزود: این غار طی مدت زمان یاد شده کُنام درندگانی بوده که لاشه حیوانات را به درون غار حمل می‌کردند. طبق گفته مشکور مطالعات انجام شده بر روی این مجموعه اطلاعات جدیدی درباره پوشش جانوری غرب ایران در اواخر عصر یخبندان ارایه کرده که تاکنون بخش‌هایی از آنها در شش مقاله در سطح بین‌المللی منتشر شده است. وی افزود دیگر نتایج به دست آمده از این پژوهش‌ها در حال آماده سازی برای انتشار است.

 غار وزمه در تاریخ ۱۴ اسفند ۱۳۸۵ با شماره ثبت ۱۷۸۴۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.