خشونت، زاده خشونت است/ خانواده یکی از مهم‌ترین عوامل بروز خشونت

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ خشونت را می‌توان به عنوان یکی از مصادیق آسیب‌های اجتماعی درون هر جامعه و اجتماعی دانست که در قالب و شکل‌های مختلفی می‌تواند بروز پیدا کند و عاملی شود برای بروز باقی آسیب‌های اجتماعی مانند اعتیاد، افزایش جرم و جنایت. علل بروز رفتارهای خشونت آمیز در بین انسان‌ها بیشتر در حوزه روان‌شناسی و جامعه‌شناسی مورد پژوهش قرار می‌گیرد.

امان‌الله قرایی‌مقدم، جامعه شناس و استاد پیشکسوت دانشگاه در خصوص علل و دلایل بروز خشونت در جامعه به خبرنگار برنا گفت: یکی از اصلی‌ترین بسترها برای بروز خشونت و رشد آن می‌توان در بین خانواده‌ها دانست. براساس پژوهش‌هایی که از سوی جامعه شناسان انجام شده حتی مبحث شیر دادن مادر به نوزاد نیز می‌تواند در به وجود آمدن پدیده‌ای به نام خشونت اثر بگذارد.

او ادامه داد: مصداق بارز این موضوع نیز در خانواده‌های ایرانی به وفور یافت می‌شود برای مثال می‌توان به خطاب کردن کودکان توسط والدین به شکلی نامناسب و با استفاده از الفاظ رکیک اشاره کرد که در گذشته بیش از حد این موضوع وجود داشت اما امروزه خوشبختانه میزان آن کاهش یافته است. در نتیجه خانواده یکی از مکان‌هایی است که می‌تواند بستری برای بروز خشونت باشد.

این جامعه‌شناس با اشاره به دوران بارداری مادر و اثرگذاری آن در خصوص بروز خشونت در فرزند پس از تولد نیز بیان کرد: حتی در هنگامی که مادر باردار است به دلیل بروز بیماری‌ها، افسردگی و استرس و ناراحتی‌هایی که برای مادر به وجود می‌آید، پس از تولد فرزند و بزرگ شدن او شاهد بروز نشانه‌های از خشونت خواهیم بود. حتی روان‌شناسان صاحب نظر در این امر نیز با اشاره به موضوع کودکان لب شکری که در قیمت لب‌های آنان شکاف وجود دارد، اذعان می‌کنند استرس‌ها و فشارهایی است که بر مادر وارد شده.

این استاد جامعه‌شناس در خصوص ارتباطی که میان خانواده و جامعه برای بروز خشونت وجود دارد، عنوان کرد: ما گفتیم خانواده به عنوان یکی از بسترهایی است که می‌تواند خشونت را تقویت کند و آن را افزایش دهد اما عامل اثرگذار روی خانواده چیزی نیست جز جامعه و محیط پیرامون، خانواده به عنوان یک سلول بنیادی و یا به اصطلاح یک سیاه‌چال فضایی همه چیز را به خود جذب می‌کند و بازخوردهای خود را نیز نشان می‌دهد، پس زمانی که جامعه به فقر مبتلاست و گرانی و اقتصاد بیمار سر در گریبان آن فرو برده‌اند و همچنین امیدی به آن تزریق نمی‌شود. خانواده تمامی این موارد را درون خود جذب می‌کند و آن را به باقی افرادی که در این خانواده هستند منتقل می‌کند.

قرایی‌مقدم در خصوص خشن بودن فرهنگ ایرانی گفت و اظهار داشت: به صورت کلی می‌توان گفت ما در کنار فرهنگ غنی که داریم در سوی مقابل آن نیز با فرهنگی خشن مواجه‌ایم که نمونه اصلی آن را در گفتار و نوع ارتباط برقرار کردن افراد با یکدیگر می‌توان مشاهده کرد. علاوه بر تمامی این موضوعات در شرایط فعلی ریشه اقتصادی نیز به میزان ریشه فرهنگی مورد بحث تاثیرات خود را در بروز خشونت دارد.

قرایی‌مقدم با اشاره به تئوری هایی که در رابطه با بروز خشونت وجود دارد، مطرح کرد: برخلاف نظرات و تئوری های روان‌شناسان خشونت ریشه فطری، ذاتی، ارثی و نژادی ندارد و بلکه می‌توان به فرمایاشات گهربار پیامبر اکرم (ص) که می فرمایند «مومن آینه مومن است» اشاره کرد. زمانی که می‌بینیم خشونت در رفتار افراد وجود دارد و گرفتار آن هستند به راحتی می توانند این خشونت را به دیگران منتقل کنند، تئوری مطرح شده در این رباطه تئوری چرخه خشونت است که بر اساس آن، خشونت از خشونت زاده می‌شود که با چرخ خود در جامعه باعث به وجود آمدن یک تلورانس به صورت مرتب تشدید می‌شود. این همان چیزی است که امروز روان‌شناسان اجتماعی به آن رسیده‌اند.

او در پایان گفت: امروزه نیز شاهد هستیم فقر، بیکاری، اعتیاد و گرانی در جامعه به وفور یافت می‌شود و دیگر نمی‌توان به راحتی به دنبال رسیدن به اهداف خود باشیم. در نتیجه به یک نوع خشونت در رفتار مبتلا می‌شویم که برای خلاص شدن از آن دست به هرکاری می‌زنیم اما غافل از اینکه میزان آن را درون جامعه افزایش می‌دهیم.