استقبال سرد اروپا از طرح جدید جانسون درباره برگزیت

بوریس جانسون دیروز طرح جدیدی را درباره نحوه اجرای برگزیت ارائه کرد که در آن بخش چالشی توافق «ترزا می» نخست وزیر سابق انگلیس با اتحادیه اروپا درباره آینده مرزی دو ایرلند حذف شده است.

در حال حاضر به دلیل عضویت انگلیس در اتحادیه اروپا تبادل کالا و تردد میان ایرلند شمالی که جزئی از قلمرو انگلیس به شمار می رود با جمهوری ایرلند بدون کنترل مرزی انجام می شود. اما با خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، روابط دو طرف ناگزیر از اجرای قوانین مرزی و مراودات تجاری با مشکل مواجه می شود.

اتحادیه اروپا برای حل این معضل تنها یک راه می‌شناسد و آن بقای کل انگلیس در اتحادیه گمرکی با کشورهای عضو اتحادیه اروپاست. چنین امری به معنای آن است که کالاهای ساخت ایرلند شمالی نیز می‌بایست تابع قوانین و موازین تعیین شده از سوی اتحادیه اروپا باشد. اما این پیشنهاد با مخالفت سیاستمداران انگلیس روبه‌رو و در نهاین باعث شد که رای‌گیری بر سر توافق ترزا می‌، با اتحادیه اروپا در همین رابطه سه بار در پارلمان به شکست بیانجامد.

طرح جدید جانسون ترکیبی از ایجاد مراکز کنترل تبادل کالا و تبعیت از مقررات بازار مشترک اتحادیه اروپا در جزیره ایرلند است. در واقع نخست وزیر انگلیس بر آن است که ایرلند شمالی همراه با انگلیس در موعد مقرر از اتحادیه اروپا خارج شده اما تا سال ۲۰۲۵ از قوانین و مقررات بازار مشترک اتحادیه اروپا تبعیت کند.

به عبارت دیگر جانسون معتقد است که انگلیس بایستی پس از خروج از اتحادیه اروپا بتواند قوانین و مقررات تجاری مستقلی را در کل کشور به اجرا بگذارد که در این رابطه ایرلند شمالی را هم شامل می شود. او در عین حال برای جلب رضایت طرف اروپایی، با تبعیت این منطقه از قوانین بازار مشترک اتحادیه اروپا برای کاهش کنترل های مرزی دو ایرلند موافقت کرده تا در عوض اجناسی که از ایرلند شمالی وارد انگلیس می شوند در مراکز تبادل کالا بازرسی شوند. در واقع جانسون پیشنهاد می کند که به جای ایجاد ایست های مرزی (سیم خاردار) بین دو ایرلند یا ایرلند شمالی و انگلیس، فرایندهای اداری تبادل کالا از طریق مراکزی در مبدا یا مقصد با استفاده از سیستم های هوشمند انجام شود.

نخست وزیر انگلیس دیروز از اتحادیه اروپا خواست تا برای دستیابی به توافق برگزیت نرمش به خرج دهد چون «جایگزینی جز اجرای برگزیت بدون توافق وجود نخواهد داشت». او همچنین امروز طی سخنانی در مجلس عوام ابراز امیدواری کرد که طرح جدید او مبنایی برای آغاز سریع مذاکرات و رسیدن به توافق برگزیت باشد. 

«میشل بارنیه» نماینده ارشد شورای اروپا در امور برگزیت می گوید طرح جدید انگلیس در دست بررسی است. او با این حال تاکید دارد که این طرح با دیدگاه اتحادیه اروپا درباره مرز آزاد بین دو ایرلند، اقتصاد یکپارچه جزیره ایرلند و حمایت از بازار مشترک اتحادیه اروپا فاصله زیادی دارد.

همچنین «سامون کانوی» وزیر امور خارجه جمهوری ایرلند می گوید: طرح جانسون اشکالات اساسی دارد و اگر اصلاح نشود نمی تواند مبنایی برای رسیدن به توافق برگزیت باشد. «نوربرت روتگن» رئیس کمیته بانفوذ امور خارجی پارلمان آلمان هم گفت زمان برای رسیدن به توافق کافی نیست. وی با انتشار پیامی در توییتر افزود:‌یک چیز روشن است؛ طرح جانسون پیش از ۳۱ اکتبر قابل مذاکره نیست. اگر انگلیس جدی است باید مهلت برگزیت را تمدید کند.

کمتر از یک ماه مانده به مهلت خروج انگلیس از اتحادیه اروپا هر دو طرف تاکید دارند که خواهان اجرای برگزیت بی توافق نیستند، اما به این نکته هم اذعان دارند که کارهای زیادی برای جلوگیری از اجرای برگزیت بی توافق باقیمانده است. «گای وهفستاد» نماینده پارلمان اروپا در امور برگزیت معتقد است که طرح جانسون مجموعه ای از ایده های بد است که تقریبا اجرای آن غیر ممکن است. به این ترتیب بایستی منتظر ماند و دید جانسون چطور می خواهد از سد اتحادیه اروپا و مخالفان داخلی برای اجرای برگزیت که تاکنون دو نخست وزیر انگلیس را قربانی کرده، عبور کند.